PrzeglÄ daj publikację - Biblioteka Cyfrowa Ośrodka Rozwoju Edukacji

Jednoczeœnie Johnston zauwa¿y³, ¿eprzechodzenie od jednego stadium do drugiegozale¿y wy³¹cznie od pamiêci, nie ma zaœ ¿adnegozwi¹zku z intensywnoœci¹ poprawek zestrony nauczyciela.ÖUczeńw centrum – nauczycielna margines, czyli,,Co ja tutaj robię?’’Kolejny zarzut formu³owany pod adresemmetody komunikacyjnej wynika z faktu, i¿redefiniuje ona rolê nauczyciela. Przestaje onbyæ managerem i najwy¿szym arbitrem. Przeznaczonomu rolê uczestnika procesu komunikacji,jego wspó³organizatora, obserwatoraa nawet ucznia (Littlewood, 1983, Nunan,1992). Nauczyciel traci swój autorytet i centraln¹pozycjê w klasie. Decyzje co, jak i kiedypowinno siê dziaæ na lekcji jêzyka obcego nale¿¹teraz do uczniów. Musi to prowadziæ nietylko do anarchizacji procesu nauczania, poniewa¿lekcja mo¿e wymkn¹æ siê ca³kowiciespod kontroli, ale przede wszystkim do jegowypaczenia, jako, ¿e uczeñ nie ma kwalifikacjiniezbêdnych do decydowania o kszta³cie edukacji.Takie kwalifikacje ma jedynie dobrzeprzygotowany nauczyciel. I wreszcie, skorouczeñ jest w centrum i ma o wszystkim decydowaæ,po co w ogóle jest potrzebny nauczyciel?Tego typu zarzuty wynikaj¹ zazwyczajz ca³kowitego niezrozumienia, na czym poleganauka jêzyka, w której uczeñ zajmuje pozycjêcentraln¹ (learner-centred classroom). Przeniesienieuwagi na ucznia nie oznacza, ¿e to onsam ma siê teraz nauczyæ, bez pomocy nauczyciela.Wi¹¿e siê to raczej z podniesieniemrangi uczniowskich potrzeb i pewnej indywidualizacjiprocesu nauczania, która koncentrujesiê na tym co uczeñ (a nie, jak dot¹d,nauczyciel) uwa¿a za wa¿ne i potrzebne. Filozofiahumanistyczna dowodzi (por. Moskowitz,1978),¿egotowoœædonaukijêzykaobcegowi¹¿e siê bezpoœrednio z przekonaniem,¿e jêzyk ten mo¿e staæ siê œrodkiem wyrazutreœci osobistych, a wiêc interesuj¹cych z punktuwidzenia ucznia. ród³a nieporozumieñ wokó³koncepcji learner-centred classroom znakomiciedefiniuje Underhill (1999). Jego zdaniempodzia³ wed³ug tego, kto jest Ÿród³emwiedzy nie decyduje o tym, czy stosowanametoda stawia w centrum ucznia czy nauczyciela.Wa¿ne jest to, czyje potrzeby i wyobra¿eniao jêzyku i jego nauce nauczyciel – zawszeobecny w klasie i maj¹cy wp³yw na przebieglekcji – bierze pod uwagê. Underhill(1999) wyró¿nia cztery modele nauczania jêzyka:Liczê siê z twoimipotrzebamii wyobra¿eniamiNie liczê siêz twoimipotrzebamii wyobra¿eniamiJa ciê uczê model model(I teach autorytatywny autorytarnyyou) (autoritative) (autoritarian)Ty uczyszsiê sam(you teach)yourself)modelu³atwiaj¹cy(facilitative)modelzaniechania(abdicated)(Underhill, 1999)To nie fakt, czy uczeñ sam siê uczydecyduje o tym, ¿e nauczanie ma charakterlearner- czy teacher-centred – twierdzi Underhill– ale to, czyje potrzeby i wyobra¿enia s¹ w centrum.Dlatego model autorytatywny stawiaucznia w centrum zainteresowañ, a modelzaniechania, w którym nauczyciel zachêcauczniów do samodzielnoœci prowadz¹c ich tam,gdzie nie chc¹ lub nie potrafi¹ siê odnaleŸæ– nie.Umieszczenie ucznia i jego potrzebw centrum zainteresowañ oznacza, ¿e nauczycielpowinien widzieæ nie klasê czy grupê, aleludzi, z których ka¿dy – zgodnie z teori¹ ró¿norodnychzdolnoœci jêzykowych (multiple linguisticintelligences) – uczy siê inaczej, w innymtempie, jest wra¿liwy na inne bodŸce i mainny rodzaj motywacji. Metoda komunikacyjnanie zabrania nauczycielowi wystêpowaæz pozycji autorytetu. Zachêca go jednak, abyzamiast przede wszystkim mówiæ, nauczy³ siês³uchaæ, pozwalaj¹c uczniom ujawniæ ich potrzebyi zainteresowania. Mo¿e to wiêc zwyczajna,ludzka potrzeba bycia w centrum uwagii mówienia – tak¿e o sobie – to g³ównypowód, dla którego nauczyciele boj¹ siê metodykomunikacyjnej?44