kamu-hukukuna-giris

yılacaktır; bu suretle bireyin kişisel özgürlüklerinden hiçbir fedakârlıktabulunmadan toplumun ve düzenin kurulmasına yararlı olduğuveya olabileceği sonucuna varılmak istenmektedir.Rousseau'nun görüşü kendi içinde çelişkilerle doludur. Bu çelişkileriçok defa üstadın ifade kıvraklığı ve üslûbunun sürükleyiciliğibile silip ortadan kaldıramamıştır.Toplum sözleşmesinin tüm temsilcilerinin düşüncelerine karşıciddi eleştiriler ileri sürülmüştür. Bu eleştiriler arasında en önemlisi,bir kısım sözleşme kuramı taraflılarının görüş ve kabullerininaksine, toplumsal sözleşmenin tarihsel bir olay niteliği taşımadığıdır.Gerçekten, tarihte böyle bir sözleşmenin, yahut sözleşmelerinyapıldığını gösteren hiçbir belge veya iz mevcut değildir. Yukarıdailişilen ve diğer eleştirilerdeki gerçeklik payı ne olursa olsun,sözleşme kuramcılarının, özelilkle Rousseau ile Locke'un fikirlerininsiyasal hayatı ve o hayatın dönüm noktalarında yer alanönemli metinleri etkilediği bir gerçekliktir. 1776 Amerikan BağımsızlıkDemeci, 1789 Fransız însan ve Vatandaş Hakları Demecibaşta olmak üzere pek çok beyanname ve anayasal metinde Rousseauve özellikle Locke'un görüşlerinin derin izlerini bulmak kabildir.Devlet'in Kaynağını Metafizik Temele Dayandıran Görüş :Devlet'in kaynağının ve doğuşunun açıklanması konusunda metafiziktemel ve düşüncelerden yararlanan pek çok görüş mevcuttur;bu görüşlerden en önemlisinin, Alman filozofu Hegel (1770-1831) tarafından ileri sürüleni olduğu söylenebilir 22 .Hegel'e göre Devlet, ideal ve ebedî bir varlıktır. Devlet, en üstündeğerdir; veya, en üstün değerler sistemidir. Ebedî ve mutlakbir varlık olan Devlet'in iradesinin karşısında, bireysel iradelerinbir değeri ve önemi yoktur; bireysel iradeler, bu üstün iradenin karşısındane zaman gerekiyorsa, silinip ortadan kalkmaktadırlar. Bugörüş, geleneksel Alman okulunun da fikirsel temelinde yerini bulmuşve özellikle Jhering tarafından geliştirilerek, kendi-kendini sınırlama(= oto-limitasyon) teorisinin doğuşuna yol açmıştır: Bu teoriye göre, Devlet kendi üstün iradesini bizzat, kendi-22 ABBO, J. A.; age., s. 299-300; HEGEL, Georg Wilhelm Friedrich : 'ThePhilosophy of History' (Trans, by J. Sibree), New York, 1956.55