Społeczeństwo informacyjne: Szanse, zagro enia, wyzwania
Społeczeństwo informacyjne: Szanse, zagro enia, wyzwania
Społeczeństwo informacyjne: Szanse, zagro enia, wyzwania
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
52 2 <strong>Społeczeństwo</strong> <strong>informacyjne</strong><br />
politycznego. Pojawiają się zatem badania rynku (już w 1911 roku), badania<br />
czytelnictwa (1914), wywiady w domach (1916), sondaże opinii (już w latach<br />
dwudziestych liczono je w setki). Te techniki Daniel Bell nazwał<br />
technologiami intelektualnymi, tzn. takimi, które sądy intuicyjne zastępują<br />
algorytmami, czyli regułami rozwiązania problemu.<br />
2.2.2 <strong>Społeczeństwo</strong> <strong>informacyjne</strong><br />
Jednym z głównych rezultatów tej rewolucji w sferze sterowania staje się przekształcanie<br />
współczesnych rozwiniętych przemysłowo krajów w społeczeństwa<br />
<strong>informacyjne</strong>. Pojęcie to wywodzi się z prac ekonomisty Fritza Machlupa z lat<br />
1950-tych, który jako pierwszy analizował ten sektor ekonomii USA, który nazwał<br />
„produkcją i dystrybucją wiedzy”. Trzydzieści różnych dziedzin zgrupował<br />
w pięć kategorii: oświata, badania, media komunikacji, maszyny <strong>informacyjne</strong><br />
(komputery) oraz usługi <strong>informacyjne</strong> (finanse, ubezpiecz<strong>enia</strong>, inwestycje).<br />
Oc<strong>enia</strong>ł wówczas, że w 1958 roku w USA ten sektor informacji dostarczał 29<br />
procent dochodu narodowego, a skupiał 31 procent siły roboczej. Szacował również,<br />
że między 1947 a 1958 rokiem ten sektor rozwijał się dwa razy szybciej niż<br />
wzrastał dochód narodowy USA. Było więc oczywiste, że Stany Zjednoczone<br />
stają się społeczeństwem opartym o wiedzę naukową i informacje.<br />
Późniejsze analizy potwierdziły ten trend. Najbardziej ambitną próbę analizy<br />
podjął w 1970 latach Mark Porat z Urzędu Telekomunikacji Departamentu<br />
Handlu USA. Zawarte w tabeli 2.2. dane o rozkładzie procentowym siły<br />
roboczej w Stanach Zjednoczonych pomiędzy cztery sektory gospodarki<br />
dobitnie ilustrują tezę Machlupa i Porata.<br />
Tabela 2.3. Udział siły roboczej w USA w czterech sektorach w latach 1800-1980 2<br />
Rok Rolnictwo Przemysł Usługi Informacja<br />
1800 87.2 1.4 11.3 0.2<br />
1850 49.5 33.8 12.5 4.2<br />
1900 35.3 26.8 25.1 12.8<br />
1950 11.9 38.2 19.0 30.8<br />
1980 2.1 22.5 28.8 46.6<br />
Od II połowy XIX wieku, w następstwie rozwoju przemysłu, handlu i<br />
biurokracji państwowej, sektor informacji zaczął rosnąć w niezwykle<br />
szybkim tempie. Kolejny etap rozwoju rozpoczął się w latach 70tych XX wieku,<br />
gdy technologia mikroelektroniczna umożliwiła komputeryzację wielu prac<br />
2 Źródło: Bell, „The Social Framework for Information Society”, w M. L. Dertouzos: (red)<br />
(1979). The Computer Age: A Twenty Year View, str. 185. Cambridge, Mass: MIT Press.