ten ayrı bir mevcudiyeti yoktur. Ülke, Devlet denilen tüzelkişinindışında değildir. Ülke, Devlet'in temel unsurlarından birisi olmaklaberaber, onun kişiliği ile kaynaşmıştır. Yani ülke ve Devlet tekbir vücut haline gelmişlerdir. Bu nedenledir ki, Devlet'in varlığıve kişiliği, ülkesinden soyutlanarak düşünülemez. Ülkeye bu nedenle,sanki Devlet denilen ayrı bir varlığın mülkü nazarı ile bakmakdoğru sayılamaz. Ülke ve Devlet kaynaşmış bulunduğundan,ikincisinin birincisinin sahibi olduğu da söylenemez. Bu yazarlarabakılırsa, işte bu sayılan nedenlerledir ki özellikle Devletler UmumiHukuku alanında, bir Devlet'in ülkesine yapılan bir saldın, onunmülkiyet hakkına değil, doğrudan doğruya kişiliğine karşı yapılmışsayılmalıdır.Bu kuramın ilk bakışta çarpıcı bir çekicilik taşımasına, inandırıcı,munis bir görünümü bulunmasına rağmen, pek tutarlı olduğusöylenemez. Kuramı ileri sürenlerin, Devlet ile insan arasındakiyapay bir benzeşimden hareket ettikleri açıktır : însan içinvücut ne ise, Devlet için de ülke o dur. Ama bu olsa olsa şairanebir benzetmedir. Bir defa, ilerde göreceğimiz gibi, gerçek değil birtüzel kişi olan Devlet'in mutlaka bir vücudunun bulunması gereklideğildir. Öyle ise, tüzel kişi olan Devlet ile, canlı bir varlık olaninsan arasında vücuda sahip olmak bakımından bir benzerlik vevailişki yoktur. Ülke, daha önce de belirttiğimiz gibi, Devlet'in ortayaçıkması için gerekli öncül ve nesnel unsurlardan birisidir veona sadece, Devlet'in içinde oluşduğu ortam nazan ile bakılmasıcaizdir; bu 'orta m'ı giderek 'vücût' olarak kabullenmekdoğru değildir. Kaldı ki, ülkenin, Devlet'in oluşması için bir temelunsur teşkil etmesi, onun Devletle özdeşleştirilmesini, yani Devletile ülkenin ayniyyetini, yek vücut kılmmalannı gerektirmez".c. — Sınır - Unsur Kuramı :Bu kuramın taraftarlanna göre, ülkeye ne süje-unsur kuramınıbenimseyenlerin yaptığı gibi, Devïet'le özdeşleşmiş kaynaşmışbir unsur olarak bakılabilir ve ne de Devlet'in ülkesi üzerinde üstünbir ayni hakkı vardır.. Ülkenin, Devlet'in başlıca unsurlanndanbirisini teşkil etmesi, Devlet'in sahip bulunduğu üstün buyurmakudretinin sınırlarının belli olması için, ülkenin mevcudiyetininzorunluluğundan dolayıdır : Devlet kudreti, bu sınırlan belirli ülkeiçinde geçerli olacaktır 82 .81 Kuramın eleştirisi için özellikle bk. : GÖZE, Ayferi : age. s. 86 vd.82 GÖZE, Ayferi : age. s. 88-89.105
ßu kuramı, yukarda süje-unsur kuramının taraflısı olarak belirttiğimizCarré de Malberg ile Jellinek de benimsemişlerdir. Jellinek'egöre, Devlet'in ülkesi üzerinde doğrudan doğruya bir egemenlikhakkı yoktur; çünkü egemenlik hakkı demek, buyurma kudretidemektir; Imperium demektir. Imperium ise, ancak insanlarauygulanabilir. Demek ki, Devlet kudreti veya imperium'un, Devlet'ekendi ülkesi üzerinde ayni bir hak sağladığını savunmak olanağıyoktur* 3 .