(UV) ve Görünür Bölge Moleküler Absorpsiyon Spektroskopisi

242
Aletli Analiz
b
a
5
Her iki spektrum incelendi¤inde Zn metali için K α ve K β pikleri ayn› enerji düzeylerinde
Cu elementi için farkl› bir enerji düzeyinde piklerin varl›¤› gözlenir. Örnekte
analiz edilen metal farkl› metallerle karfl›m halinde olsa bile karakterisitk
XRF pikleri yard›m›yla tespit edilebilmektedir.
X-Ifl›nlar› K›r›n›m› Yöntemi
Elektromanyetik bir ›fl›n bir madde içinden geçti¤i zaman maddenin elektronlar›
ile etkileflime girerek saç›lmaya u¤rar. X-›fl›nlar›da bir kristal yüzeyine gönderildi-
¤inde saç›larak k›r›n›ma u¤rar. θ aç›s›yla kristal üzerine gönderilen X-›fl›nlar›n›n bir
k›sm› kristal yüzeyindeki atomlar›n elektronlar› ile etkileflime girerek saç›l›r, saç›lmayan
k›s›m ise kristal içine girerek ikinci tabaka elektronlar› ile etkileflime girer
ve tekrar saç›lmaya u¤rar ve yine saç›lmayan k›s›m bir alt katmana inerek oradaki
atomlar›n elektronlar› ile etkileflir. Bu olay fiekil 9.11’de gösterilmifltir ve X-›fl›nlar›
k›r›n›m› (difraksiyonu) olarak bilinir. X-›fl›n› k›r›n›m› için iki koflul gereklidir: atom
tabaklar› aras›ndaki mesafe yaklafl›k olarak ›fl›n dalga boyu ile ayn› olmal› ve saç›lma
yapan merkezler düzgün tekrarlan›r katmanlardan oluflmal›d›r.