05.03.2013 Views

(UV) ve Görünür Bölge Moleküler Absorpsiyon Spektroskopisi

(UV) ve Görünür Bölge Moleküler Absorpsiyon Spektroskopisi

(UV) ve Görünür Bölge Moleküler Absorpsiyon Spektroskopisi

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Amperometrik Yöntem<br />

Uygulanan sabit bir gerilimde ak›m ölçümüne dayanan yönteme amperometrik<br />

yöntem denir. Yöntemin duyarl›¤› uygulanacak gerilim de¤erinin seçimine ba¤l›d›r.<br />

Uygulanacak gerilim de¤erini bulabilmek için maddenin polarogram›n›n <strong>ve</strong>ya<br />

voltamogram›n›n al›nmas› yani elektrokimyasal davran›fl›n›n bilinmesi gerekmektedir.<br />

Uygulanacak gerilim maddenin indirgenme <strong>ve</strong>ya yükseltgenme pikinin plato<br />

bölgesinden seçilir. Sabit gerilim uyguland›¤› için bu yöntem elektroliz gibi de<br />

düflünülebilir. Elektroliz süresi ilerledikçe analit deriflimi azal›r <strong>ve</strong> dolay›s›yla ak›m<br />

zaman›n karekökü ile do¤ru orant›l› olarak düfler. Uygulanan sabit bir gerilimde<br />

ak›m›n zamanla de¤ifliminin ölçüldü¤ü bu yönteme kronoamperometri denir. Bu<br />

yöntemde ak›m-zaman ilflkisi Cottrell eflitli¤i (12.1) ile <strong>ve</strong>rilir. Bu eflitlikte pik ak›m›<br />

t -1/2 ile do¤ru orant›l›d›r. Ölçülen pik ak›mlar› t -1/2 ‘ye karfl› grafi¤e geçirildi-<br />

¤inde bir do¤ru elde edilir. Fakat pik ak›mlar› t’ye karfl› grafik çizildi¤inde ak›m›n<br />

zamanla azal›m›n› gösteren bir e¤ri gözlenir (fiekil 12.16).<br />

E(V)<br />

(a) t(s)<br />

12. Ünite - Elektrokimyasal Yöntemler<br />

Amperometrik yöntemde iki <strong>ve</strong>ya üç elektrotlu sistemler kullan›l›r. Çal›flma<br />

elektrodu, yap›lacak analize göre de¤iflir. Sensör uygulamalar›nda özel elektrot sistemleri<br />

haz›rlan›r. Çal›flma <strong>ve</strong> karfl›laflt›rma elektrotlar›n›n ayn› oldu¤u (Pt) sisteme<br />

biamperometri denir. Elektrotlardan biri anot di¤eri katot gibi davran›r.<br />

Amperometrik yöntemler özellikle sensör <strong>ve</strong> kromatografik cihazlarda dedektör<br />

olarak kullan›lmaktad›r. Analiz edilecek maddeye özgü bir gerilim uyguland›¤› için<br />

oldukça düflük tayin limitlerine inilebilir. Sensör uygulamalar›nda analit direkt tayin<br />

edilebildi¤i gibi dolayl› olarak da tayin edilebilir. Örne¤in parasetamol elektroaktif<br />

bir madde olup do¤rudan analizi yap›labilirken glikoz elektroinaktif oldu¤u için<br />

do¤rudan analizi mümkün olmamaktad›r. Bununla birlikte glikozun glikoz oksidaz<br />

enzimi ile tepkimesi sonucu a盤a ç›kan hidrojen peroksit elektroaktif olup bunun<br />

tayini ile glikozun dolayl› analizi gerçekleflir. Amperometrik sensörlerde ultramikro<br />

elektrotlar birçok avantaj›ndan dolay› tercih edilir. Bu elektrotlar çözelti iletkenli¤inin<br />

çok düflük oldu¤u; destek elektrolitin olmad›¤›; kapasitif ak›m›n büyük oldu¤u<br />

<strong>ve</strong> çok küçük ak›m de¤erlerinin geçti¤i ortamlarda rahatl›kla kullan›labilir.<br />

Amperometrik yöntem titrasyon uygulamalar›nda da kullan›labilir. Bu tür titrasyon<br />

yöntemine amperometrik titrasyon denir. Amperometrik titrasyonun yap›labilmesi<br />

için titrant, reaktant <strong>ve</strong>ya üründen en az bir tanesinin elektroaktif olmas› gerekmektedir.<br />

Amperometrik titrasyon yönteminde de uygulanacak sabit gerilim seçimi<br />

‹(MA)<br />

(b)<br />

t(s)<br />

fiekil 12.16<br />

347<br />

Kronoamperometri<br />

de (a) uygulanan<br />

gerilim program›,<br />

(b) elde edilen<br />

zaman-ak›m e¤risi.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!