Społeczeństwo informacyjne: Szanse, zagro enia, wyzwania

118 3 Implikacje społeczne
muje rolę dostarczyciela istotnych informacji - w ramach programów edukacji
obywatelskiej, otwartości rządowej, prac legislacyjnych. Tym samym jednak
wpływa na zasoby sieci, dostęp i jej architekturę.
3.14 Komercjalizacja sieci
Zasada silnego udziału inwestorów prywatnych, silnie podkreślana przez
USA i obecnie przez Raport Bangemanna, obowiązujący kierunkowy
dokument UE w sprawie społeczeństwa globalnej informacji, prowadzi do
utrzymywania wysokiej rentowności usług, a tym samym i ich komercjalizacji.
Już dzisiaj pojawiają się skargi na reklamy w Internecie, „zaśmiecające” sieć, ale
ich usunięcie ograniczyłoby dotychczas „bezpłatne”, a zatem powszechnie
dostępne usługi i bazy danych. Grozi zatem, że informacje wyspecjalizowane i
wartościowe będą dostępne dla wielkich organizacji, a zwykli użytkownicy będą
mogli korzystać z mało użytecznych danych, rozrywki, cudzej propagandy oraz
reklamy.
3.15 Telekomunikacja i gospodarka światowa
Telekomunikacja jest sferą techniki ściśle związaną z codziennym życiem człowieka,
dlatego właśnie jej rozwój i nowe technologie mają olbrzymi wpływ
na rozwój społeczeństw. Szczegółowo będzie o tym mowa w dalszych
rozdziałach. Jej wpływ widać najlepiej na przykładzie łączności pomiędzy
państwami i oddalonymi przedsiębiorstwami (wirtualne firmy).
Jednak można podać wiele przykładów niewłaściwego zrozumienia wagi rozwoju
telekomunikacji. Gdy Aleksander Graham Bell prezentował swój nowy
wynalazek telefonu na Zachodnim Wybrzeżu, zarząd firmy Western Union napisał
do niego: „Mr Bell, po wnikliwym rozpatrzeniu pańskiego wynalazku, który jest
rzeczywiście bardzo interesującą nowością, doszliśmy do wniosku, że nie stwarza
on możliwości handlowych”. Historia milczy, co na to odpowiedział Bell,
wiadomo natomiast, że handel na wielką skalę bez telefonu jest po prostu
niemożliwy.
Pytanie, jak rozwój telekomunikacji przekształcił nasze życie? Zmienił się przede
wszystkim sposób porozumiewania się między ludźmi, mniejszą rolę zaczęły pełnić
listy pisane, a rozrost sieci telekomunikacyjnych zredukował usługi pocztowe.
Faksy zmieniły sposób przesyłania dokumentów. Nowe usługi wideołączności ograniczą
w przyszłości bezpośrednie kontakty ludzi z sobą. Może to mieć wpływ na
celowość podróży. Telefon ruchomy (radiotelefon) odrzucił uciążliwy przewód,
który wiązał użytkownika z jego domem lub miejscem pracy i otworzył drzwi do
nowego świata wolności telekomunikacyjnej.
Teleinformatyka uczyniła wymianę z zagranicą i rynki kapitałowe rynkami
prawdziwie światowymi, globalnymi. Do lat trzydziestych obecnego wieku