Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
devam etmeye başladı. Burada Victor Hugo’nun bir romanında gitara yer verdiğini, büyük<br />
ressam Francisco Goya’nın (1746-1828) bu çalgıya hayran olduğunu,<br />
resim yaparken muhakkak gitarist Antonio de Brugada’yı getirtip çaldırdığını bir anektod<br />
olarak ilave edelim.<br />
ROMANTİZM VE GİTAR<br />
Bu başlık gitar anlayışı ve çalışı üzerinde ani bir evrimi işaret etmez. Romantik harekete ait<br />
artistler daha önceden akla gelen isimlerdi. Klasizmdeki<br />
çatlak, müzikte edebiyattakinden daha az nettir ve müzisyenler “KLASİKO-<br />
ROMANTİK”’tir. Belki de buna en tipik örnek F.Sor’dur. İyi anlaşılacağı gibi doğru<br />
sebeplerden ötürü o, Mozart ve Haydn’ın artçısı olarak sınıflandırılmıştır. Ama aynı zamanda<br />
önemli sayıda eseri ünlü besteci Franz Schubert ile de paralellik<br />
gösterdiğinden romantik döneme de yerleştirilebilir. İki müzisyen hiçbir zaman<br />
karşılaşmamışlar, kendisi hayattayken Avusturya’lı bestecinin etkileri pek<br />
de Viyana çevresini aşmamıştı. Fakat çağın etkileri, bazen bir çok ölçü boyunca notadan<br />
notaya, armoniden armoniye bir eserden diğerine etki yapmış olarak<br />
bulunur.<br />
Franz Schubert (1797-1828): Piyanoya sahip olmak için çok fakirdi, gitarında çalmayı<br />
severdi. Marcel Schneider’in 1957’deki yazısı şöyledir: “...sesi kısıldığında<br />
3 kardeşi şarkı söyler kendi de gitar çalardı.” Bundan, hemen hemen 17 yaşındayken 27 eylül<br />
1813’de babasının doğum günü için “Cantate pour l’anniversaire”’i<br />
yazıp icra ederek faydalandı. Bu eser 2 tenor, bas ve gitar eşliği içindir. Aynı şekilde “Le<br />
Rossignol”’ü piyano veya gitar eşlikli vokal dörtlüyü 22 nisan<br />
1821’de tekrarladı. Ayrıca 1814’de Polonya’lı gitarist Matiegka’nın bir triosuna bazı notalar<br />
eklemişti. Matiegka (1773-1830) pek çok sonat yazmış ve çoğu<br />
günümüzde erken kaybolmuş Viyana usulü eserler olarak tanıtılmıştır. Matiegka,<br />
Freischmann’ın serenadından temayı alarak çeşitlendirmişti.<br />
Schubert’in çok sayıda “ Lieder”’i sağlığında yayınlanmıştı ve bunların bazıları şan-piyano<br />
versiyonu yapılmadan önce sadece gitar eşliğinde olarak yayınlanmıştı.<br />
Daha sonraları diğer gitaristler ve özellikle N. Coste 600 “Lieder”’den bazılarını gitar eşliği<br />
ile uyarlamıştır. Bu Nietzshe’nin bir sözü ile meşhur<br />
olacaktı: “Schubert, ideal ménéstrel”.<br />
Gitar, görünüşlerinin çoğundan daha az romantiktir. Ayağı yere basan ve estetik yönü fazla,<br />
pastoral, popüler ve şölenseldir. Onda eksik olan şey tutkuları<br />
anlatabilmek için gerekli sonor güçlülüktür. Fakat bu duyguları içleştirebilmiştir. Genç Hector<br />
Berlioz, Florian’ın “Estelle ve Némorin” metninden ilham<br />
alarak, gitarında gelecekteki “Symphonie Fantastique”’in ana temasını bulacaktı. Berlioz<br />
sadece gitar, çok az da flüt çalıyordu. Gitar öğretmeni M. Dorant<br />
babasına şöyle demiştir:<br />
“ Bayım oğlunuzun gitar derslerine devam etmesi benim için artık imkansız. Bu saçma bir şey<br />
çünkü o benden daha kuvvetli ve iyi.”<br />
Genç Hector gitar eşlikli romanslar bestelemeye başladı. Eserler “Berlioz de la Cote Saint-<br />
André” müzesinde muhafaza edilmektedir. Böyle bir çalgıya zamansız,
Change language