kamu-hukukuna-giris

yıcı kuvveti kullanma durumunda kaldıklarında, bunu yapmaktatereddüd etmeyecekleri yolunda bireylerin zihinlerinde oluşturduklarıkanıyı da daima kuvvetli tutmaya dikkat ederler.Demekki üstün Devlet kudretinin kullanımında ve hatta mevcudiyetindebir çeşit 'kudret ekonomisi' nden sözetmekmümkün olabilir. Siyasal iktidarın kullanımı, iktidar ekonomisi'nin kurallarına uygun bulunmalıdır; aşırı iktidar sarfı,israf gereksiz ve zararlı olduğu gibi, daima kullanılabilecek yeterliktebir kudret birikiminin korunması da hayatî bir zarurettir.Burada bir adım daha ileri giderek diyebiliriz ki, Devlet'in sadeceverdiği emirlerin yerine getirilmesini sağlayabilmek için busözü edilen ve her istediği anda etkinliğini ve geçerliğini kanıtlamasıgereken üstün Kudrete sahip olması da yeterli sayılmayabilir;çünkü, bunun yanı sıra, Devlet'in bu zecrî kudretin uygulamayaaktarılmasında gerekli 'iktidar araçları' nın tümünesahip olması ve özellikle itaati sağlayacak zecrin şeklini tayin etmektetek ve yalnız olduğunun bilinmesi, yani onun bir çeşit tekeldurumundan yararlanması icap etmektedir.V.— Devletin bir başka belirgin özelliği, hukuk kuralları olaraktanımladığımız, onun üstün iktidarının belirlenmesi, uygulanmasıve geçerli sayılmasını sağlayan emirleri vermek tekeline sahipolmasının doğal sonucu olarak, Hukukun Devlet iktidar ve iradesindengayrı bir kaynağının bulunmaması suretinde ifade olunabilir;bu, dar anlamda hukukî, normativist açıdan, Devlet'in kısacayegane hukuk kaynağı teşkil ettiği anlamına gelir. HukukunDevlet'ten gayrı bir kaynağının bulunmadığı yolundaki görüş kolaycaeleştirilebilir. Bu anlayışın bir bakıma «sosyolojikhukuk anlayışı» açısından kolayca cerhedilebileceği deileri sürülebilir. Ne var ki, kaynakta sosyolojik sayılsa bile bir hukuknormuna nihai geçerlik kazandırmakta Devlet'in iktidar ve iradesininancak son sözü söyleyeceği ve buna benzer bir mekanizmaile bir kısım sosyolojik normların «h u k u k 1 a ş m a s ı n a»da mani olabileceği düşünülürse, yukarıdaki anlayışın bütün daraltıcıgörünümüne ve sosyal gerçekliği kesinlikle aksettirememesinerağmen, bizim için, geçicilik kaydı ile de olsa, geçerli ve doğrusayılacağı söylenebilir.VI.— Egemenlikten de, Devlet'in en önemli özelliği olaraksöz açmak gelenekleşmiştir. Hemen ifade edelim ki burada egemen-41