05.03.2013 Views

(UV) ve Görünür Bölge Moleküler Absorpsiyon Spektroskopisi

(UV) ve Görünür Bölge Moleküler Absorpsiyon Spektroskopisi

(UV) ve Görünür Bölge Moleküler Absorpsiyon Spektroskopisi

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

158<br />

fiekil 6.10<br />

Plazma<br />

kayna¤›n›n temel<br />

bileflenleri<br />

Lazer: Light Amplification by<br />

Stimulated Emission of<br />

Radiation (LASER)<br />

sözcüklerinin bafl<br />

harflarinden türetilmifltir <strong>ve</strong><br />

çok fliddetli <strong>ve</strong> dar ›fl›n<br />

demetleri üreten<br />

sistemlerdir.<br />

Aletli Analiz<br />

Emisyon bölgesi<br />

‹ndüksiyon sar›m› Manyetik alan<br />

Kuvars tüp<br />

Örnek ak›fl›<br />

Plazma<br />

Argon ak›fl›<br />

Atomik emisyon spektroskopisinde sadece kat› haldeki örneklerin analizi için<br />

kullan›lan atomlaflt›rma <strong>ve</strong> uyarma düzene¤i ise lazer mikroprob ad›n› al›r. Bu düzenekte<br />

örnek yüzeyinde küçük bir alana lazer ›fl›mas› odaklanarak buharlaflt›rma<br />

ifllemi gerçeklefltirilir. Lazer ›fl›mas›, 10-50 µm çap›nda bir yüzeye, bir mikroskop<br />

yard›m›yla odaklan›r. Böylece buharlaflan örnek, alternatif ak›m ark›n›n oluflturuldu¤u<br />

iki elektrot aras›nda uyar›l›r.<br />

Atomik emisyon spektroskopisi yönteminde kullan›lan cihaz›n en önemli bilefleni<br />

dalga boyu ay›r›c›s›d›r (monokromatör). Monokromatörün ç›k›fl›nda bir çok ç›k›fl<br />

aral›¤› vard›r <strong>ve</strong> bu aral›klar›n herbirinin arkas›na dedektör olarak (kanal ad› <strong>ve</strong>rilen)<br />

fotoço¤alt›c› tüpler yerlefltirilir. Baz› cihazlarda ise, fotoço¤alt›c› tüpler yerine foto¤raf<br />

plakalar› <strong>ve</strong>ya foto¤raf filmleri kullan›l›r. Fotoço¤alt›c› tüplerin <strong>ve</strong>ya baflka bir tür<br />

foton say›c› dedektörün kullan›lmas› durumunda cihaza spektrometre, foto¤raf plakas›<br />

<strong>ve</strong>ya foto¤raf filminin kullan›ld›¤› durumda ise cihaza spektrograf ad› <strong>ve</strong>rilir.<br />

Atomik Emisyon <strong>Spektroskopisi</strong>’nin Analitik Uygulamalar›<br />

Atomik emisyon spektroskopisinde kalitatif analiz, elde edilen spektrumdaki fliddetli<br />

hatlar›n dalga boyu de¤erlerinin, elementlerin bilinen <strong>ve</strong> karakteristik emisyon<br />

dalga boyu de¤erleriyle karfl›laflt›r›larak yap›l›r. Bu amaçla korelasyon <strong>ve</strong>rilerinden<br />

yararlan›l›r <strong>ve</strong>ya varl›¤›ndan flüphelenilen elementlerin spektrumlar› kaydedilir<br />

<strong>ve</strong> örnekten elde edilen spektrumla karfl›laflt›r›l›r. Hatlar›n en az üçünün dalga<br />

boyu de¤erlerinin çak›flmas› ile flüphelenilen elementin varl›¤› kan›tlan›r.<br />

Atomik emisyon spektroskopisi daha çok elementlerin kantitatif analizinde kullan›l›r.<br />

Yöntemde duyarl›l›k; AAS’de oldu¤u gibi, temel enerji düzeyinde oluflturulan<br />

atom say›s›na ba¤l›d›r <strong>ve</strong> spektral giriflimlerin d›fl›nda kalan tüm giriflim türleri<br />

temel düzeydeki atom say›s›n› etkiler. Boltzmann eflitli¤ine göre (Eflitlik 6.1), uyar›lm›fl<br />

düzeydeki atom say›s›n›n temel düzeydeki atom say›s›na oran›, N u /N t , atomun<br />

uyar›lma enerjisine <strong>ve</strong> mutlak s›cakl›¤a ba¤l› olup, uyar›lma enerjisi artt›kça üstel<br />

olarak azal›r. Atomik absorpsiyon spektroskopisi yönteminde uyar›lm›fl düzeydeki

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!