05.04.2013 Views

SERWIS ELEKTRONIKI

SERWIS ELEKTRONIKI

SERWIS ELEKTRONIKI

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

omawianym zasilaczu zawiera kolejny punkt. Teraz przeniesiemy<br />

siê na stronê izolowan¹ zasilacza. Jest ona bardzo<br />

prosta. Jak przysta³o na zasilacz konfiguracji flyback, ka¿de<br />

napiêcie wtórne wymaga jedynie jednej diody i jednego kondensatora<br />

(oczywiœcie plus uzwojenie o odpowiedniej przek³adni).<br />

Kontrolowane jest zaœ, jak zwykle w zasilaczu OTV<br />

napiêcie zasilania stopnia odchylania linii, B1 = 130V. Obwód<br />

bardzo prosty, z diod¹ Zenera w charakterze napiêcia<br />

referencyjnego. Wartoœæ napiêcia (wszystkich napiêæ wyjœciowych)<br />

ustala dzielnik R552-R553 zawieraj¹cy potencjometr<br />

VR551. Rezystor R554 zwiêksza jedynie pr¹d diody<br />

Zenera ustalaj¹c punkt pracy na jej charakterystyce o odpowiednio<br />

niskiej rezystancji dynamicznej. Dzielnik R555-<br />

R556, to charakterystyczny obwód w zasilaczach odbiorników<br />

Sanyo. Jakie ma on znaczenie? Praktyczne ¿adne, zmniejsza<br />

jedynie wymogi na parametr dopuszczalnego napiêcia<br />

kolektora tranzystora Q553. Ten tranzystor jest równoczeœnie<br />

komparatorem i wzmacniaczem b³êdu w pêtli sprzê¿enia<br />

zwrotnego. Jednak wzmocnienie w owej pêtli nale¿y widzieæ<br />

³¹cznie z charakterystyk¹ transoptora oraz wzmacniaczem<br />

po stronie gor¹cej zasilacza, który stanowi tranzystor Q511.<br />

Jak powiedziano, rola dzielnika R555-R556 jest „prawie ¿e”<br />

nieistotna, jednak dopóki dzielnik ten jest sprawny. Uszkodzenie<br />

R555 nale¿y, obok uszkodzenia rezystorów startowych do<br />

jednych z czêstszych uszkodzeñ tego ma³o awaryjnego uk³adu.<br />

Aczkolwiek uszkodzenie jednego z rezystorów startowych nie<br />

daje ¿adnych „dodatkowych efektów” i jest proste w lokalizacji,<br />

uszkodzenie R555 jest równoznaczne z rozpiêciem pêtli ujemnego<br />

sprzê¿enia zwrotnego. W tym stanie wystêpuje bowiem brak<br />

zasilania anody LED-y w transoptorze. Skutkiem jest praca uk³adu<br />

z pe³n¹ moc¹, co praktycznie zawsze prowadzi do dalszych<br />

uszkodzeñ, zwykle tranzystora kluczuj¹cego w obwodzie odchylania<br />

linii i/lub uk³adu scalonego wzmacniacza ramki. Czêsto<br />

prowadzi tak¿e do uszkodzenia tranzystora kluczuj¹cego w samym<br />

zasilaczu.<br />

Parê s³ów wyjaœnienia, jak transoptor D515 pe³ni równoczeœnie<br />

rolê elementu izolacji w pêtli sprzê¿enia zwrotnego<br />

jak i elementu przenosz¹cego sygna³ wy³¹czenia zasilacza.<br />

Funkcje te nie pok³óc¹ siê z uwagi na sposób zasilania diody<br />

LED w transoptorze. Anoda tej diody w trybie pracy jest zasilana<br />

z dzielnika R555-R556. Jednak zasilanie tego wêz³a stanowi<br />

tak¿e obwód z diod¹ D791 i rezystorem R792. Cz³on ten<br />

pod³¹czony jest do napiêcia standby o wartoœci 5V. W trybie<br />

ON dzielnik R555-R556 generuje wy¿sze napiêcie, zatem D791<br />

spolaryzowana jest w kierunku zaporowym i nie wp³ywa na<br />

pracê uk³adu.<br />

Zauwa¿my, i¿ gdyby równoczeœnie napiêcie referencyjne<br />

jakie stanowi Zenerka D561 by³o ni¿sze od zasilania anody<br />

D515 napiêciem standby (wystarczaj¹co ni¿sze, tj. z uwzglêdnieniem<br />

spadku napiêcia na tranzystorze Q553, na diodzie LED<br />

w transoptorze i na D791), zasilanie standby potrafi³oby przej¹æ<br />

funkcjê zasilania transoptora przez co skutki uszkodzenia<br />

R555 nie by³yby tak drastyczne jak powiedziano wy¿ej. Taka<br />