Özet olarak belirtmek gerekirse denilebilir ki, ülke Devlet faaliyetlerininmaddi alanı, belirli bir Devlet'in <strong>kamu</strong> hizmetlerini teşkilâtlandırmakve yürütmek bakımından bir tekel durumundan yararlandığıbelirli bir toprak parçası ve yine belirli bir Devlet'in insanlarüzerindeki otoritesinin geçerli bulunduğu alandan ibarettirki bu durumda, ülke ile Devlet arasında bir aynî hak ilişkisininmevcudiyeti kesinlikle iddia olunamaz.Sınır-unsur kuramı da eleştirilmiştir : Önce bu anlayış şeklinin,Devlet'in ülkesi dışında ve örneğin açık denizlerde, kendi bayrağınıtaşıyan gemilerde, yabancı göklerde uçan hava ulaştırma araçlarındamevcut bulunan egemenliğini açıklayamayacağı ileri sürülmektedirki bu eleştirinin gerçeklik payı taşıdığı muhakkaktır.Öte yandan, daha evvel de belirlediğimiz gibi, Devlet'in sadeceülkesindeki insanlar üzerinde geçerli bir üstün buyurma hakkınınmevcut olduğu, bunun dışında «ülke toprakları» üzerindeherhangi bir neviden hakkının mevcut olmadığı görüşünün depek tutarlı bir yanı yoktur; çünkü, bu görüşün kabul edilmesi halinde,örneğin <strong>kamu</strong>laştırma, Devlet'in ülke üzerindeki mülkiyetuyuşmazlıklarına kendi üstün aynî hakkından yararlanarak kanşabilmeve her çeşidinden özel mülkiyet ilişkilerini gerektiğinde yenidenve değişik bir şekilde düzenleyebilme yolunda sık rastlanantasarruflarının özünün ve mesnedinin açıklanabilmesi mümkünolamamaktadır.E) Ülke Hakkında Varılması Mümkün Sonuçlar ve Bu UnsurunGerçek ve Hukuki Mahiyeti:Önce şunu ifade etmeliyiz ki, 'ülke Devlet'in oluşumuiçin gerekli öncül ve nesnel bir»AKBAY, Muvafak : age. s. 271.106
- Page 1 and 2:
ANKARA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜ
- Page 3 and 4:
ÖNSÖZBu küçük kitap, Devlet'i
- Page 5 and 6:
— Zorlayıcı Üstün Kudret 40-
- Page 7 and 8:
G — Devlet'in İktidar Unsurunun
- Page 9 and 10:
landığmda, siyaset edilenlerin me
- Page 11 and 12:
Günümüzün ünlü bir siyasal bi
- Page 13 and 14:
ine ulaşmak veya onu bırakmamak f
- Page 15 and 16:
a) İKTİDAR, etki (= nüfuz) iliş
- Page 17 and 18:
tında, siyaseti «bir toplumda de
- Page 19 and 20:
ta ve ikisi birden «siyasal bilim
- Page 22 and 23:
elirtilmesi gereken nokta burada ka
- Page 24 and 25:
3.— Nihayet, siyasal bilimin kesi
- Page 26 and 27:
siyasaların sonuçlarının değer
- Page 28 and 29:
Teknolojideki akıl almaz gelişmel
- Page 30 and 31:
duğu kadar şekilsel ve statik yan
- Page 32 and 33:
ha kısır sayıldıkları bugün a
- Page 34 and 35:
DEVLETTANIMIÖZELLİKLERİKAYNAĞIU
- Page 36 and 37:
kuku tüzel kişileridir; bu kamusa
- Page 38 and 39:
Örneğin canı isterse kiracısın
- Page 40 and 41:
nun başına bir 'genel' yada 'umum
- Page 42 and 43:
DEVLET NE DİR ?Buraya kadar süren
- Page 44 and 45:
DEVLETİN MAHİYETİ :Bir Soyutlama
- Page 46 and 47:
minia beraber, siyasal yapı, yani
- Page 48 and 49:
yıcı kuvveti kullanma durumunda k
- Page 50 and 51:
