PrzeglÄ daj publikację - Biblioteka Cyfrowa Ośrodka Rozwoju Edukacji

iektywnej oceny, mo¿e budziæ w¹tpliwoœci– zachwyt pojedynczego pedagoga nad metod¹komunikacyjn¹ nie stanowi jeszcze o jej sukcesie.ÖCzegomożemy się nauczyćod dobrego ucznia?Entuzjastyczna ocena metody komunikacyjnejwyda siê, byæ mo¿e, znacznie bardziejwiarygodna, gdy spojrzymy na ni¹ przez pryzmatstudiów nad dobrym uczniem. Zw³aszcza,¿e w tej dziedzinie, na potwierdzenie postawionychtez, mo¿na przytoczyæ wyniki licznychbadañ naukowych (Wenden i Rubin, 1987,O’Malley i Chamot, 1990). Na pytanie: ,,Ktoodnosi sukces w nauce jêzyka obcego?’’ naukowcyodpowiadaj¹: ten, kto ma siln¹ motywacjê,niski poziom inhibicji, kto poszukuje, eksperymentuje,sam potrafi oceniæ swoje postêpyi monitorowaæ b³êdy. Dobrego ucznia charakteryzujete¿ indywidualny styl uczenia, autonomia,dziêki której nie musi kurczowo trzymaæsiê nauczyciela jako jedynego autorytetu oraztolerancja wobec jêzyka obcego i siebie samego,jako jego u¿ytkownika.Je¿eli natomiast przyjrzymy siê za³o¿eniommetody komunikacyjnej, to musimy dostrzec,¿e to ona w³aœnie, skuteczniej ni¿ innetechniki nauczania sprzyja kszta³towaniu takich,,skazanych’’ na sukces postaw. Wszak to w³aœniemetoda komunikacyjna przenosi punkt ciê¿-koœci z nauczyciela na ucznia, pozwala sprawdziæzdobyt¹ wiedzê w dzia³aniu (komunikacja),przez co burzy monotoniê preferowanego przezstare metody drylu i podnosi motywacjêuczniów. Zadania komunikacyjne realizowanezazwyczaj w parach i w ma³ych grupach zmieniaj¹strukturê interakcji na lekcji jêzyka obcego:stosunek nauczyciel-uczeñ ulega rozluŸnieniu,przez co znacznie obni¿a siê poziom lêku,jakiego doœwiadcza ucz¹cy siê jêzyka obcego.Uczeñ, który dawniej zajmowa³ pozycjê upoœledzon¹,a jego wypowiedzi podlega³y nieustannejocenie i krytyce, mo¿e teraz bez obaweksperymentowaæ. Mo¿e te¿ u¿yæ jêzyka obcegodo wyra¿ania swojej indywidualnoœci – tegoco myœli i czuje, a nie tego, co dyktuje muzdanie gramatyczne, w którym forma jest wa¿-niejsza od treœci.ÖDlaczegozachwyca skoronie zachwyca?Skoro metoda komunikacyjna ma takwiele zalet i w sposób niekwestionowany górujenad starymi metodami, dlaczego w ogólepojawi³o siê pytanie: ,,sukces czy fiasko?’’? Czyten sposób uczenia jêzyka obcego mo¿e budziæzastrze¿enia? A jeœli tak, to jakie, i kto je formu³uje?W swoim Wprowadzeniu do metody komunikacyjnejLittlewood (1983) pisze, miêdzyinnymi:’’Foreign language learners need opportunitiesto develop these [communicative] skills,by being exposed to situations where the emphasisis on using their available resources forcommunicating meanings as efficiently and economicallyas possible. Since the resources are limited,this may often entail sacrificing grammaticalaccuracy in favour of immediate communicativeeffectiveness’’. (s. 4) 2)Na tej podstawie przeciwnicy metodykomunikacyjnej formu³uj¹ swój podstawowyzarzut, który brzmi:ÖŻadnejgramatykiczyli ,,róbta co chceta’’Metoda komunikacyjna wydaje siê napierwszy rzut oka ogromnie spontaniczna. Cowiêcej, organizacja lekcji jêzyka obcego opartana pracy w parach i ma³ych grupach powoduje,¿e to, co uczniowie mówi¹ wymyka siê spodkontroli nauczyciela. Nawet je¿eli prowadz¹cyzajêcia wêdruje od pary (grupy) do pary (grupy)i monitoruje b³êdy, jak¹ ma gwarancjê, ¿etam, gdzie go nie ma, nie pope³nia siê z premedytacj¹i nie utrwala jakichœ okropnych nieœcis-³oœci gramatycznych i s³ownikowych?2)Aby uczeñ móg³ rozwijaæ umiejêtnoœci [komunikacyjne], nale¿y mu stworzyæ mo¿liwoœæ uczestniczenia w sytuacjach,gdzie bêdzie musia³ oddaæ jakiœ sens skutecznie i mo¿liwie krótko, korzystaj¹c ze wszystkich dostêpnych mu œrodków.Poniewa¿ jednak œrodki te s¹ ograniczone, poprawnoœæ gramatyczna musi ust¹piæ skutecznoœci komunikacyjnej.42