(UV) ve Görünür Bölge Moleküler Absorpsiyon Spektroskopisi
(UV) ve Görünür Bölge Moleküler Absorpsiyon Spektroskopisi
(UV) ve Görünür Bölge Moleküler Absorpsiyon Spektroskopisi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Lüminesans <strong>Spektroskopisi</strong><br />
G‹R‹fi<br />
Günefl ›fl›¤› <strong>ve</strong> yapay olarak elde edilen ›fl›k yaflam›m›z›n vazgeçilmez bir parças›d›r.<br />
Bunun sonucunda da madde <strong>ve</strong> ›fl›k etkileflimi kaç›n›lmaz bir olgudur. Bu olgunun<br />
aç›klanmas› <strong>ve</strong> fark›nda olmad›¤›m›z pek çok faydal› sürecin ortaya ç›kar›lmas›<br />
ise y›llard›r bilim adamlar› taraf›ndan araflt›r›lmaktad›r. Bu araflt›rmalar›n sonuçlar›ndan<br />
birisi de lüminesans olarak bilinen bir olgunun ortaya ç›km›fl olmas›d›r.<br />
Lüminesans genel olarak çeflitli flekillerde enerji absorplayarak elektronik olarak<br />
uyar›lm›fl bir molekülün fazla enerjisinden kurtulurken bu enerjinin tamam›n› <strong>ve</strong>ya<br />
bir k›sm›n› bir ›fl›ma olarak <strong>ve</strong>rmesi olay›d›r. Çevremizde s›kl›kla karfl›laflt›¤›m›z<br />
pek çok durum örne¤in floresan lambalar, atefl böcekleri, ›fl›k saçan deniz analar›,<br />
›fl›kl› demir yolu kurtçuklar› <strong>ve</strong> denizde yakamoz oluflumu lüminesans›n bir sonucudur.<br />
Ayr›ca 2007 Nobel kimya ödülü de deniz analar›n›n floresans özellik göstermesini<br />
sa¤layan yeflil floresan proteinlerin bulunmas› ile ilgili çal›flmaya<br />
<strong>ve</strong>rilmifltir.<br />
LÜM‹NESANS TÜRLER‹<br />
Lüminesans çeflitli formdaki enerjiyi absorplayarak elektronik olarak uyar›lm›fl<br />
duruma geçen moleküllerin fazla enerjilerinden kurtulmalar› esnas›nda bir ›fl›ma<br />
yapmalar› sonucunda oluflur. Lüminesans uyar›lma esnas›nda kullan›lan enerjinin<br />
kayna¤›na göre s›n›fland›r›l›r. Enerji kayna¤› olarak ultraviyole (<strong>UV</strong>) <strong>ve</strong>ya görünür<br />
bölgeden bir ›fl›ma kullan›l›rsa gözlenen lüminesans, fotolüminesans olarak adland›r›l›r.<br />
Fotolüminesans ise kendi aras›nda lüminesans olay›n›n gerçekleflme süresinin<br />
uzunlu¤una göre floresans <strong>ve</strong> fosforesans olmak üzere ikiye ayr›l›r. Uyar›lma<br />
enerjisi bir kimyasal tepkime taraf›ndan sa¤lan›yorsa gözlenen lüminesans,<br />
kemilüminesans olarak adland›r›l›r. Kemilüminesans oluflumunda etkin olan<br />
kimyasal tepkime bir canl› bünyesinde gerçeklefliyorsa biyolüminesans, elektrokimyasal<br />
olarak bir elektrot yüzeyinde gerçeklefliyorsa elektrokemilüminesans<br />
ad›n› al›r. Is› etkisi ile uyar›lm›fl bir atom taraf›ndan gerçeklefltirilen ›fl›ma olay›<br />
emisyon olarak adland›r›l›r. Atomik türlerin emisyonuna bu ünite kapsam›nda de-<br />
¤inilmeyecektir.<br />
Emisyon <strong>ve</strong> lüminesans aras›ndaki temel fark› aç›klay›n.<br />
SIRA S‹ZDE<br />
DÜfiÜNEL‹M<br />
SORU<br />
D‹KKAT<br />
Fotolüminesans: <strong>UV</strong> <strong>ve</strong>ya<br />
görünür bölgeden bir foton<br />
absorpsiyonu sonucu<br />
elektronik olarak uyar›lm›fl<br />
moleküllerin fazla<br />
enerjilerinin bir k›sm›n›n<br />
<strong>ve</strong>ya tamam›n›n ›fl›maya<br />
dönüfltürülmesidir.<br />
Kemilüminesans: Kimyasal<br />
bir tepkime sonucunda<br />
elektronik olarak uyar›lm›fl<br />
moleküllerin fazla<br />
enerjilerinin bir k›sm›n›n<br />
<strong>ve</strong>ya tamam›n›n ›fl›maya<br />
dönüfltürülmesidir.<br />
1<br />
SIRA S‹ZDE<br />
DÜfiÜNEL‹M<br />
SORU<br />
D‹KKAT
Change language