Vier scenario's voor de toekomst - FlexNieuws

De drie belangrijkste trendsDecentralisatie en differentiatie in de arbeidsvoorwaardenvorming.De verwachting is dat het niveau waarop de arbeidsvoorwaardenvorming (de totstandkomingvan afspraken over arbeidsvoorwaarden, waaronder CAO’s, maar ook afspraken metondernemingsraden) plaats vindt verder zal decentraliseren van bedrijfstak- of concernniveaunaar bedrijfsniveau en van bedrijfsniveau naar dat van afdelingen en teams en gepaardzal gaan met de introductie en/of uitbreiding van individuele keuzemogelijkheden.De wijze waarop dat plaats vindt kan sterk uiteenlopen, afhankelijk van de rol diemedezeggenschapsorganen daarbij kiezen en de positie en ontwikkeling van de vakbeweging.Een mogelijke tegenbeweging is een zekere mate van juist (re)centralisatie vanarbeidsvoorwaardenvorming. Een voorbeeld is het ontstaan van nieuwe sector-CAO’s.Voor de medezeggenschap betekent bovenstaande hoofdstroom dat hij méér op zijn bordjekrijgt, een keuze moet maken over zijn rol en dat de relatie met de vakorganisaties op deagenda komt.Groeiende diversiteit personeelsbestand.De groeiende diversiteit van het personeelsbestand in ondernemingen en instellingen komttot uiting in uiteenlopende contractuele relaties (flex/vast), etnische diversiteit, verschillendeleeftijdscategorieën et cetera en de verschillende belangen en behoeftes die de diversemedewerkers hebben ten aanzien van bijvoorbeeld de verdeling tussen arbeid en zorg.In het bijzonder de verschillende typen contracten stellen de medezeggenschap voorproblemen. Kortdurende contracten verhouden zich per definitie moeizaam verhoudenmet stabiele medezeggenschapsstructuren en dat geldt nog sterker voor extern ingehuurdpersoneel. Verder is de verwachting dat er sprake is van een veranderendverwachtingspatroon van werkgever en werknemer ten opzichte van elkaar.Het ‘psychologisch contract’ krijgt een meer instrumenteel karakter.Een tegenstroom is dat er meer behoefte komt aan wat kan worden aangeduid als convenientdefault. Werknemers worden in toenemende mate geconfronteerd met keuzemogelijkheden:CAO’s à la carte, levensloopregeling, pensioenvarianten et cetera. Gecombineerd met deveelheid van keuzemogelijkheden die in de privé-sfeer worden geïntroduceerd210