(UV) ve Görünür Bölge Moleküler Absorpsiyon Spektroskopisi
(UV) ve Görünür Bölge Moleküler Absorpsiyon Spektroskopisi
(UV) ve Görünür Bölge Moleküler Absorpsiyon Spektroskopisi
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
284<br />
Elektroforez: Bir çözeltide<br />
bulunan yüklü taneciklerin,<br />
uygulanan bir elektrik alan›n<br />
etkisiyle farkl› h›zlarda göç<br />
etmelerine dayanan ay›rma<br />
metodudur.<br />
fiekil 10.14<br />
Elektroforez<br />
sisteminin flematik<br />
görünümü<br />
Aletli Analiz<br />
Kapiler Elektroforez (CE)<br />
Elektroforez, bir çözeltide bulunan yüklü taneciklerin, uygulanan bir elektrik alan›n<br />
etkisiyle göç etmeleri temeline dayanmaktad›r. Bu göç h›zlar› taneciklerin yüküne<br />
<strong>ve</strong> büyüklüklerine göre farkl› olmaktad›r, bu özellikten faydalan›larak, yüklü<br />
tanecikleri birbirlerinden elektroforez ile ay›rmak mümkündür. Özellikle yük/boyut<br />
oran› büyük olan tanecikler elektriksel alanda çok daha h›zl› hareket ederler.<br />
fiekil 10.14’de bir elektroforez sisteminin flemas› görülmektedir. Bu flekilden de anlafl›laca¤›<br />
gibi, do¤ru ak›m›n uygulanmas› ile iyonlar anottan katoda do¤ru hareket<br />
ederler. Katoda önce pozitif yüklü <strong>ve</strong> boyutça küçük olan iyonlar daha sonra nötral<br />
türler <strong>ve</strong> en son negatif yüklü <strong>ve</strong> boyutça küçük iyonlar ulafl›r. Nötral türlerin<br />
herhangi bir ay›r›m› söz konusu de¤ildir.<br />
Elektroforetik ay›rma birbirinden oldukça farkl› iki flekilde gerçeklefltirilir:<br />
1. Tabaka elektroforez<br />
2. Kapiler elektroforez<br />
Tabaka elektroforez eski <strong>ve</strong> klasik bir yöntemdir <strong>ve</strong> uzun zaman yüksek molekül<br />
a¤›rl›kl› biyokimyasal moleküllerin ayr›lmas›nda kullan›lm›flt›r. Bu yöntemde<br />
ay›rma, gözeneklerinde sulu tampon çözelti bulunan yar›-kat› gözenekli bir ince<br />
jel tabakas› kullan›larak yap›lmaktad›r. Bu tabakayla, ayn› anda birkaç örnek ile<br />
çal›fl›labilmektedir. Analiz edilecek örnek, bir damla <strong>ve</strong>ya bant fleklinde tabaka<br />
üzerine ila<strong>ve</strong> edilir <strong>ve</strong> bir süre do¤ru ak›m potansiyeli uygulan›r. Ay›rma ifllemi tamamland›ktan<br />
sonra potansiyel kesilir <strong>ve</strong> ayr›lan moleküller çeflitli boyama teknikleri<br />
ile gözlenir. Tabaka elektroforez, günümüzde biyolog <strong>ve</strong> biyokimyac›lar taraf›ndan<br />
halen kullan›lmakla birlikte elektroforezin enstrümantal <strong>ve</strong>rsiyonu olan kapiler<br />
elektroforez son yirmi y›l içinde oldukça önemli bir geliflme göstermifltir.<br />
Tabaka elektroforezi s›n›rlayan iki etken; ay›rman›n tamamlanmas› s›ras›nda<br />
moleküllerin saptanmas›nda güçlükler olmas› <strong>ve</strong> örneklerin ›s› kayb›n› önlemek<br />
için sadece düflük voltajlar›n kullan›lmas›d›r. CE bu iki problemi çözen bir tekniktir<br />
<strong>ve</strong> iç çap› 10-100 µm, uzunlu¤u 20-100 cm olan kapiler (k›lcal) borularda gerçeklefltirilir.<br />
Kapiler boru çok yüksek bir yüzey/hacim oran›na sahiptir <strong>ve</strong> ›s›y› kolayl›kla<br />
yayar, ayr›ca etkili bir so¤utma da sa¤lar.<br />
Kapiler elektroforezde, içine elektrolit yerlefltirilmifl bir kapiler kolonun iki ucunun<br />
birer Pt elektrot <strong>ve</strong> iletken çözelti içeren kaplara dald›r›lmas›yla oluflturulmufl<br />
bir düzenek kullan›l›r. Kapiler kolonun bir ucundan <strong>ve</strong>rilen numunede bulunan<br />
yüklü tanecikler, elektrotlar yard›m›yla uygulanan 2-30 kV’luk do¤ru ak›mla sa¤lanan<br />
elektriksel alan›n etkisiyle ayr›larak kapiler kolonun di¤er ucuna do¤ru yürürler<br />
<strong>ve</strong> buradaki bir dedektör sistemiyle de saptan›rlar.
Change language