05.03.2013 Views

(UV) ve Görünür Bölge Moleküler Absorpsiyon Spektroskopisi

(UV) ve Görünür Bölge Moleküler Absorpsiyon Spektroskopisi

(UV) ve Görünür Bölge Moleküler Absorpsiyon Spektroskopisi

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Elektron Çarpmas› Yöntemi (EI)<br />

En çok uygulanan iyonlaflt›rma yöntemlerinden biri olan elektron çarpmas› yönteminde;<br />

örnek, buharlaflt›r›ld›ktan sonra elektrik alan›ndan geçirilerek h›zland›r›lan<br />

50-80 eV’luk bir enerjiye sahip elektron demeti ile bombard›man edilmesiyle<br />

iyonlaflt›r›l›r. fiekil 8.2’de basit bir elektron çarpma kayna¤› flematik olarak gösterilmifltir.<br />

Bu yöntemde gaz faz›ndaki moleküller, iyonlaflma odas›nda bulunan tungsten<br />

<strong>ve</strong>ya renyum filaman›ndan yay›lan elektron demeti ile bombard›man edilmesiyle<br />

iyonlaflt›r›l›r. Elektronlar›n <strong>ve</strong> moleküllerin yollar› birbirine diktir <strong>ve</strong> kayna¤›n<br />

merkezinde afla¤›da gösterildi¤i gibi bir çarp›flma <strong>ve</strong> iyonlaflma gerçekleflerek M .+<br />

ile gösterilen moleküler iyonlar oluflur.<br />

M + e – $ M +. + 2e –<br />

8. Ünite - Kütle Spektrometrisi<br />

Daha sonra elektronlar katottan anoda gerilim fark›yla h›zland›r›l›rlar. ‹yonlaflma<br />

odas›ndan ç›kan iyonlar ise iyonlaflma odas›n›n arkas›nda bulunan itici plakalara<br />

uygulanan gerilimle uzaklaflt›r›larak h›zland›r›c› bölgeye gelirler <strong>ve</strong> bu moleküler<br />

iyonlar kütle analizörüne do¤ru giderler.<br />

Analit molekülleri ile yüksek enerjili elektronlar aras›ndaki çarp›flma sonucunda<br />

elektronlar analit molekülünü uyaracak kadar yüksek enerji <strong>ve</strong>rirler. Uyar›lan<br />

moleküllerin durulmas› daha çok parçalanma fleklinde gerçekleflir <strong>ve</strong> daha düflük<br />

kütleli iyonlar oluflur. Elektron çarpmas› yönteminin uygulanmas› sonucunda oluflan<br />

iyonlar›n ço¤u yüksek enerjiye sahip oldu¤undan çarp›flma sonucunda moleküller<br />

en zay›f yerlerinden koparak kolayl›kla parçalan›r. Elektronlar›n enerjisini<br />

azaltt›kça parçalanma da azal›r. Elektron çarpmas› yöntemi, örne¤in gaz faz›nda<br />

bulunmas› piroliz olas›l›¤›n› artt›rd›¤› için dezavantajl›d›r. Ayr›ca pek çok organik<br />

molekülün kolayca parçalanmas› nedeniyle molekül kütlesi <strong>ve</strong> dolay›s›yla molekül<br />

formülü duyarl›l›kla bulunamaz. Fakat, çok say›da parçalanma <strong>ve</strong> pik oluflumu<br />

sayesinde analitin yap›s› ortaya konabilir. Elektron çarpma kaynaklar› mol kütlesi<br />

1000 daltondan küçük moleküller için uygulanabilir.<br />

fiekil 8.2<br />

Elektron<br />

iyonlaflt›rma<br />

kayna¤›<br />

201<br />

Elektron çarpmas›: 50-80<br />

eV’luk bir enerjiye sahip<br />

elektron demeti ile analit<br />

molekülerinin bombard›man<br />

edilmesiyle yap›lan<br />

iyonlaflt›rma ifllemidir.<br />

<strong>Moleküler</strong> iyon: Moleküldeki<br />

bir elektron çiftinden<br />

(ortaklanm›fl <strong>ve</strong>ya<br />

ortaklanmam›fl) elektron<br />

çarpmas› sonucu bir<br />

elektron ayr›lmas›yla oluflan<br />

yüklü parçac›kt›r.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!