söylemek olanağımız da, en azından bugün için, yoktur. Örneğin,Çin, Hint, İran, Mısır veya Avrupa uygarlıkları hakkındaki ilk bilgilerimizde ancak İsa'dan evvelki 3000 ile 1000 yıllar arasını kapsamakta,ondan öncesi hakkında yine kesinlikle birşey söylemekolanağı mevcut bulunmamaktadır. Tarih de aslında, yine İsa'danönce 3000 yılları civarında ortaya çıkmıştır; bundan öncesine ise'tarih-öncesi' demek daha yerinde olur.Arkeolojik ve antrepolojik araştırmaların sağladığı bulgulargöstermektedir ki, savunma ve korunma ihtiyacının sistemleşip,kurumlaşması vakıası, tarihin belirmesi ile aynı zaman kesitine rastlamaktadır.Hemen belirtmeliyiz ki bu ortaya çıkışı göstermek üzerekesin bir tarih vermek olanağı mevcut değildir. Genellikle kabuledilen, galip ihtimal, tarihin ortaya çıkışı ile birlikte ilk Devlet örneklerinede rastlandığı yolundadır. Bu devreye ait ilk tarihsel bilgilerimiz,ilkel toplumsal grupların savunmalarını sağlamak üzeremeydana getirdikleri organizisyonlarla hükümet veya yönetim kuruluşlarıarasında yakın ve sıkı ilişkilerin mevcut olduğunu göstermektedir.İnsanların göçebe bir yaşam şeklini sürdürdükleri zamanlarda,geçimlerini avlanmak ve sürülerini otlatmak suretiyle sağladıklarıbilinmektedir. Avlanabilmek ve otlak yerleri bulabilmek içinkabilenin devamlı olarak yer değiştirmek zorunda kalması, bu yerdeğiştirmeler sırasında ailelerin ve kabile mallarının taşınmasını vebu taşımanın güvenlik içinde yapılmasını gerekli kılmış ve işte buamaçla ve bu zaruretlerin sonucunda, askeri veya yan askeri bir güvenlikve koruma örgütünün teşkili yoluna gidilmiştir, özellikle binekleriolan güçlü kuvvetli erkekler, giderek kolayca süvariye dönüşmüşler,arabalar veya kabilenin sefer halinde iken oluşturduğukervan çabucak bir savunma mevzii haline çevrilebilmiştir.Göçebelikten yerleşik toplum düzeyine geçildikten sonra dakorunma yine ana ve minimum ihtiyaç olmak özelliğini korumayadevam etmiştir : Bu defa usul ve yöntem değiştiren bir koruma vesavunma ihtiyacının giderilmesi ile karşılaşılmıştır : Yerleşme bölgesininve yetiştirilenlerin korunması gerekmiş, özellikle dikilen tohumunhaşata kadar güvenliğini sağlamak ayn bir ehemmiyet kazanmıştır.Tarlaların ve asıl önemlisi ürünün ve nihayet yerleşmebölgelerinin korunması sorunlarının çözümlenmesi için, ilk yerleşiktopluluklar, tarlaların etrafını çitlerle, yerleşme bölgelerininkiniise duvar, burç ve hatta kalelerle çevirmek yoluna gitmişlerdir.69
îşte ilk Devlet şekillerinin ortaya çıkışı ile ilgili olmak üzere tarihdendevşirebileceğimiz bilgiler bunlardan ibarettir. Lipson, yerleşiktopluluklarda Devlet örneklerinin oluşması ile ilgili olmak üzere,tarihden ve lisanlardan başka örnekler ve kanıtlar da bulmaktave giderek ilk Devlet yapılarının kurumlaşma oranlarının artmasınıkarmaşıklaşmalarım, yarattıkları düzenin adaletle uyuşturulmasını,adaletten nasibini alan Devlet'in sağladığı düzenin