SERWIS ELEKTRONIKI

formatora impulsowego. Oprócz tego wy³¹czane s¹: dwa napiêcia
12-to woltowe, jedno stabilizowane stabilizatorem scalonym,
drugie tranzystorem z diod¹ Zenera.
To drugie zasila tak¿e TEA2028, a wiêc master zostaje pozbawiony
zasilania. Zostaje wy³¹czane tak¿e +7V (dla TXT), z
tego samego odczepu trafa stabilizowane jest tak¿e +5V dla µP,
oczywiœcie nie wy³¹czane. Ca³y czas obecne jest tak¿e g³ówne
napiêcie +135V w oparciu o które zamyka siê pêtla sprzê¿enia
zwrotnego, ale tylko w trybie ON. Obwód zabezpieczenia
TEA2028 nie jest wykorzystany, pe³ni on jedynie funkcjê opóŸnienia
startu zasilacza; inercyjny cz³on RC. W omawianej rodzinie
odbiorników Sony warto tak¿e zwróciæ uwagê na detektor
wartoœci napiêæ wyjœciowych mimo, ¿e jego sygna³em wyjœciowym
jest jedynie sygna³ wyciszenia fonii. Detektor ten pracuje
w oparciu o tranzystor Q271 i diodê Zenera D272. Sygna³ steruj¹cy
wszystkie klucze jest wspólny, pochodzi z okreœlonego portu
mikrokontrolera; tu s¹ ró¿nice, ca³a rodzina OTV wyposa¿onych
w ten sam zasilacz ma ró¿ne mikroprocesory. Tranzystory
wspó³pracuj¹ce z tranzystorami-kluczami nale¿y traktowaæ jako
prost¹ logikê, negacja lub jej brak, dla osi¹gniêcia sterowania
kluczami w odpowiedniej fazie.
6. Odbiorniki firmy ITT-Graetz; TDA8372
(8371) - TEA2164 (2165)
Poni¿szy rysunek pokazuje schemat blokowy uk³adów zasilania
bogatej rodziny telewizorów firmy ITT-Graetz. Najbardziej
popularny na naszym rynku jest OTVC chassis D-E.
ON/Standby
composit
video
sprzê¿enie
zwrotne
TDA8372
(TDA8371)
MASTER
TEA2164
(TEA2165)
SLAVE
"hot"
"cold"
STAB
12V
STAB
8.5V
do wzmacniacza
ramki +300V
R START
BU ZASIL.
+16V
trafo
przetwornicy
STAB
5V
cewki H
BU ODCHYL.
+120V
+5V
standby
Standardowo w tandemie pracuj¹ tu, master - TDA8372
(8371) i slave - TEA2164 (2165). TEA2164 pracuje jako „pe³ny
slave”. Inaczej jest z uk³adami TEA226x. To „inteligentniejszy
niewolnik”, i z regu³y przejmuje kontrolê nad zasilaczem
w trybie standby. Niezwykle ciekaw¹ i charakterystyczn¹
cech¹ uk³adów ITT-Graetz jest sterowanie tranzystora kluczuj¹cego
linii wprost z odczepu trafa przetwornicy. Drug¹ charakterystyczn¹
cech¹ tej rodziny jest, i¿ sterownik klucza przetwornicy
choæ jest „pe³nym niewolnikiem”, w trybie standby
tak¿e pracuje. Omówimy teraz wnioski i skutki wynikaj¹ce z
tych unikalnych cech konstrukcji. Dla serwisu s¹ one raczej
„smutne”, utrudniaj¹ bowiem zdecydowanie naprawê.
WN
uzwojenia
dodatkowe
trafopowielacz
Rys. 6.1. Struktura zasilania odbiorników ITT-Graetz
Przetwornice napiêcia „master-slave”
Jednak, po kolei. Pierwsza cecha upodabnia ca³oœæ uk³adu
do konstrukcji typu IPSALO (zintegrowany uk³ad zasilania i odchylania).
Podobieñstwo to jest w znacznym stopniu ograniczone,
pracuj¹ jednak oddzielnie dwa tranzystory kluczuj¹ce i wystêpuj¹
dwa transformatory, przetwornicy i WN. Istotnym podobieñstwem
jest natomiast fakt, i¿ uk³ad linii i zasilacza pracuj¹
nie tylko synchronicznie, ale klucze obu uk³adów sterowane s¹ z
jednakowym wype³nieniem. Na ten w³aœnie fakt nale¿y zwróciæ
szczególn¹ uwagê. Przecie¿, wspó³czynnik wype³nienia przebiegów
uzyskanych w kolektorach obu kluczy jest, i musi byæ, zdecydowanie
inny. Jak to zatem mo¿liwe, aby sterowaæ BU odchylania
z odczepu trafa przetwornicy?
