(UV) ve Görünür Bölge Moleküler Absorpsiyon Spektroskopisi
(UV) ve Görünür Bölge Moleküler Absorpsiyon Spektroskopisi
(UV) ve Görünür Bölge Moleküler Absorpsiyon Spektroskopisi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
4. Ünite - Lüminesans <strong>Spektroskopisi</strong><br />
Fotolüminesans Analizleri<br />
Fotolüminesans yöntemleriyle gerçeklefltirilen analizlerin büyük ço¤unlu¤u oda s›cakl›¤›<br />
<strong>ve</strong> çözelti faz›nda ölçüm yapmaya daha uygun olan floresans yöntemine<br />
dayanmaktad›r. Bu nedenle bu bölümde daha çok floresans yöntemiyle ilgili uygulamalar<br />
üzerinde durulacak, gerekti¤i durumlarda da fosforesanstan bahsedilecektir.<br />
Fotolüminesans yöntemleriyle gerçeklefltirilen analizler do¤rudan <strong>ve</strong> dolayl›<br />
analizler olmak üzere ikiye ayr›labilir. Do¤rudan ölçüm yöntemleri analizi yap›lacak<br />
türün <strong>ve</strong>ya bir türevinin fotolüminesans özelli¤inin ölçümüne dayan›rken<br />
dolayl› yöntemler ise bir molekülün fotolüminesans özelli¤inin analizi yap›lacak<br />
tür taraf›ndan sönümlenmesine dayan›r. Bunlar›n d›fl›nda son y›llarda floresans<br />
iflaretleyiciler içeren fiber optik sensörler de floresans analizleri için kullan›lmaktad›r.<br />
Ayr›ca, floresans dedektörler s›v› kromatografisi <strong>ve</strong>ya kapiler elektroforez sistemlerinde<br />
yo¤un bir flekilde kullan›lmaktad›r.<br />
Floresans ölçümleri, çözelti faz›nda bulunan türlerin tayinleri yan›nda son y›llarda<br />
kuantum noktac›klar› ad› <strong>ve</strong>rilen nanokristal yap›lara dayal› analizlerde de<br />
yo¤un olarak kullan›lmaktad›r.<br />
Do¤rudan Fotolüminesans Ölçümüne Dayanan Yöntemler<br />
Ce 3+ , Tl + <strong>ve</strong> UO 2 2+ iyonlar› <strong>ve</strong> baz› lantanitler d›fl›ndaki anorganik iyonlar do¤al<br />
olarak floresans özellik göstermezler. Bu nedenle anorganik iyonlar çeflitli tepkimelerle<br />
floresans özellik gösteren bir forma dönüfltürülerek do¤rudan tayinleri<br />
gerçeklefltirilir. En yayg›n yöntem ise metal iyonlar›n›n uygun bir ligand yard›m›yla<br />
oluflturduklar› kompleks tepkimesi sonucunda kuv<strong>ve</strong>tli floresans özellik gösteren<br />
metal flelatlar›na dönüfltürülmeleridir. Bu yöntemle en çok tayini yap›lan metal<br />
iyonlar› Al 3+ , Ga 3+ , In 3+ <strong>ve</strong> Tl 3+ ’d›r. Metal iyonlar› ile kuv<strong>ve</strong>tli floresans flelatlar<br />
oluflturan ligandlardan baz›lar› fiekil 4.12’de <strong>ve</strong>rilmifltir.<br />
OH<br />
N<br />
O OH<br />
C C<br />
H<br />
Metal iyonlar›n›n lüminesans› ile metal atomlar›n›n emisyonlar›na dayanan D‹KKAT analiz yöntemlerinin<br />
birbirinden ayr› sistemler oldu¤una dikkat ediniz.<br />
OH<br />
N N<br />
HO<br />
8-hidroksikinolin Alizarin garnet R<br />
Benzoin<br />
HO<br />
O<br />
SIRA S‹ZDE<br />
OH<br />
O DÜfiÜNEL‹M<br />
Flavanol<br />
SORU<br />
SO 3 Na<br />
Sönümlenme:<br />
Fotolüminesans özellik<br />
gösteren bir türün bu<br />
özelli¤inin baflka bir tür<br />
varl›¤›nda azalmas› <strong>ve</strong>ya<br />
tamamen kaybolmas›d›r.<br />
fiekil 4.12<br />
Metallerle kuv<strong>ve</strong>tli<br />
floresans özellik gösteren<br />
flelat oluflturan baz›<br />
ligandlar<br />
SORU<br />
D‹KKAT<br />
97<br />
SIRA S‹ZDE<br />
DÜfiÜNEL‹M<br />
SIRA S‹ZDE SIRA S‹ZDE<br />
AMAÇLARIMIZ <br />
AMAÇLARIMIZ<br />
K ‹ T A P K ‹ T A P
Change language