Społeczeństwo informacyjne: Szanse, zagro enia, wyzwania

3.15 Telekomunikacja i gospodarka światowa 119
telekomunikacja z jej inwestycjami i usługami w większości krajów stanowiła
monopol państwowy. W słabo rozwiniętych krajach natomiast działały (i działają
nadal) prywatne przedsiębiorstwa pracujące na indywidualnych zasadach, często
korzystające z urządzeń jednego lub kilku faworyzowanych dostawców,
którzy uzgadniają stopień lokalnej produkcji. Konieczność określenia
odpowiedzialności za całość działań w dziedzinie telekomunikacji spowodowała
powstanie, w ogólnie międzynarodowo przyjętym systemie, organizacji PTT -
„Poczta, Telegraf, Telefon”.
Do niedawna to PTT decydowała, a w wielu krajach decyduje do dziś o tym, kto
ma być abonentem płacącym za połączenia czy użytkowanie, kto ma inwestować
w rozwój i modernizację sieci, w infrastrukturę krajową. PTT było także właścicielem
telefonu lub sieci, np. biurowej, a także - bezpośrednio lub pośrednio -
udziałowcem taryf telekomunikacyjnych oraz wszystkich kontaktów, przez
swoje interfejsy, ze światem. Skutecznym efektem takiej organizacji może
pochwalić się Szwecja. Tam PTT (oryginalnie Telverket), oferują najniższe
opłaty telefoniczne i największą liczbę telefonów per capita w świecie.
Ten wygodny dla telekomów (przedsiębiorstw telekomunikacyjnych) stan trwał
do lat siedemdziesiątych. Ostatnie trzy dekady przyniosły niezwykłe zmiany. Najbardziej
istotne i widoczne są w transporcie (samochody, podróże lotnicze, bardzo
szybkie pociągi, transport morski i podróże kosmiczne). Niemniej spektakularne,
ale najbardziej istotne zmiany następują w telekomunikacji.
Międzynarodowa telefonia zaczęła się rozwijać dopiero w obecnym wieku, choć
telefon pojawił się wcześniej. Powstała więc konieczność określenia standardów
międzynarodowych i do dziś jest to jeden z bardzo istotnych warunków rozwoju
technologii telekomunikacji. Nieocenioną wprost pracę wykonują tu różne agendy
i organizacje, na czele z Międzynarodową Unią Telekomunikacyjną
(International Telecommunications Union - ITU).
Paneuropejski standard telefonii ruchomej - inaczej zwanej komórkową (GSM -
Global System Mobile) - może obejmować nie tylko Europę, ale nawet tak odległe
kraje, jak np. Hongkong, Nową Zelandię, Australię. Wszystko to dotyczy nie
tylko osób prywatnych, ale także oczywiście wszelkiego rodzaju administracji i
biznesu. Do lat osiemdziesiątych na rynku usług telekomunikacyjnych nie
pojawiły się żadne nowości, co sprzyjało producentom sprzętu, związanym z
PTT. Ale w latach siedemdziesiątych narodziły się pierwsze komputery;
początkowo były to duże urządzenia wymagające wielu specjalistów do
obsługi i centralizacji w organizacji ich wykorzystania. Gdy jednak
skonstruowano mikrokomputery, a w latach osiemdziesiątych komputery
osobiste PC, powstała możliwość utworzenia sieci powszechnej, a następnie jej
szybkiej rozbudowy. Komputery spełniały swoją rolę, wszakże z pewnymi
ograniczeniami. Chodziło o szybszy rozwój sieci krajowych i
międzynarodowych. Potrzebne stały się też nowe regulacje dla sieci łączności
przenoszącej głos lub dane, albo obrazy i faksy i zaczęły je tworzyć PTT.