05.03.2013 Views

(UV) ve Görünür Bölge Moleküler Absorpsiyon Spektroskopisi

(UV) ve Görünür Bölge Moleküler Absorpsiyon Spektroskopisi

(UV) ve Görünür Bölge Moleküler Absorpsiyon Spektroskopisi

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

9. Ünite - Elektron Temelli Yöntemler <strong>ve</strong> Radyokimyasal Yöntemler<br />

Bir ESCA spektroskopisinde, dalga boyu ( λ) 9.9200 Å olan bir X-›fl›n› SIRA kullan›l›yor. S‹ZDE Alüminyum<br />

hedef kullan›ld›¤›nda Kα elektronunun kinetik enerjisi ne olur? Spektrometrenin<br />

ifl fonksiyonu (w) 14,6 eV, ba¤lanma enerjisi (Eb ) 37,4 eV dur.<br />

DÜfiÜNEL‹M<br />

Bir elektronun Eb de¤eri örnek maddede bulunan elementin yükseltgenme say›s›na<br />

<strong>ve</strong> elementin kimyasal çevresine ba¤l›d›r. Tablo 9.3’de baz› SORU atomlar›n yük-<br />

SORU<br />

seltgenme basama¤› ile kimyasal kayma de¤erleri aras›ndaki iliflki görülmektedir.<br />

Ba¤lanma enerjisinin ölçümü ile örnek maddedeki element hakk›nda ayr›nt›l› bil-<br />

D‹KKAT<br />

D‹KKAT<br />

giler elde edilebilir. fiekil 9.15’da görüldü¤ü gibi farkl› kimyasal çevrelere sahip C<br />

atomundan kopan elektronlar›n enerji de¤erleride birbirinden farkl›d›r.<br />

SIRA S‹ZDE SIRA S‹ZDE<br />

fiekil 9.15<br />

Element Yükseltgenme basama¤›<br />

-2 -1 0 +1 +2 +3 +4<br />

Azot (1s) - 0 - +4.5 - +5.1 -<br />

Kükürt(1s) -2.0 - 0 - - - +4.5<br />

Cu(1s) - - 0 +0.7 +4.4 - -<br />

Europyum(1s) - - - - 0 +9.6 -<br />

AMAÇLARIMIZ <br />

K ‹ T A P<br />

TELEV‹ZYON<br />

<strong>UV</strong> fotoelektron spektroskopisinde de¤erlik (d›fl tabaka) elektronlar› aras›ndaki<br />

en büyük fark 12 eV oldu¤u halde X-›fl›nlar› fotoelektron spektroskopisinde bu fark<br />

ayn› bafl kuvantum say›l› orbitaller için en az 50 eV civar›ndad›r. Bu fark bafl kuvantum<br />

say›s›n›n artmas›yla artar. Bu durum <strong>UV</strong> spektroskopisinde gözlenen pik çak›flmalar›n›n<br />

X-›fl›nlar› fotoelektron spektroskopisinde daha az olmas›n› sa¤lar.<br />

Ayn› elementin ayn› seviyedeki bir elektronu için elde edilen farkl› E b de¤erlerinin<br />

nedeni, elektronun farkl› çevrelerde farkl› ba¤lanma enerjilerine sahip olmas›ndan<br />

kaynaklan›r. Ba¤lanma enerjisinde gözlenen bu farkl›l›klara kimyasal kayma<br />

ad› <strong>ve</strong>rilir. Kimyasal kayma temel olarak üç faktöre ba¤l›d›r:<br />

a) atomun yükseltgenme basama¤›na<br />

b) atoma ba¤l› gruplar›n say›s›na<br />

c) elektronegativite de¤erine<br />

247<br />

SIRA S‹ZDE<br />

DÜfiÜNEL‹M<br />

Gaz örneklerinin<br />

AMAÇLARIMIZ<br />

yaklafl›k olarak eflit<br />

miktarda al›nd›¤›<br />

CH4 , CO2 <strong>ve</strong> CF4 moleküllerinde K ‹ T A P<br />

karbon atomunun<br />

1s elektronlar›n›n<br />

sinyalleri<br />

TELEV‹ZYON<br />

‹NTERNET ‹NTERNET<br />

2<br />

Tablo 9.3<br />

Kimyasal kayman›n<br />

yükseltgenme<br />

basama¤› ile<br />

de¤iflimi (eV)<br />

Kimyasal kayma: Ayn›<br />

elementin ayn› seviyedeki bir<br />

elektronunun farkl› kimyasal<br />

çevrelere sahip olmas›ndan<br />

dolay› E b de¤erlerindeki<br />

de¤iflmedir.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!