relacja tak¿e nie k³óci³aby siê z poprawn¹ prac¹ obwodu w<br />

obu trybach, ON i standby. Mimo to, powy¿sza uwaga ma charakter<br />

„co by by³o gdyby”, natomiast jak jest? W trybie wy³¹czenia<br />

(standby) napiêcia wyjœciowe przetwornicy zanikaj¹.<br />

Zasilanie transoptora przejmuje cz³on R792-D791. Katoda<br />

D515 jest zaœ œci¹gniêta do masy tranzystorem Q792 (który<br />

Opis budowy i dzia³ania zasilaczy OTV firmy Sanyo<br />

wysterowany jest sygna³em z mikrokontrolera). Ograniczenie<br />

pr¹du LED-y w transoptorze stanowi wtedy rezystor R792. Pr¹d<br />

ten jest wystarczaj¹cy dla unieruchomienia pracy gor¹cej czêœci<br />

przetwornicy. Podsumujmy, wymagane jest zasilanie standby<br />

po stronie izolowanej i zasilanie rezystorów startowych po<br />

stronie gor¹cej uk³adu. Wy³¹czenie tranzystora Q792 (podanie<br />

sygna³u „w³¹cz” zasilacz) skutkuje w pierwszej chwili przerwaniem<br />

obwodu w którym pracuje transoptor, startem (wzbudzeniem<br />

oscylacji uk³adu) za przyczyn¹ pr¹du rezystorów startowych,<br />

po czym obwód z transoptorem znowu siê uaktywnia<br />

przenosz¹c sygna³ sprzê¿enia zwrotnego z wtórnej czêœci zasilacza.<br />

Transoptor odczuwa jedynie podniesienie potencja³u<br />

wspólnego (na anodzie i katodzie), co nie jest przenoszone na<br />

stronê gor¹c¹, oraz obni¿enie pr¹du wysterowania (co jest przenoszone<br />

na stronê nie izolowan¹).<br />

Parê s³ów na temat zasilacza standby. Najprostszy z mo¿liwych.<br />

Prostszy autor dostrzeg³ jedynie w chassis GR1-AX Philipsa,<br />

gdzie napiêcie 5V „zbijane” jest na rezystorach z wyprostowanego<br />

napiêcia sieciowego. Tu nale¿a³oby powiedzieæ, proœciej<br />

nie mo¿na, lecz nie mo¿na te¿ mniej efektywnie pod wzglêdem<br />

sprawnoœci. W omawianym uk³adzie zasilacz standby stanowi<br />

ma³y transformator sieciowy. Prostowanie po stronie wtórnej<br />

jednopo³ówkowe (co wymusza stosunkowo du¿ej pojemnoœci<br />

elektrolit filtruj¹cy), i praktycznie „szcz¹tkowy” stabilizator.<br />

Wtórnik emiterowy podparty baz¹ na diodzie Zenera. Mimo tak<br />

daleko posuniêtej prostoty, ¿adnych „nie domagañ” nie stwierdzono.<br />

Dla porz¹dku nale¿y dodaæ, i¿ inne modele chassis wykorzystuj¹<br />

w tym miejscu dwupo³ówkowy prostownik Graetza i<br />

scalony (3-nó¿kowy) stabilizator 5-cio woltowy. Do cech charakterystycznych<br />

zasilaczy Sanyo nale¿y tak¿e dodaæ szczegó³<br />

ma³oistotny uk³adowo. Zasilacze te „produkowa³y” tak¿e napiêcie<br />

zasilania wzmacniaczy wizyjnych odbiornika, napiêcie na<br />

poziomie 200V, tu B3=180V. To cecha rzadko spotykana na schematach<br />

innych producentów OTV.<br />

W nowszych chassis Sanyo tak¿e widzimy rozwi¹zanie<br />

klasyczne w tym zakresie, napiêcie to wytwarzane jest w obwodzie<br />

trafopowielacza. Jednak, zasilanie ramki pozostaje prawie<br />

zawsze pobierane wprost z zasilacza (w konstrukcjach innych<br />

firm tak¿e czêœciej spotykamy rozwi¹zanie w którym<br />

napiêcie to pobierane jest z odczepu transformatora linii).<br />

U WY<br />

R552<br />

Q553<br />

+<br />

D561<br />

HOT<br />

WZM<br />

<strong>SERWIS</strong> <strong>ELEKTRONIKI</strong> 7/2007 5<br />

D514<br />

WE<br />

D515<br />

I START<br />

R524<br />

D517<br />

D516<br />

Q512<br />

C515<br />

WZM.<br />

+ZAS<br />

Q511<br />

WY<br />

Q513<br />

+300V<br />

Rys. 2. Uproszczony schemat strony „gor¹cej”<br />

zasilacza Sanyo<br />

UZW. +S.Z.<br />

UZW. WTORNE

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!