Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
abanoz ağacı, hayvan boynuzu, kemiksi yapı veya pullarının kaplama ve kakma işçiliği<br />
çalgıyı süslüyordu. Bundan başka, ses deliğinin çevresindeki gül benzeri<br />
süsler (la rosace) soyluluk unvanı gibi, zemin üzerinde gözüküyordu ki bu, gerçek bir mimari<br />
hazırlığa gereksinim duymaktaydı. Daha evvel söylemiş olduğumuz<br />
gibi, bundan böyle gitar, 5 sıra tel ihtiva edecekti. Herkes telleri çift çift monte ederken,<br />
bazıları, en alt tiz teli (la chanterelle) tek bırakıyorlardı.<br />
Çalgı şu modelde akort ediliyordu: A/a-D/d-g/g-b/b-e/e (A= Bir oktav pes, a=Bir oktav tiz).<br />
Bu, arka tablası düz gitarın yanında, arkası bombeli çalgıları<br />
yeniden görüyoruz. “En bateau” veya “capucine” denen gitar, öncekinden bu özelliği dışında<br />
ayrılmaz. İtalya’da “la chitarra battente” kasanın alt ucuna<br />
takılmış metalik teller ihtiva eder. Bu sonuncunun, nitelikleri dolayısıyla, orta çağda<br />
kullanılan “guitare mauresque” ‘in devamı olarak düşünülebilir.<br />
Yapım:<br />
Lavtanın tersine, arka tablası düz gitar, bir kalıp yardımıyla yapılır. İki değişik yapım tipi<br />
vardır. İlkinde, önce çalgının kasası yapılır ve bunun etrafına<br />
çeşitli parçalar birleştirilir. Diğerinde, tersine, önce sırt ve yanlıklar hazırlanır ki bu bir oyuk<br />
şeklini almıştır ve imalat bunun içinde işleme konur.<br />
Gitarın konstrüksiyonu nazik bir iştir ve lavtanınkiyle aynı problemleri taşımaz. Yapımcı<br />
önce, ön ve arka tablayı birbirine bitiştirip hazırlığa başlar.<br />
Sonra onları, kalıp formunu temel alarak keser. Daha sonra, dairesel deliği açmaya geçer ve<br />
etrafının kakmalarını hazırlar. Bu nazik işlem bitince tablayı<br />
inceltmeye koyulur (kural olarak istenen kalınlık 2 mm’dir). Bu kere de söz konusu olan ince<br />
latalardır ve onları yapıştırıp sabitler. Sayıları ve yerleşim<br />
konumları kesin bir kurala bağlı değildir ve bu, yapımcının zevkine kalmıştır. Bugün “ Eski<br />
Paris (XVII ve XVIII’inci yüzyıl)” adı verilmiş gitarlarda,<br />
genel olarak, 4 adet enine, paralel destek vardır, fakat, XIX’uncu yüzyılda Antonio<br />
Torres’den itibaren destek uygulaması, yelpaze şeklinde ve ses kalitesi<br />
bakımından ihtiyaç duyulan bir sayıdadır. Arka tabla da aynı şekilde desteklerle<br />
kuvvetlendirilir (eski gitarlarda 4 lata ile, modern klasik gitarlarda<br />
3 lata ile). Yapımcı daha sonra yanda bulunan, arka ve ön tablayı birleştiren yan çeperi<br />
yapmaya geçer. Buna “éclisse” (yanlık) denir. Her bir kenarı,<br />
özdeş iki bant olarak, arka tablayla aynı ağaçtan kesilmiştir. Daha sonra bunlar, istenen profil<br />
çizgisini elde etmek için, eğilerek kemerleştirilir. Burada<br />
da mesele, kendi kendine kırılmasını önlemek için, yeterli buharla ısıyı taşımış olan ağacın<br />
nazik ve tehlikeli işlemidir. Nihayet sap, yontularak şekillendirilir.<br />
Alt kısmı, kasaya uyum sağlayacak olan, bir takoz ile son bulur. Sapın üst kısmında da,<br />
tellerin bağlanması ve uygulayacakları güce dayanıklı, takoz görevi<br />
yapan bir baş vardır. Bu çeşitli parçaların birleşmesi, iki değişik tekniğe göre yapılabilir:<br />
1-İspanyol tarzı yapım:<br />
Burada sap direkt olarak tablaya yapıştırılır. Nihayet yanlıklar, takozda açılmış bıçkı<br />
çizgisinin içine ayarlanarak yerleştirilir ve bunlar ön tablaya<br />
yapıştırılır. Çalgının tabanına iki yanlığın birleşmesini garantiye almak için bir destek<br />
yapıştırıldıktan sonra, arka tabla ses kasasını kapatır. Bu sefer<br />
de bir ters yanlık ile montaj kuvvetlendirilir.Klavye (tuş) önceden iç içe geçirilerek<br />
alıştırılmıştır ve sapın üzerine yapıştırılır. Artık yapımcı perdelerin<br />
ve üst eşiğin konmasına geçmiştir. İşlemin ne kadar büyük bir titizlikle gerçekleştirildiğini<br />
söylemek herhalde gereksiz bir şeydir. Zira çalgının doğruluğu<br />
buna bağlıdır.<br />
2-Fransız tarzı yapım:
Change language