31.08.2013 Views

Ertan Birol - Turuz.info

Ertan Birol - Turuz.info

Ertan Birol - Turuz.info

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

vb. çalgıların yanında hiç de doyurucu değildi ve çalgı artık bir dert kaynağı haline gelmişti.<br />

Buradan 1800 sonrasını anlamamız ve gitaristlerin (Carulli,<br />

Molino, Carcassi, Sor, Aguado, Giuliani vb.) neden Thalberg, Clementi, Hummel, Paganini,<br />

Schumann, Chopin veya List ile mukayese edilemeyeceğini anlamamıza<br />

yarayacaktır.<br />

XIX. Yüzyılın ilk yarısı sırasında öncekilerden çok farklı karakterde bir repertuar ortaya çıktı.<br />

Madem gitar hala solist olarak etütlerde, sonatlarda,<br />

çeşitlemelerde, fantezilerde v.b. kullanılıyordu, artık yaylı çalgılar ve orkestra ile de<br />

çalınmalıydı.XVIII. Yüzyılın sonundan itibaren L.Boccherini (<br />

1743-1805) kentetlerinden 12’sini aralarına gitar partisi yerleştirmek amacıyla değiştirmişti ve<br />

1. senfoniyi gitar zorunluluğu koyarak yazmıştı.1820’lerde<br />

Schubert op.11 ve op.16 erkek korosunun eşliğini piyanoforte ve gitar tercihine bırakmakta<br />

tereddüt etmeyecekti.<br />

Fransız ihtilalinden sonra özgürlük hareketi Avrupa’da dalga dalga yayıldı. Artık<br />

müzisyenleri koruyan, onları besleyen, onların daha ferah bir ortamda<br />

eser vermelerini sağlayan bir aristokrat sınıfı kalmıyordu. Çağ özgürlük çağıydı. Müzisyenler<br />

de toplumun her kesimi gibi bundan faydalanma yolunda olmak<br />

zorundaydılar. Artık ücretli hizmetkar olmayı istemiyorlardı. Gerçi ekonomik bağımlılık<br />

bazen konforlu bir yaşamı garanti ediyordu ama onun yerine kendi<br />

kendine yeten, bağımsız bir yaşamı tercih ediyorlardı. Böylece halk konserleri ile geçimlerini<br />

sağlamaya ve buradan yola çıkarak her yönde büyük bir etkinlik<br />

sahibi olmaya başladılar.. Yenilik getiren “luthier” leri, teknik imkanları zorlayan icracılar<br />

izledi ve daha pes, daha tiz, daha çabuk, en önemlisi daha<br />

kuvvetli çalmayı denediler.<br />

Popüler çalgı ile daima sokak çalgısını veya moda olduğu üzere romanslara eşlik edenleri<br />

anlamak gerekir. 1810’dan sonra 20 yıl yayın hayatında kalan ”Le<br />

Troubadour des Salons” adlı müzik gazetesi piyano veya gitar eşliğinde romanslar yayınladı.<br />

Öte yandan gitar tarihinin önemli ve şüphe götürmez özeti çalgı<br />

fiyatlarının ¼ oranında düşmesiydi. 1830’da sıradan bir gitar 30-40 frankdı. Mukayese<br />

edebilmek için obua fiyatının 40, bir işçinin yıllık maaşının 400-800<br />

frank olduğunu bilmemiz iyi olur. Çalgı, çağın eserlerini doğru ve güzel çalabilmek için hala<br />

çok pahalıydı. İşçilerin gitar veya diğer bir çalgıyı alabilmeleri<br />

için yüzyılın ikinci yarısındaki endüstrileşmeyi, dolayısı ile gitarın endüstrileşmesini<br />

beklemeleri gerekmekteydi.<br />

Fransa’da durum bu şekilde, hiç de iç açıcı bir gitaristik faaliyet ümidi vermezken, eski<br />

dönemlere karşı, bu sefer İspanyol okulu, Avrupa hareketinin başını<br />

çekeceğinin işaretini verdi. Din adamı Don Miguel Garcia ( daha çok Padre Basilio olarak<br />

tanınır) öncülük görevini yaptı. Kraliçe Marie-Louise’in öğretmeniydi.<br />

Aynı şekilde, özellikle Frederico Moretti ( 6 telli gitarın çalınmasıyla ilgili bir incelemesi<br />

vardır) ve Dionisio Aguado’nun ve daha birçok öğrencinin<br />

eğitmeniydi.<br />

Yapımcılar ve Nitelikler:<br />

XIX. yüzyılın başından itibaren çalgı modern gitarın çizgilerine sahip olacak, daha önceden<br />

yapımcılar tarafından uygulanan süsleme araştırmaları artık

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!