Ertan Birol - Turuz.info

çok hoşlandığı tarz.... daha kromatik, daha ince, daha az sıkıntı veren...”. Bu kitap, iki gitar
için parçalarla başlar, sonrasında tek gitar için danslar
(süit olarak gruplandırılmamış) yer alır. Yazım anlayışları, tınıların birleştirilmesi , özellikle
de rasgueado stilinden kurtuluş çaresi olarak, günümüzde
dahi, bir yenilik ve şaşkınlık yaratan orijinalliği ve cüreti ile, bu derlemeler kendilerine büyük
bir yer edinmişlerdir.
Francisco Corbetta’nın öğrencisi Robert de Visée (1658-1725) de büyük virtüoz olarak kabul
edildi. Lavtacı, teorbist, ve gitarist olarak önce ( Paris’te
saraya çağrılmadan evvel ) bu çalgıların öğretmenliğini yaptı. 1709’da saray oda müziği
topluluğuna girdi, sonra veliahtın, sonra da kralın maiyetinde
memuriyete başladı.
Dikkat çekici besteci R. Visée iki (veya belki üç) yayınlanmış kitap, gene bu çalgı için, teorb
ve lavtada olduğu gibi, şüphesiz, belli bir sayıda el yazması
parça bıraktı ( Vaudry de Saizenay el yazması). Çok değişik anlayışlarda görünen iki kitap
bize ulaştı. Birincisi “ Livre de Guitare dédié au Roy (Paris,
1682)” başlığı altındaydı. Yazarın “Bir çok yılların eseridir” dediği kitap, parçalar ihtiva
etmektedir: Bu eserde altı süit ( Her birinde prelude, allemande,
courante, sarabande, gigue ve devamında chaconne, gavotte, menuet v.b altı ila on üç kadar
çeşitli Fransız danslarını barındırır ) vardır. Bunlar gitar
literatürü içinde baş yapıt sayılırlar. İkinci kitapta (1686) aynı şekilde krala ithaf edilmiş,
birinci kitaptakilerden daha kolay icra edilebilir parçalar
önerilmiştir. Bunlar, üç süit şeklinde gruplanmışlar, öncekilerle aynı planda kaleme
alınmışlar, fakat daha az müzikal kaliteye sahiptirler. Hiç şüphesiz
ki, yazar burada, birinci kitabındaki icra zorluklarından dolayı şevki kırılmış amatörlere hitap
etmeyi istemiş olmalıdır.
François Campion (1668-?1748)’un gitar eserleri, yayın tarihleri veya XVIII’inci yüzyıl
kompozisyonlarının da bir mensubu olarak, XVII’nci yüzyılın fikirlerini
daha da güzel yansıtmaktadır. “Academie Royale de Musique”’de gitar ve teorb çalan besteci,
eserlerinden bazılarını “Nouvelles découvertes sur la guitare
(1705)” adlı derlemenin içinde yayınladı. Diğerleri el yazması olarak devlette kaldı. Campion
burada, seleflerinin polifonik yazısını kesin bir şaşmazlıkla
hafifleterek uyguladı ki bu, şimdiden diğer bir stile doğru yönelinmiş olduğunu çok iyi bir
şekilde göstermektedir. O, bunun ötesinde, çalgının bütün
imkanlarından yararlandı. Hatta sekiz değişik şekilde akort yapmaya kadar gitti. O zamanın
kullanılan danslarına, Campion, gitar için ilk sonatinleri ve
fügleri ilave etti.
Bestecileri ve saraya kendini adamış virtüozları ile Fransa Avrupa okuluna hükmetti. Bu
çekiciliğe, bir tek İspanyol Gaspar Sanz (1640- 1710) duyarsız kaldı.
Salamanka’da aldığı eğitimden sonra, Napoli’ye geçti, sonra İspanya’ya geri döndü. Önemli
eseri “İnstruccion de Musica sobre la guitarra espagnola (Saragoza,
1674)” adlı bir incelemedir. Bu eser, çalma metodunu takiben, akorların, hem “rasgueado” ve
hem de “çekme” (punteado) stili ile yazılmış olduğu İspanyol
parçaları ve dansları içerir. “Bibliotheque Nationale de Madrid”’de, “Hotel de Ville de
Calanda”’da, “Bibliotheque de l’Université de Geneve”’de ve “Regino
Sainz de la Maza”’nın özel kolleksiyonunda örnekleri bulunmaktadır.