Ertan Birol - Turuz.info

Napolyon İspanya’ya girdi ve Sor tekrar askere alındı. İmparatorun kardeşi Joseph’in
iktidarını sağlamlaştırdığını düşünerek ant içti, Fransız ordusunun
geri çekilmesine kadar Jerez kırsalında polis komiseri memuru oldu. Bunlar milli şarkılar
bestelemesine mani değildi. Bunlardan biri “Chanson relative
aux événement d’Espagne depuis le départ du roi Ferdinand jusqu’a la fin de l’année
1811”’dir.
1813’de ise “Josefino”’lar İspanya’yı terkettiler. Sor da onları Fransa’ya doğru takip etti.
Paris’de Méhul ve Chérubini tarafından sıcak bir şekilde kabul
gördü. Gitar ortamında da bazı dostlar edindi. Örneğin: Bordo’lu Jean-Baptiste Phillis (1753-
1823) ( “en çok kullanılan tonlar için etüdler” yazarı) veya
Ignace Pleyel (1757-1831) ki bu kişi piyano yapımcılığından zaman bulup gitar çalmış ve
gitar-keman için 6 adet sonat yazmıştır. F.Sor ona fantezilerinden
birini ithaf etmiştir. 1814’de, geldiğinden biraz sonra, Fransa’ya karşı olan müttefik kuvvetler
Paris’e girdiler ve Sor Londra’ya hareket etmek zorunda
kaldı. 6 haziran 1811’de Mozart’ın ünlü “Sihirli Flüt”ü İngiliz başkentinde ilk defa
sahnelendi.
F.Sor bu operayı İspanya’dayken dinleyemezdi ve orada daha oynanmamıştı. Fransa’da da
dinlemedi ki bu toplum içerisindeki (Alman karşıtı olsa gerek) bazı
tutucu sebeplerdendi. Bu eser Fransa’da çok serbest bir düzenleme ile çalınıyordu ve ismi “Le
Mystere d’Isıs” idi. Onu İtalyanca ve gayet tabi Almanca
olarak ilk defa Londra’da dinledi.
İngiltere’deki yaşamdan faydalanmak bu kalbur üstü, komple sanatçıda sarsıcı bir şok
yaratmış gibidir. Verdiği konserlerden sonra İngiliz gazeteleri şöyle
yazacaklardı:
“Sor’un gitarı çalışı büyük bir kompozitörü anlatıyorsa da, Crescentini’yi taklit etme tarzı da
(Crescentini emekli olmuş ünlü mezzo-sopranoydu) büyük bir
şan ustasının varlığını gösteriyor.”
Tabidir ki Sor hızla Mozart’ın operasını dinlemeye koştu ve bu eserin arkasından günün moda
formu olan “tema üzerine çeşitlemeleri” yazmaya koyuldu. Bundan
birkaç yıl önce de Beethoven’in “Flute enchantée” teması üzerine violonsel ve piyano için 12
çeşitleme yazmıştı. Carulli’nin de zaten piyanoforte ve gitar
için bir uyarlaması vardı.
1820’lerde F.Sor Op.9, Mozart’ın Sihirli Flüt operasından “o cara armonia” aryası üzerine
çeşitlemelerini ilk defa Londra’da çaldı ve yayınladı. Bu eseri,
o da gitarist olan kardeşi Charles’a ithaf etmişti. Daha sonra “Journal de musique étrangere
pour la guitare ou lyre de Castro” gazetesinin 27. sayısından
anlaşılacağı gibi diğer parçalarını, birinci ve ikinci sonatlarını yayınladı.
Sor 1823 yılına kadar İngiltere’de kaldı; orada konserler vererek, çeşitli karakterde eserler,
etütler yazdı. 4 mart 1817’de verdiği konseri “gitar ve yaylılar
için concertante”’dı, fakat bu eser ne yazık ki kaybolmuştur.
Fernando Sor dansın ateşli bir hayranıydı. Balerin olan gelecekteki eşi Félicité Hullin için
1823’de Moskova Bolşoy tiyatrosunda açılış galası yapılacak