Ertan Birol - Turuz.info

Jose Broca ( 1805-1862) ve Antonio Cano ( 1811-1897): Bu iki gitarist-besteci Aguado’nun
öğrencisidirler. Ustalarının müzikal ve pedagojik çalışmalarını
takip etmişlerdir.
Jose Costa y Hugas ( 1827-1881): Rossini hayranı, Sor ile mukayese edilebilecek kadar
müzikal birikime sahip bir konsertisttir. Eserlerinden en önemlisi
ve ünlüsü “ La Traviata” motifleri üzerine yazdığı “ Fantasia”’dır.
Julian Arcas ( 1832-1882): Aguado ve Sor’un halefi olmaya layık bir gitaristtir. “ Bolero”,
“Tango”, “Menuets” v.b.’nin yazarıdır. 1860-1870 arası yaptığı
zaferlerle dolu turnede büyük bir sükse ile tanışmıştı. 29 ocak 1862’de Londra’da verdiği bir
konserden sonra kritikler oybirliği ile sıcak yazılar yazmışlardı.
Bunlardan biri şöyle yazıyordu: “ Hiç abartmadan garanti verilebilir ki gitar Julian Arcas’ın
ellerinde minyatür bir orkestraya dönüşmektedir.” Çalgı yapımcısı
( luthier) Antonio Torres’in üzerinde çalgının daha iyi hale getirilmesi çalışmalarında onun da
büyük etkisi vardır.
Jaime Bosch ( 1826-1895): 1852’de Paris’e gelmiştir. Tek gitar için çok sayıda eser vermiştir:
“Souvenirs de Barcelone”, “ Plainte Mauresque (1866)”, “Mazurka
(1894)”, “Bolero (1897)”...” çok dolu bir metot (1891” ve gitar eşlikli 10 tane ilgi çekici
melodi, dönemin önemli bulduğu gitar ve violon ad. Libitum
için bir “ Passacaille-Serenade”. Düşünülebileceklerin ötesinde bu eser Charles Gounod’yu
kışkırttı. “Faust”’un bestecisi bir gitar amatörüydü. 1862’de
İtalya seyahati sırasında kendine bir gitar almıştı. “ La Reine de Saba”’nın başarısızlığı onu
unutturdu. Üstelik 1870 savaşı sırasında bir Alman mermisinin
pencereden girmesi sonucu gitarı çok zarar görmüştü. Bosch’un eserindeki “Malaguena”’dan
esinlenmiş ve 1885’de İspanyol gitaristin “Passacaille”’ını uyarlamıştı.
Bu eseri 12 değişik şekilde yaptı: piyano-keman, 4 el piyano, 6 el piyano, tek piyano, 2
piyano, 2 gitar-keman, tek gitar, 2 piyano ( 8 el), piyano-flüt,
arp ve basitleştirilmiş bir piyano çevirisi. XX. Yüzyıl başında Henri Busser de eseri
uygulayacaktır ( fakat orkestra için). Tekrar keşfedilmeyi bekleyen
bir müzisyen için bu büyük bir süksedir.
Juan Parga ( 1843-1899): Öncekilerden daha az tanınmış, fakat yeterliliği devrinde kabul
görmüş bir gitaristtir. İspanya, Portekiz, İtalya ve Fransa’ya
turneler yapmıştır. Çok tipik bir genel başlık altında ( la guitarra Espagnola) kompozisyonlar
bırakmıştır. Örneğin “ Gran Coleccion de obras caracteristicas
para guitarra”. Eserleri gerçekten karakteristiktir: Endülüs renkleri ( sadece sol elle icra edilen
flamenko motifleri ) ve Latin-Amerika müziğinden alınma
çizgiler ona has yapı taşlarıdır. Çok açık seçik bazı başlıklar şöyledir: “Recuerdos de Cadix”
öğretmeni Julian Arcas’a ithaf edilmiştir, “Idilio Andaluz”,
“Recuerdos de Malaga”, “Malaguenas”, “Del Ferrol a la Habanera” ( tango ) v.b. Çok sayıda
“recuerdos” ( hatıralar ) sözüyle şunu not etmemiz gerekir:
O dönemde birçok ressam resmini yapacakları alanda çabucak bir kroki çizerler, daha sonra
atölyelerinde bunu tuallerine aktarırlardı ve eserlerine “ ...
hatırası” gibi adlar verirlerdi. Aynı şey Manuel de Falla’nın göndermiş olduğu bir kartpostaldan
sonra Debussy’nin yazdığı “La Puerto del Vino”’da da
görülmektedir.