doğave nitelik değiştirmesini ve bu arada adaletin de değişik görünümve anlaşılış şekillerinin nasıl ve ne zaman ortaya çıktığını gayet ilginçbir şekilde açıklamaktadır 35 .S on uç:Devlet'in kaynağı ve doğuşunu açıklayan kuramlardan önemlisaydıklarımızı kısaca görmüş bulunuyoruz. Bu açıklamalardan, Lipson'mki bir yana bırakılırsa, geri kalan hepsinin, temel bir sağlamlığıve inanılır bir bilimselliği mevcut görünmemektedir. İlgili sosyalbilim disiplinlerinin günümüze değin meydana çıkarabildikleribulgulara bakılırsa, başlangıçta da belirttiğimiz gibi, bu kaynak vedoğuş konusunda gerçeğe tam uygun ve bilimselliği şüphe götürmezbir çözüme ulaşmamıza, şimdilik pek imkân da yoktur. Öyleise ne yapmak lâzımdır?Devlet'in kaynağı hakkında gerçeğe en yakın sonuçlara ulaşabilmekiçin, bu konuyu siyaset felsefesinin veya genel felsefenin ilgive ele alış düzeyinden çıkarmak bir ön koşul olarak karşımızaçıkmaktadır. Yukarda açıkladığımız gibi, Leslie Lipson'm yaptığıda bir bakıma, bundan ibarettir.Kaynak sorununu sosyolojik platformda ele almak ve bu olgununtarihsel, hukuksal ve hatta ırksal, siyasal ve psikolojik görünümlerinide gözden ırak tutmamak gerekmektedir. Bu katoloğa,hiç şüphesiz ekonomik faktörleri de eklemek icap eder.Psikolojik ve sosyolojik bakımdan, insanların gerçekten «s o s-y a 1» yaratıklar olduklarından şüphe edilemez. Tarih ve sosyolojibize, insanların hiçbir zaman ve yerde tek ve ayrı yaşayabildiklerinigöstermemektedir. Aristo'nun dediği gibi, toplumdan vazgeçilmesiimkânsızdır. Toplum içinde yaşamak, insanlar için bir zorunluluktur: Gerçekten, insanlar ancak toplumsal yaşam halinde,35 LİPSON, L. : age., s. 62.70
- Page 1 and 2:
ANKARA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜ
- Page 3 and 4:
ÖNSÖZBu küçük kitap, Devlet'i
- Page 5 and 6:
— Zorlayıcı Üstün Kudret 40-
- Page 7 and 8:
G — Devlet'in İktidar Unsurunun
- Page 9 and 10:
landığmda, siyaset edilenlerin me
- Page 11 and 12:
Günümüzün ünlü bir siyasal bi
- Page 13 and 14:
ine ulaşmak veya onu bırakmamak f
- Page 15 and 16:
a) İKTİDAR, etki (= nüfuz) iliş
- Page 17 and 18:
tında, siyaseti «bir toplumda de
- Page 19 and 20:
ta ve ikisi birden «siyasal bilim
- Page 22 and 23:
elirtilmesi gereken nokta burada ka
- Page 24 and 25:
3.— Nihayet, siyasal bilimin kesi
- Page 26 and 27: siyasaların sonuçlarının değer
- Page 28 and 29: Teknolojideki akıl almaz gelişmel
- Page 30 and 31: duğu kadar şekilsel ve statik yan
- Page 32 and 33: ha kısır sayıldıkları bugün a
- Page 34 and 35: DEVLETTANIMIÖZELLİKLERİKAYNAĞIU
- Page 36 and 37: kuku tüzel kişileridir; bu kamusa
- Page 38 and 39: Örneğin canı isterse kiracısın
- Page 40 and 41: nun başına bir 'genel' yada 'umum
- Page 42 and 43: DEVLET NE DİR ?Buraya kadar süren
- Page 44 and 45: DEVLETİN MAHİYETİ :Bir Soyutlama
- Page 46 and 47: minia beraber, siyasal yapı, yani
- Page 48 and 49: yıcı kuvveti kullanma durumunda k
