(UV) ve Görünür Bölge Moleküler Absorpsiyon Spektroskopisi

7. Ünite - Manyetik Rezonans Temelli Yöntemler
moleküllerde sinyallerin birbirleriyle çak›flmas› önlenir, yani analizde ayr›m gücü
artar. fiekil 7.3’de 2-metilpropil propanoat bilefli¤inin 60 MHz ve 500 MHz cihazlarda
kaydedilmifl 1 H-NMR spektrumlar›ndan da görülece¤i gibi 60 MHz spektrumda,
sinyaller aras›ndaki ayr›lma düflük olmakla beraber, 500 MHz spektrumda sinyaller
net olarak ayr›lm›flt›r.
Kimyasal Kaymay› Etkileyen Faktörler
Yukar›da verilen 1 H NMR spektrumlar›ndan görülebilece¤i gibi 2-metilpropil propanoat
molekülündeki protonlar, kimyasal çevreleri farkl› oldu¤undan, farkl› yerlerde
rezonans olmufl, yani farkl› kimyasal kayma de¤erleri göstermifltir.
Bir çekirde¤in kimyasal kaymas›, kimyasal çevresine göre de¤iflir. Bir çekirde¤in
kimyasal çevresi ise;
a) Çekirde¤in etraf›ndaki elektron yo¤unlu¤undan,
b) Komflu gruplar›n oluflturdu¤u manyetik alandan etkilenir.
Elektron Yo¤unlu¤unun Kimyasal Kaymaya Etkisi
Bir atom, manyetik alan›n etkisine girdi¤inde sadece çekirde¤i uygulanan alandan
etkilenmez, çekirdek etraf›ndaki elektronlar da bir eksen etraf›nda dönen yüklü tanecikler
olduklar›ndan uygulanan manyetik alandan etkilenirler. Lenz yasas›na göre
elektronlar, oluflturduklar› ikincil manyetik alan ile uygulanan d›fl manyetik alan›n
fliddetini azalt›rlar. Böylece elektronlar›n etraflar›nda bulunduklar› çekirdeklere
etki eden manyetik alan zay›flar ve bu çekirdekleri rezonansa getirmek için daha
kuvvetli bir d›fl manyetik alan uygulanmas› gerekir. Yani; çekirde¤in rezonans
frekans› yukar› alana kayar ve NMR sinyali düflük ppm de¤erlerinde görülür (di-
fiekil 7.3
Manyetik alan
fliddeti farkl›
cihazlarda ayr›m
gücü.
177