Ertan Birol - Turuz.info

içinde yayınlanmıştır. Fakat, bilhassa eserlerin yazarı olan hocası Albert de Rippe’nin
yayıncısı olarak tanınmıştır. 1552’de o, bir imtiyaz elde edip,
bütün kopyalara yeniden sahip olarak, onları basmak ve yayınlamak için bir ayrıcalık elde
etmişti. 6 kitap böylece 1552 ve 1558 arasında gün ışığına çıkmıştır.
Yazar burada, özellikle dikkat çekici parçalarına, fantezilerine daha geniş kısım ayırarak,
repertuarın uzun süreli genişlemesini sağlamıştır.
Yüzyılın, son 25 yılını aşan daha az parlak bir periyottan sonra, Fransa’da o zamanlar
kendini şiddetle belli eden huzursuzluklar dikkatlice
incelendiğinde iyice anlaşılabilir ki, lavta bütün prestijini tekrar bulmuştur. Aynı şekilde,
bütün diğer çalgıları uzak ara aşan böyle bir sevgiyle XVII.
Y.Y.’ın bütün ilk yarısı sırasında tanışacaktır.
1600’den itibaren, lavta öğretmeni Antoine Francisque (yak.1570-1605) Paris’de “Le
Trésor d’Orphée”yi yayınladı. Bu derleme 71 parçadan az olmayan,
hemen hemen sadece “branle”, “courante”, “pavane”, “volte” gibi aynı yapıda olanları
gruplandırarak, seri şekilde takdim edilmiş dansları içerir.
Üç yıl sonra, Jean-Baptiste Besard (yak.1565-yak.1625) “Thesaurus Harmonicus” adlı
geniş bir antoloji çıkartmıştı. Bu eser, 10 kitaptan meydana
gelir ve 400 parça gruplandırılmıştır. 38 tanesi bestecinin kendine ait, diğerleri en ünlülerden
alınmıştır: V. Galilei, A.Ferrabosco, V.Bacfark, J.Dowland,
Edinthon, P.Guédron ve bilhassa Besard’ın öğrencisi olduğu Lorenzini.
Aslında yüzlerini geçmişe dönmüş bu iki antoloji meydana geldiği sırada , lavta
müziği yeni görüntüsüne girmeye başlamıştı. Saray balelerinin
takdimine katılmaya çağırılan lavta, bazen “entré” ve dansları icra için gruplara, bazen tek
başına bir şantöre destek olmak için veya onurlu bir tasarının
birlikte gerçekleşmesine katılıyordu.
Özetle, lavtaya yönlendirilmiş, birbirinden çok ayrı iki repertuar anlayışı var olmuştur.
Bazı besteciler eşlikli şan için anlatımlar ve bilhassa
“air de cour” yazarken, diğerleri tamamen saf çalgısal müziğe (fantezi ve prelüd gibi serbest
parçalara veya danslara kendilerini adamışlardır.
“Airs de cour” (saray “air”leri) tarihçisi André Verchaly’nin belirttiğine göre,
bestecilerin çoğu bu biçimi uygulamışlar, kraliyet ailesinin
veya bazı büyük asillerin yanında devlet görevi yapmışlardır. Bunlar özellikle: Gabriel
Bataille (yak.1574-1630), Pierre Guédon (?-yak.1620), Antoine Boesset
(yak.1586-1643)’dir. Bu bestecilerin eserleri “Airs de différents auteur” adlı derlemeye
alınmış, Paris’te Pierre Ballard’ın titizliği ile yayınlanmıştır.
Daha 20 yıl süreyle bu tarz icracıların sevgisi muhafaza edilecek ve sonra evriminin
sonuna girecektir.
Saf müzik bestecileri de önemli bir repertuar bırakmışlardır. Hiç şüphesiz Adrien le
Roy’un öğrencisi olan Robert Ballard (büyük yayıncının
oğlu) 2 derleme (“entré”ler, “ballet”ler, ve danslar) yayınladı. “Premier livre (1611)”
“entré”ler, “ballet”ler ve dansları içerir. “Le Second livre (1614)”
ise tamamen benzeri bir repertuar ve prelüdler, “allemande”lar, “gaillarde”lar v.b. önerir.