Ertan Birol - Turuz.info

olarak yazılmış orijinal kompozisyonlarının örneklerini ihtiva etmektedir. Bu kitapta devrin
bestecilerinin yolu aynen takip edilmiştir. “Mote”ler, “pavan”lar,
“füg”ler, “tiento”lar ( yani ricercarlar, prelüdler), “diferencia”lar çağın alışkanlıklarına uygun
şekilde kullanılmışlardır.
Antonio de Cabezon (1510-1566): Dahi bir müzisyen olan Cabezon, Burgos’un kırsal
kesiminde doğdu, Madrid’de öldü. Kral Philippe II’nin isteği üzerine
Basilique de San Francisco el Grande’ye gömüldü. Özel yetenekleri ve mükemmel eğitimi
sayesinde , eserleri Avrupa’nın bütün ülkelerinde tartışılmaz olan
Josquin Despres’nin kontrpuan bilimini içine sindirdi. İtalya, Almanya, İngiltere, Hollanda’ya
yapmış olduğu seyahatlerinde, yüzyılın bestecilerinden bir
çok ünlüyle tanışmış ve bu ilişkilerle kendini arıtmış, böylelikle dünyanın en ünlü müzik
şahsiyetlerinden biri olmuştur. Eserlerinden pek çoğu 1557’de
Venegas de Hinestrosa tarafından yayınlandı. Oğlu Hernando tarafından 1578’de Madrid’de
yayınlanan “Obras de Musica para Tecla, Arpa y Vihuela de Antonio
de Cabezon, Musico de Camara y Capilla del Roy Don Felipe, Nuestro Senor” eserini birinci
sırada saymalıyız. İçinde 10 sayfalık bir açıklama ve ardından
200 sayfalık daha önceden yazmış olduğu müzikler vardır. Eserin her tarafında yabancı
ülkelere yaptığı seyahatlerdeki bestecilerin etkileri hissedilir.
Orijinal yayının bazı örnekleri Madrid, Escurial Milli kütüphanesinde ve Brüksel Kraliyet
Kütüphanesinde bulunmaktadır. Cabezon’un eserleri, modern yazım
tekniği ile tekrar tekrar yayınlanmıştır.
Padre Tomaso de Santa Maria (1510,1520 –1570): İspanyol teorisyen ve bestecisidir.
Valladolid’de San Pablo dominiken kilisesinde organistti. Org için
yazdığı pek çok eser saklanmıştır ama en önemli eseri “ Libro Llamado Arte de Taner
Fantasia, asi para Tecla como para Vihuela”dır ve Valladolid’de 1565’de
görünmüştür. Birinci kitap müzikal teori ve pratiği; ikincisi kompozisyon çalışmalarına
ayrılmıştır. Eseri öğretmeni Cabezon’a sunmuştu. Bu modern transkripsiyonlardan
bazıları Madrid Milli Kütüphanesinde saklanmaktadır.
Bu besteci ile İspanyol vihuelacı bestecilerin eserleri tamamlanır. Bir müddet daha
müzisyenler, 1557’den itibaren, Luys Venegas de Hinostroso’nun verdiği
örneklerini takip ederek, klavye, arp ve gitar için derlemeler yayınladılar. Fakat burada söz
konusu olan başlık (para tecla, harpa y vihuela), aslında
ticari bir gayeye cevap vermekti. Sadece kullanılan yazım vihuela çalmaya hiç uygun
olmayan bir uygulamadır.
XVI. Y.Y.’ın sonu ile vihuelanın hükümranlığı sona erdi. Unutulmaya terkedildi. Bu
esnada, bütün bu dönem boyunca bayağı ve kaba bir çalgı olarak
adlandırılan “GİTAR”, İspanyol bestecilerinin çok tuttuğu, favori çalgı haline gelecekti.
GİTAR
Bugün sıklıkla düşünüldüğünün tersine gitar, yeni kabullenilmiş bir çalgı değildir.
Eğer adının etimolojisine bakılırsa, “antik cithare” (sitar)
ailesinden geliyordu. Doğuşu hangi ülkede olmuştu? Evriminin ilk adımları nelerdir? Bütün
bu sorular hala cevapsızdır.