Społeczeństwo informacyjne: Szanse, zagro enia, wyzwania

3.3 Dostępność i przystępność usług telekomunikacyjch 105
czących telekomunikacji. Nie jest przy tym jeszcze wyjaśnione, kto miałby ponosić
tego koszty i jaki miałyby mieć zakres owe uniwersalne, podstawowe usługi.
Zgodnie z Raportem OECD pt. „Usługa powszechna i restrukturalizacja taryf
telekomunikacyjnych” (1991), usługa powszechna obejmuje następujące
cztery elementy:
(1) powszechny dostęp geograficzny
(2) powszechny dostęp ekonomiczny
(3) powszechną wysoką jakość usługi
(4) powszechne niedyskryminacyjne taryfy
Najistotniejsze są dwa pierwsze elementy, czyli powszechna dostępność oraz
powszechna przystępność (ang. availability i affordability).
Aktualnie idea powszechnej usługi jest kwestionowana z dwóch powodów. Po
pierwsze, z przyczyn finansowych, gdyż jej wprowadzenie było możliwe dzięki
subsydiowaniu usług lokalnych przez usługi międzynarodowe i
międzymiastowe, wysoko opłacane przedsiębiorstwa oraz abonentów
wielkomiejskich. W nowym wysoce konkurencyjnym otoczeniu nie będzie
możliwe takie przesuwanie dochodów, tym bardziej, że taryfy będą ulegały
poważnemu obniżeniu.
Drugi powód odnosi się do zakresu usługi powszechnej. Gdy dawniej telefonia
głosowa była jedyną ofertą telekomunikacji, jej zakres był dosyć wąski i
relatywnie proste było jej upowszechnianie. Obecnie, gdy technologia
telekomunikacyjna szybko się rozwija w zakresie usług multimedialnych,
powstał nowy problem: czy powszechna usługa ma pozostać ograniczona do
telefonii głosowej czy ma również obejmować szerokopasmowy ISDN oraz inne
usługi multimedialne?
Prywatyzacja, liberalizacja i deregulacja działań telekomunikacyjnych wprowadza
nowych operatorów (telefonia komórkowa, międzynarodowa, itd.), którzy nie mogą
być obligowani do subsydiowania usług w mniej rentownych zakresach. Stąd, japońskie
forum telekomunikacyjne proponuje nowy system powszechnej usługi.
(Informacje o forum można znaleźć na serwerze
http://ifrm.glocom.ac.jp./ipf/pr3/summary.htlm). Propozycje są następujące:
(1) Zmienić definicję usługi powszechnej na „usługi informacyjne i telekomunikacyjne
dostępne dla wszystkich obywateli, niezależnie od
regionu zamieszkania i warunków życia, poprzez standardowy podział
kosztów”.
(2) Przyspieszyć powstanie organizacji niezależnej od Ministerstwa Łączności
i operatorów, która miałaby obliczać strukturę kosztów przemysłu
telekomunikacyjnego i budowy nowej infrastruktury oraz
proponować mechanizmy zapewniania usługi powszechnej.