Z zasady pracy tranzystorowego uk³adu odchylania poziomego,
który kilkakrotnie ju¿ na ³amach SE wyjaœnialiœmy, wynika,
i¿ w sterowaniu baz¹ klucza tego uk³adu istnieje pewna
dowolnoœæ. Przebieg ten powinien byæ zbli¿ony wype³nieniem
do 50%, nie mo¿e byæ zbyt póŸny, ale jeœli zostan¹ zapewnione
warunki nasycenia BU przez ca³¹ drug¹ po³owê czasu wybierania
linii, sterowanie jego mo¿e byæ wczeœniejsze, ani¿eli
punkt uznany za optymalny. Wspó³czynnik wype³nienia kluczowania
w uk³adzie przetwornicy jest z regu³y zbli¿ony do
50%. Wahania wystêpuj¹ w zale¿noœci od obci¹¿enia i napiêcia
wejœciowego zasilacza. Jeœli jednak projekt jest na tyle precyzyjny,
¿e w pe³nym zakresie zmiennoœci tych parametrów,
zostanie zachowany zadowalaj¹cy, bo na pewno nie optymalny,
wspó³czynnik sterowania kluczem odchylania, ca³oœæ uk³adu
bêdzie pracowa³a poprawnie. I faktycznie, poprawnie pracuje.
Nie spotyka siê raczej uszkodzeñ wynikaj¹cych z niuansów
tej¿e cechy. Nale¿y jednak mieæ œwiadomoœæ, i¿ mo¿na
spodziewaæ siê uszkodzeñ BU-odchylania wynik³ych ze sposobu
jego sterowania, gdy w warunkach gdzie telewizor pracuje,
sieæ jest wyj¹tkowo niestabilna.
Z drugiej cechy wynika, ¿e w stanie czuwania pracuje nie
tylko slave, ale i master. Impulsy przesy³ane s¹ t¹ sam¹ drog¹
co w trybie ON, s¹ jednak o wiele wê¿sze, pompuj¹c ma³e
iloœci energii. PrzeœledŸmy teraz obieg zasilania widoczny na
rys.6.1, jest on bowiem wyj¹tkowo „zapêtlony”. W stanie czuwania
napiêcia wyjœciowe pozyskiwane z trafa przetwornicy
osi¹gaj¹ oko³o 40% wartoœci nominalnej. Poniewa¿ w tym trybie,
zasilanie ma nie tylko mikroprocesor, ale tak¿e TDA8372,
napiêcia zasilaj¹ce te uk³ady stabilizowane s¹ ze stosunkowo
wysokiej wartoœci napiêcia 16-tu lub 18V w zale¿noœci od
wersji chassis. Wynika³yby z tego stosunkowo du¿e straty mocy
na elementach regulacyjnych tych stabilizatorów. Napiêcie na
stabilizatorze 5-cio woltowym jest faktycznie w trybie pracy
znaczne, przekracza 10V, jednak w odbiornikach tych stosowane
by³y mikrokontrolery z rozdzielonymi zasilaniami, dla
trybu czuwania i dla trybu ON. To znaczy, ¿e w standby, nie
jest zasilany ca³y µP, a pobór pr¹du czêœci zasilanej jest ekstremalnie
ma³y. Natomiast, na stabilizatorze szeregowym dla
TDA8372, wydzielana moc w stanie ON nie tylko nie roœnie,
ale spada do zera. Zasilanie przejmuje Ÿród³o pozyskane z trafopowielacza,
i stabilizator 8.5V zostaje odciêty (na rys.6.1
zaznaczono diody na wyjœciu obu stabilizatorów aby uwypukliæ
ten fakt, z regu³y na wyjœciu stabilizatora 8.5V diody nie
ma, jej funkcjê przejmuje z³¹cze baza-emiter tranzystora). Podobnie
wygl¹da zasilanie sterownika po stronie „gor¹cej”. Po
wystartowaniu uk³adu zasilanie przejmuje dodatkowe uzwojenie
trafa, jednak tutaj nie spotykamy klucza odcinaj¹cego
SERWIS ELEKTRONIKI 11/2007 9