De betekenis van groene burgerinitiatieven

5.4.2 Verbrede politiek
De Bomenridders Leeuwarden is een stichting die zich inzet om de onnodige kap van bomen in
Leeuwarden te voorkomen en om mensen meer bewust te maken van het groen in de stad. Ook streven zij
ernaar om meer waardevolle en grote bomen in de stad te krijgen.
De Bomenridders Leeuwarden voeren juridische acties tegen het kappen van bomen, onder andere door
bezwaar tegen kapvergunningen aan te tekenen. Door de jaren heen is er echter ook een werkrelatie met
de gemeente ontstaan, en tegenwoordig overlegt de Stichting regelmatig vooraf met de gemeente over
kapplannen. Naast deze activiteiten planten de Bomenridders Leeuwarden ook zelf bomen aan, waarmee zij
tevens een fysieke bijdrage leveren aan het bomenbestand in de stad. Zo hebben zij onder andere een
achttal perenbomen aangeplant op een bedrijventerrein. Ook stimuleren ze bedrijven om bomen aan te
planten.
Bomenridders Leeuwarden bestaat uit ongeveer 10 vrijwilligers, waarvan 3 of 4 vrijwilligers de kern
vormen. De financiering van acties is zeer beperkt en komt voornamelijk uit eigen middelen. Voor het
aanplanten van bomen is sponsoring gevonden.
Onder verbrede politiek vallen politieke initiatieven die zich in de loop der tijd hebben verbreed
richting andere (fysieke) activiteiten of die direct bij aanvang ook niet-politieke activiteiten zijn gaan
ontplooien. Zij combineren daarbij politieke en (veelal) fysieke activiteiten. Deze fysieke activiteiten
worden daarbij vaak vanuit een strategisch doel uitgevoerd om politieke doelen te ondersteunen. Een
aantal van de verbrede politieke groepen onderneemt beheersactiviteiten of plant nieuw groen aan.
Dit kan bijvoorbeeld zijn door het opknappen van groen of via een vorm van Guerilla-gardening als
uiting van protest, maar kan ook omdat men na overleg/samenwerking betrokken raakt bij de
uitvoering van gemaakte plannen. Zo protesteerde Burgerinitiatiefgroep Begraafplaats Huissen-Stad
tegen de aanleg van een weg over een historische groene begraafplaats die zij als een belangrijk
stadspark zagen. Om die claim kracht bij te zetten, begonnen zij met het opknappen van de graven en
het zelf uitvoeren van achterstallig onderhoud aan het groen op de begraafplaats. Inmiddels hebben
zij, nu de geplande weg is geschrapt, het beheer formeel overgenomen van de gemeente. Bomenridders
Leeuwarden voert actie tegen de kap van bomen en pleegt inmiddels vaak overleg met de
gemeente Leeuwarden. Ook planten zij zelf bomen aan om het groen in de stad uit te breiden.
Een aantal van deze verbrede politieke groepen doet ook aan onderzoek/inventarisatie. Vaak is dit om
bedreigde soorten of ecologische waarden in kaart te brengen en dus het belang van de eigen zaak te
onderbouwen, om zaken te toetsen aan wet- en regelgeving, of om beleid kritisch te volgen zodat
waar nodig kan worden ingegrepen. Stichting Behoud de Zak van Zuid Beveland voert overleg met
diverse overheidsorganen met als doel om de natuurlijke, cultuurhistorische en landschappelijke
waarden van het gebied De Zak van Zuid-Beveland, bij ’s Heerenhoek, te behouden. Daarnaast doen
zij ook veel aan monitoring en inventarisatie en ondernemen ze activiteiten op het gebied van
educatie. Behoud de Zak van Zuid Beveland is een voorbeeld van een verbrede politieke groep die
geen activiteiten op het gebied van beheer en/of aanplant uitvoert, maar wel breder opereert dan de
meeste politieke groepen.
Verbrede politieke groepen zijn veel minder vaak ad-hoc verbanden dan dat het geval is bij (met
name) actiegroepen. Als er geen sprake van verbreding door de tijd heen is dan is er vaak sprake van
een concrete aanleiding voor het ontstaan, die te maken heeft met politiek en/of beleid. In het geval
er sprake is van verbreding en een ontwikkeling door de tijd heen kan het bij verbrede politiek zowel
om politieke groepen gaan zijn die zijn ontstaan als actiegroepen als om groepen oorspronkelijk
gericht op samenwerking. Als er sprake is van verbreding behouden deze groepen meestal een deel
van hun identiteit: verbrede actiegroepen blijven vaak gericht op protest en hanteren vaak een deels
vergelijkbaar discours als groepen uitsluitend gericht op actie; verbrede groepen gericht op samenwerking
blijven meestal voornamelijk gericht op overleg, planvorming, inspraak en samenwerking. Net
als bij politieke initiatieven zijn er ook bij verbrede politiek initiatieven die zich zowel op protest als
overleg richten.
62 | Wot-rapport 127