- Page 50 and 51: ma fikrinin birlikte barınabilece
- Page 52 and 53: nellikle, «Devlet'in ortaya çık
- Page 54 and 55: DEVLETİN KAYNAĞI VE DOĞUŞU :ön
- Page 56 and 57: Beni İsrail Devleti'nin bir aileni
- Page 58 and 59: ahsedilemez. Bu kurama göre, birey
- Page 60 and 61: es'un sözlüğünde Devlet'in adı
- Page 62 and 63: yılacaktır; bu suretle bireyin ki
- Page 64 and 65: sen'dir 25 . Kelsen'e göre Devlet,
- Page 66 and 67: ancak en güçlü olanların yaşam
- Page 68 and 69: ak diyebilirizki, sosyal organizmal
- Page 70 and 71: üzerindeki ekonomik etkenin egemen
- Page 72 and 73: ki haklılık payı ve oranı, doğ
- Page 74 and 75: dir. Bu ihtiyacın karşılanması
- Page 78 and 79: kendilerini savunmak, yaşamların
- Page 80 and 81: DEVLETİN UNSURLARI :Buraya kadar s
- Page 82 and 83: Iarmdan bu derece gerekirliğinin,
- Page 84 and 85: ek mefharetlere ve bugün müştere
- Page 86 and 87: Terim konusundaki. açıklamalarım
- Page 88 and 89: izki, insan unsurunun sayısı veya
- Page 90 and 91: Buraya kadar söylenilenlerden çı
- Page 92 and 93: hukuk alanında ancak Devletler ile
- Page 94 and 95: ir Devlet'e sahip olabilmişlerdir.
- Page 96 and 97: lerin sayılarının sınırsızlı
- Page 98 and 99: guit'ye göre, millet, Devlet denil
- Page 100 and 101: Vatandaş ya da uyruk, Devlet'e ita
- Page 102 and 103: kaynaşmaları ve bunun sonucunda D
- Page 104 and 105: mıştır. Biz de bu tartışmaya,
- Page 106 and 107: lunmadığı da bilinmelidir. Ayrı
- Page 108 and 109: ği belirgin ise, Devlet'in onu gen
- Page 110 and 111: Üstün aynî hak kuramı çok eski
- Page 112 and 113: ten ayrı bir mevcudiyeti yoktur.
- Page 114 and 115: unsurdur' şeklinde başlangıçta
- Page 116 and 117: ve uygulama, yukarda değindiğimiz
- Page 118 and 119: Devlet'in insan unsurunun açıklan
- Page 120 and 121: ve modem anlaşılışına uygun su
- Page 122 and 123: veya Sultan'm Tanrı'dan gelen ikti
- Page 124 and 125: Devletleşme durumunda ortaya çık
- Page 126 and 127:
kabul edilmektedir : Antlaşmalar s
- Page 128 and 129:
Devlet için hayatî bir önem taş
- Page 130 and 131:
ya çalışacağımız gibi, hukuk
- Page 132 and 133:
görüşünü benimseme, tehlikeli
- Page 134 and 135:
ve temel kavram olan Devlet'in gös
- Page 136 and 137:
B) Hukukî Kişilik :Hemen belirtel
- Page 138 and 139:
ireyle herhangi bir şekilde irtiba
- Page 140 and 141:
E) Tüzel Kişiler :Hukukî kişile
- Page 142 and 143:
me, ilgili hukuk dalındaki adı il
- Page 144 and 145:
iradesinin muhtevası ve görünüm
- Page 146 and 147:
«beyni ve elleri hükmündedir. Bu
- Page 148 and 149:
maktadırlar; bu iktidar, kapsam ve
- Page 150 and 151:
olunmuş ise, aynı şekilde, Devle
- Page 152 and 153:
AD DİZİNİABADAN, Y. 34.ABBO, J.
- Page 154 and 155:
KAVRAM DİZİNİAlt yapı, 62.Aile
- Page 156 and 157:
BİBLİYOGRAFYAI.— Kitaplar:ABBO,
- Page 158 and 159:
KELSEN, H.KOHN, H.KOHN, H.KÜBALI,
- Page 160:
LASKI, H. J.OKANDAN, R. G.POUND, R.