kamu-hukukuna-giris

ödevlerinin de mevcut olduğu kabul edilmektedir. Devlet de bu anlamdabir hukukî kişiliktir lıs .Hemen belirtilmelidir ki, doku ve mahiyet bakımından olağantüzel kişinin kişiliği ile Devlet'in ki arasında bir ayrım yapma gereğiolmamasına rağmen, başka bakımlardan ve yönlerden, her ikisiarasında çok önemli ayrılıklar vardır : Bu ayrılıklar, olağan tüzelkişi ile Devlet'e tanınan yetkilerin sınırlan ve bu yetkilerin aslîkaynağı bakımından özellikle söz konusu olmaktadır :Devlet öyle bir kişiliğe sahiptir ki, bu kişilik hukuki bakımdanen üstün yetkiye malik bulunmaktadır ve bu yetkiyi kullanankişiliğin iradesinin üstünlüğüne de ayrıca inanılmaktadır. îşte, hukukenen üstün yetkiye sahip ve üstün bir iradesi bulunan Devlet'inbu kudret ve selahiyetinin aslî olduğu, yani bir başka kaynaktangelmediği, özellikle tebarüz ettirilmelidir. Diğer tüzel kişilerise, hukukî bakımdan hayatiyetlerini Devlet'e borçlu olduklangibi, iktidarlarının ya da yetkilerinin aslî kaynağı da kendilerindeolmayıp, bizzat Devlet'te bulunmaktadır. Bunun sonucu olarak butüzel kişilerin ne sınırsız bir hukukî yetkileri vardır ve ne de iradelerininüstünlüğünden söz edilebilir...özetlemek gerekirse, hukukçunun nazarında «k işi» haklarıbulunan ve onun yanı sıra görevleri ve borçlan olan bir varlıktır.Devlet de bir kişidir; yani haklan ve ödevleri vardır. YalnızDevlet, aslî kudret ve yetkiye sahiptir. Bu nedenle Devlet hak veödevlerini bizzat kendisi tayin ve tesbit eder; bu durum keyfîlik veakla aykmlık sayılmamalıdır. Devlet'i kişi olarak başka bir türlüaçıklamanın yolu yoktur. Gerçekten Devlet kendi hak ve görevlerinibizzat yaratıp belirleven üstün bir varlıktır. Anayasal kurallannniteliği ile Devlet ile hükümet arasındaki aynm hatırlanırsa, Devlet'inbu tür anlaşılışmdan korkacak bir yan da kalmaz.Devlet'in hukuksal kişiliği, günlük hukuk uygulamasında, davacıve davalı olarak karsımıza çıkması ile de aynca belirginleşmektedir: Devlet, kendisinden çeşitli ve daha çok para ile ölçülebilirdilemlerini dava ve vargı yoluna giderek isteyen kimselerin karsısınahemen her gün davalı sıfativle çıkmaktadır. Devlet'in davacı olduğudavalann da sayısız az değildir. Davacı olma ve dava edilebilirWILLOUGHBY, W. W. : age. s. 36, 37.134