31.08.2013 Views

Ertan Birol - Turuz.info

Ertan Birol - Turuz.info

Ertan Birol - Turuz.info

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

yeniden göstermiş ve tasvir etmişti. Sadece Praetorius XVII’nci yüzyıl başında Avrupa’nın<br />

diğer yerlerinde kullanılan arkası düz bir “quinterne”’i tasvir<br />

edecekti. Hangi şekil altında olursa olsun, gitar, ortaçağdan itibaren çok taktir gördü.<br />

Truverler, trubadurlar, menestreller ve jonglörler onu şan eşliğinde<br />

ve dansörlere destek olmak için kullanıyorlardı. O zamanlarda, genç kızlardan da gitar<br />

çalması isteniyor ve”sevgiyi yücelteceği” söyleniyordu. Kral Charles<br />

V bile tınısını küçümsemiyordu, hatta, gümüşle ve fildişi ile süslenmiş bir gitara sahipti. O<br />

dönemde çalgı, kutsal olmayan eğlencelere katılıyor, fakat<br />

aynı zamanda dini seremonilere de kabul ediliyordu. XIV veXV’inci yüzyılda Felemenk<br />

ülkelerinde ve Almanya’da aziz kutsallaştırma törenlerinde, şehir boyunca,<br />

viol, gitar, psalterion v.b. seslerini duymak nadir bir olay değildi.<br />

XVI’ıncı YÜZYILDA GİTAR:<br />

Bütün orta çağ boyunca olduğu gibi, gitarın müzikal hayatta ön planda bir yeri olduğu<br />

sanılmıyor. Sonra, aniden, 1540 yılları sırasında Fransa’da, gerçek<br />

bir hayranlığa sebebiyet verdi. “Bu esnada” diyor zamanın bir yazarı, “ halkımızın çoğu<br />

guyterne çalmaya koyuldu... öyle ki, Fransa’da İspanya’dakinden<br />

daha fazla guyternör bulabilirsiniz”. Bu moda, daha sonra Avrupa’nın büyük bir kısmına<br />

yayıldı. Buna paradoksal olan şey, İspanya’nın bunu gözden kaçırması<br />

ve gitarı o zamanlar, popüler eğlencelere özgü bir çalgı olarak telakki etmesiydi.<br />

Nitelikler:<br />

Bu devre ait hiçbir gitara sahip değiliz. Fakat çalgıyı tanımak, yayınlanmış müzik kitaplarının<br />

başlık gravürlerinden mümkün olmaktadır. Arkası düz gitar,<br />

o zamanlar, çok kullanıldığı sanılıyor. Hemen hemen modern şekle bürünmüş kasası, bununla<br />

birlikte, küçük hacimlidir ve sap, nispeten kısadır. Sekiz perdeyle<br />

donatılmış, süslü ve asa şeklinde, oymalı, ya da düz bir baş ile son bulur. Her iki halde de<br />

mandallar, direkt olarak başa saplanmıştır. Bu gitara bağırsaktan<br />

yapılmış 4 sıra tel monte edilmiştir. Üç kalın tel, çift olarak, en tiz melodi teli (chanterelle) ise<br />

tek kullanılırdı ve genel olarak şu modelde akort<br />

edilirdi:<br />

G/G-C/c-e/e-a<br />

XVI’ncı yüzyılda tel sayısı 4, XVII’nci yüzyılda 5, XVIII’inci yüzyılda nihayet bugünkü<br />

sayıya, yani 6’ya ulaştırılmıştır.<br />

Orta çağda sıklıkla kullanılan mızraplı çalış artık terk ediliyor ve teller direkt olarak parmakla<br />

çekiliyordu.<br />

Block quote start<br />

Gitaristler:<br />

Block quote end<br />

Tellerinin az sayıda olması sebebiyle, lavtaya göre çalması daha az zor olan gitar, belli bir<br />

müzikal tekniğe sahip amatörlerin gözde çalgısı olacaktı.<br />

“Yataktan kalkar kalkmaz hemen gitarımı çalıyorum” diye itiraf ediyor ünlü şair Ronsard<br />

(1550). Çalgı özellikle onurlu bir devrini yaşamaktadır. Çalgıcılar,<br />

o zaman diliminde, ünlü kişiler değildir. Noter akitlerinden rasgele not edildiğine göre “bir<br />

müsteşar, kralın sekreteri, küçük şatonun dayak değnekli

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!