Społeczeństwo informacyjne: Szanse, zagro enia, wyzwania
Społeczeństwo informacyjne: Szanse, zagro enia, wyzwania
Społeczeństwo informacyjne: Szanse, zagro enia, wyzwania
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
84 2 <strong>Społeczeństwo</strong> <strong>informacyjne</strong><br />
Pieniądze tracą dzisiaj swój tradycyjny materialny wymiar. Nic w tym dziwnego,<br />
w istocie pieniądz jest przecież jedynie symbolem, znakiem wartości, miernikiem,<br />
ale nie towarem. Nie ma przeto potrzeby, aby sam był cenny.<br />
Od papierowego pieniądza do wprowadz<strong>enia</strong> masowego użycia czeków<br />
(znanych w transakcjach międzybankowych już od dawna) jest tylko krok. Czek to<br />
przecież kartka o nieustalonej z góry wartości, którą określa jego wystawca.<br />
Problemem jest natomiast pokrycie finansowe czeku. Stąd już w latach<br />
pięćdziesiątych banki na świecie budowały własne sieci teleksowe, głównie do<br />
celów weryfikacji czeków.<br />
Obecnie następuje dalsza radykalna zmiana formy pieniądza. Już pod koniec lat<br />
sześćdziesiątych pojawiły się w Stanach Zjednoczonych karty kredytowe, popularnie<br />
zwane pieniędzmi plastykowymi. Elektronika udoskonaliła ich system,<br />
gdy wprowadzono karty z wtopionym odcinkiem taśmy magnetycznej, która<br />
zawiera kod właściciela. Używane w bankomatach pozwalają pobrać niewielką<br />
sumę gotówki wprost z ulicznego automatu pieniężnego. Większe sklepy i domy<br />
handlowe mają maszyny automatycznie odczytujące karty kredytowe i<br />
sprawdzające stan konta, a następnie dokonujące przelewu.<br />
Początkowo elektronicznie przesyłano jedynie zobowiązania finansowe między<br />
wielkimi bankami, w skali międzynarodowej. W następnej fazie objęto nim obieg<br />
pieniądza między bankami a dużymi instytucjami. Przedsiębiorstwo handlowe<br />
dostarczało do banku dyskietkę z danymi o zarobkach poszczególnych pracowników,<br />
a bank już sam automatycznie przelewał odpowiednie sumy na ich konta.<br />
Obecnie sam transfer danych odbywa się elektronicznie.<br />
Te usprawni<strong>enia</strong> nie redukują jednak ilości bankowych operacji. W sukurs<br />
bankierom i kasjerom przychodzi dopiero tak zwane EFT, Electronic Fund Transfering,<br />
czyli elektroniczne przesyłanie środków finansowych. Następuje kolejna<br />
faza dematerializacji operacji finansowych. Specjalny system kredytowy umożliwia<br />
operacje finansowe na ekranie własnego telewizora z pomocą wideoteksu.<br />
Zachodnioniemiecki Bildschmirtext, w skrócie BTX, pozwala na regulowanie<br />
rachunków za telefon, światło, itp. wprost z domu. Jednak jak każda nowość,<br />
także elektronizacja obiegu pieniądza spotyka się z zastrzeż<strong>enia</strong>mi użytkowników,<br />
głównie co do możliwości kontroli podatkowej.<br />
Niestety, niemal natychmiastowy obieg elektronicznego kapitału tworzy światowe<br />
„kasyno elektroniczne”, w którym zarabia się i traci miliardy dolarów na spekulacyjnych<br />
przepływach pieniądza. Bardzo łatwo jest naruszyć finansową podstawę<br />
wielkich banków, a nawet krajów. Ostatni kryzys gospodarczy Azji, krajów zwanych<br />
do niedawna ekonomicznymi tygrysami, wskazuje, że nadmierne ułatwi<strong>enia</strong><br />
finansowe związane z nowoczesnym obiegiem pieniądza powodują zachwianie<br />
równowagi finansowej.<br />
Końcowym efektem działalności produkcyjnej jest handel. W tej dziedzinie<br />
komputeryzacja powoduje rozwój zakresu sektora usług (w szczególności usług
Change language