De betekenis van groene burgerinitiatieven

4 Kenmerken van groene zelfgovernance
De belangrijkste bevinding van de inventarisatie en verdiepende analyse is de verscheidenheid aan
initiatieven binnen het veld van groene zelf-governance. Deze verscheidenheid blijkt al duidelijk uit
een handvol willekeurig gekozen voorbeelden uit onze 264 initiatieven. Zo zamelt Stichting Buur
Maakt Natuur uit Wehl geld in voor de aankoop van landbouwgrond om deze om te zetten in natuur.
De bewoners van de Houtdreef in Varsseveld zijn bezig met het ontwikkelen van een groene
infrastructuur in de wijk die in verbinding staat met het Natuurnetwerk Nederland (NNN). Stichting
IJzeren Vrouw in Den Bosch strijdt voor het behouden van de identiteit van een stadspark en
waterzone en wil hoogbouw in het gebied voorkomen. De vrijwilligers achter Vlindertuin Lewenborg
hebben in Groningen een braakliggend stuk grond omgetoverd in een bloemrijke tuin die aantrekkelijk
is voor insecten en in het bijzonder voor vlinders. Stichting Marke Vragenderveen uit Vragender
beheert en beschermt al sinds 1956 een bijzonder stukje hoogveen in samenwerking met een aantal
agrariërs.
In dit hoofdstuk volgt een algemene beschrijving van de resultaten en onze bevindingen op basis van
het conceptueel raamwerk (hoofdstuk 2). Kwantitatieve data is daarbij voornamelijk afkomstig uit de
inventarisatie 4 , kwalitatieve data voornamelijk uit de verdiepende analyse.
4.1 Algemene kenmerken
Onze analyse omvat 264 initiatieven van groene zelf-governance, verspreid over vrijwel geheel
Nederland. De belangrijkste resultaten wat betreft de algemene kenmerken kunnen gezien worden in
het licht van de begrippen dynamiek, continuïteit en spreiding. Deze worden hieronder behandeld.
Dynamiek
Grofweg de helft van alle initiatieven uit onze inventarisatie bestaat inmiddels langer dan zeven jaar,
en zo’n 25% van de initiatieven is zelfs al van voor 2000. Dit laat zien dat initiatieven van groene zelfgovernance
niet van korte duur hoeven te zijn, maar ook op de lange termijn kunnen voortbestaan.
De oudste initiatieven die we hebben verzameld vinden hun oorsprong reeds in de jaren vijftig van de
vorige eeuw.
Daarbij is ook zichtbaar dat veel initiatieven zich door de tijd heen ontwikkelen of verbreden,
bijvoorbeeld doordat activiteiten worden uitgebreid of men nieuwe doelstellingen stelt. Groene zelfgovernance
kent dus ook een dynamisch aspect waarbij groepen zich kunnen ontwikkelen en
verbreden - bijvoorbeeld van een initiële focus op één aspect naar een combinatie van aspecten.
Groene zelf-governance is daarmee een dynamisch fenomeen, en hoewel deze dynamiek slechts
beperkt onderwerp van studie is in deze rapportage is het belangrijk punt om in het achterhoofd te
houden.
Continuïteit
Tijdens interviews is aan contactpersonen gevraagd hoe zij denken over de continuïteit van hun
burgerinitiatief en (mogelijke) knelpunten hierin. Daaruit komt vrij duidelijk naar voren dat de meeste
respondenten de continuïteit van hun burgerinitiatief niet als iets vanzelfsprekends zien en zich enige
zorgen maken over continuïteit op de (middel)lange termijn. Twee belangrijke thema’s komen hierbij
vaak terug: mankracht en geld.
4 Ondanks dat er in de inventarisatie wordt gewerkt met categorieën en numerieke waarden kiezen wij er in deze paragraaf
bewust voor om geen absolute waarden te presenteren om een schijn van perfecte representativiteit en validiteit te
vermijden. Alle percentages in dit hoofdstuk zijn om deze reden afgerond op intervallen van 5%. Hoewel deze waarden
dus niet absoluut zijn, geven ze wel een belangrijke indicatie van bepaalde kenmerken van groene zelf-governance.
De betekenis van groene burgerinitiatieven | 33