ma fikrinin birlikte barınabilece
- Page 52 and 53:
nellikle, «Devlet'in ortaya çık
- Page 54 and 55:
DEVLETİN KAYNAĞI VE DOĞUŞU :ön
- Page 56 and 57:
Beni İsrail Devleti'nin bir aileni
- Page 58 and 59:
ahsedilemez. Bu kurama göre, birey
- Page 60 and 61:
es'un sözlüğünde Devlet'in adı
- Page 62 and 63: yılacaktır; bu suretle bireyin ki
- Page 64 and 65: sen'dir 25 . Kelsen'e göre Devlet,
- Page 66 and 67: ancak en güçlü olanların yaşam
- Page 68 and 69: ak diyebilirizki, sosyal organizmal
- Page 70 and 71: üzerindeki ekonomik etkenin egemen
- Page 72 and 73: ki haklılık payı ve oranı, doğ
- Page 74 and 75: dir. Bu ihtiyacın karşılanması
- Page 76 and 77: söylemek olanağımız da, en azı
- Page 78 and 79: kendilerini savunmak, yaşamların
- Page 80 and 81: DEVLETİN UNSURLARI :Buraya kadar s
- Page 82 and 83: Iarmdan bu derece gerekirliğinin,
- Page 84 and 85: ek mefharetlere ve bugün müştere
- Page 86 and 87: Terim konusundaki. açıklamalarım
- Page 88 and 89: izki, insan unsurunun sayısı veya
- Page 90 and 91: Buraya kadar söylenilenlerden çı
- Page 92 and 93: hukuk alanında ancak Devletler ile
- Page 94 and 95: ir Devlet'e sahip olabilmişlerdir.
- Page 96 and 97: lerin sayılarının sınırsızlı
- Page 98 and 99: guit'ye göre, millet, Devlet denil
- Page 100 and 101: Vatandaş ya da uyruk, Devlet'e ita
- Page 102 and 103: kaynaşmaları ve bunun sonucunda D
- Page 104 and 105: mıştır. Biz de bu tartışmaya,
- Page 106 and 107: lunmadığı da bilinmelidir. Ayrı
- Page 108 and 109: ği belirgin ise, Devlet'in onu gen
- Page 110 and 111: Üstün aynî hak kuramı çok eski
- Page 114 and 115: unsurdur' şeklinde başlangıçta
- Page 116 and 117: ve uygulama, yukarda değindiğimiz
- Page 118 and 119: Devlet'in insan unsurunun açıklan
- Page 120 and 121: ve modem anlaşılışına uygun su
- Page 122 and 123: veya Sultan'm Tanrı'dan gelen ikti
- Page 124 and 125: Devletleşme durumunda ortaya çık
- Page 126 and 127: kabul edilmektedir : Antlaşmalar s
- Page 128 and 129: Devlet için hayatî bir önem taş
- Page 130 and 131: ya çalışacağımız gibi, hukuk
- Page 132 and 133: görüşünü benimseme, tehlikeli
- Page 134 and 135: ve temel kavram olan Devlet'in gös
- Page 136 and 137: B) Hukukî Kişilik :Hemen belirtel
- Page 138 and 139: ireyle herhangi bir şekilde irtiba
- Page 140 and 141: E) Tüzel Kişiler :Hukukî kişile
- Page 142 and 143: me, ilgili hukuk dalındaki adı il
- Page 144 and 145: iradesinin muhtevası ve görünüm
- Page 146 and 147: «beyni ve elleri hükmündedir. Bu
- Page 148 and 149: maktadırlar; bu iktidar, kapsam ve
- Page 150 and 151: olunmuş ise, aynı şekilde, Devle
- Page 152 and 153: AD DİZİNİABADAN, Y. 34.ABBO, J.
- Page 154 and 155: KAVRAM DİZİNİAlt yapı, 62.Aile
- Page 156 and 157: BİBLİYOGRAFYAI.— Kitaplar:ABBO,
- Page 158 and 159: KELSEN, H.KOHN, H.KOHN, H.KÜBALI,
- Page 160: LASKI, H. J.OKANDAN, R. G.POUND, R.