Idha, bhikkhave, bhikkhu ‘idam dukkhan’ti yathabhutam pajanati,在 這 裡 諸 比 丘 ! 比 丘 這 苦 如 實 他 詳 知idha bhikkhu bhikkhu ayam dukkha yathabhutam pajanatiadv. m.p.Voc. m.s.Nom. n.s.Nom. n.s.Nom. adv. 3s.pres.在 這 裡 , 諸 比 丘 ! 比 丘 如 實 詳 知 ..『 這 是 苦 』,‘ayam dukkhasamudayo’ti yathabhutam pajanati, ‘ayam dukkhanirodho’ti yathabhutam pajanati,這 苦 集 ( 苦 的 起 因 ) 如 實 他 詳 知 這 苦 滅 如 實 他 詳 知ayam dukkha+samudaya yathabhutam pajanati ayam dukkha+nirodha yathabhutam pajanatim.s.Nom. m.n. m.s.Nom. adv. 3s.pres. m.s.Nom. m.n. m.s.Nom. adv. 3s.pres.他 如 實 詳 知 ..『 這 是 苦 集 』, 他 如 實 詳 知 ..『 這 是 苦 的 滅 』,‘ayam dukkhanirodhagamini patipada’ti yathabhutam pajanati.這 導 至 滅 苦 的 行 道 如 實 他 詳 知ayam dukkha+nirodha+gamini patipada yathabhuta pajanatif.s.Nom. m.n. m. adj.(f.s.Nom.) f.s.Nom. adv. 3s.pres.他 如 實 詳 知 ..『 這 是 往 苦 的 滅 的 行 道 』。Pathamabhanavaro nitthito.Dukkhasaccaniddeso ( 苦 諦 解 說 )“Katamabca bhikkhave, dukkham ariyasaccam? Jatipi dukkha,什 麼 和 諸 比 丘 ! 苦 聖 的 諦 生 也 苦 的katamam+ca bhikkhu dukkha ariya + sacca jati+pi dukkhaadj.(n.s.Nom.) m.p.Voc. n.s.Nom. adj. n.s.Nom. f.s.Nom. adj.(f.s.Nom.)諸 比 丘 ! 什 麼 是 苦 聖 諦 ? 生 也 是 苦 , 老 也 是 苦 ,jarapi dukkha, maranampi dukkham, sokaparidevadukkhadomanassupayasapi dukkha,老 也 苦 的 死 也 苦 愁 悲 苦 憂 傷 心 也 苦jara+pi dukkha marana
死 也 是 苦 , 生 也 是 苦 , 愁 悲 苦 憂 傷 心 苦 1 ,appiyehi sampayogopi dukkho, piyehi vippayogopi dukkho,與 不 喜 歡 會 合 也 苦 與 不 喜 歡 別 離 也 苦a+p+piya sampayoga+pi dukkha piya vippayoga+pi dukkhaadj.(m.p.Ins.) m.s.Nom. m.s.Nom. adj.(m.p.Ins.) m.s.Nom. m.s.Nom.怨 憎 會 是 苦 , 愛 別 離 是 苦 ,yampiccham na labhati tampi dukkham, samkhittena pabcupadanakkhandha dukkha.那 也 欲 不 得 它 也 苦 以 簡 略 五 取 蘊 苦 的yam+pi+iccha labhati tam+pi dukkha samkhitta pabca+upadana+k+khandha dukkhan.s.Nom. n.s.Nom. 3s.pres. n.s.Nom n.s.Nom. pp.(n.s.Ins.) n. m.p.Nom. adj.(m.p.Nom.)所 求 不 得 也 是 苦 ; 簡 單 說 , 五 取 蘊 即 是 苦 。“Katama ca, bhikkhave, jati? Ya 2 tesam tesam sattanam tamhi tamhi sattanikaye什 麼 和 諸 比 丘 ! 生 那 各 種 的 諸 有 情 在 各 種 ( 在 ) 有 情 類katama bhikkhu jati ya ta ta satta ta ta satta+nikayaadj.(f.s.Nom.) m.p.Voc. f.s.Nom. f.s.Nom. m.p.Gen. 〃 m.p.Gen. m.s.Loc. 〃 m. m.s.Loc.又 , 諸 比 丘 ! 什 麼 是 ‘ 生 ’? 凡 是 各 種 有 情 , 於 各 種 有 情 類 之1 jati, 2 sabjati, 3 okkanti, 4 abhinibbatti, 5 khandhanam patubhavo, 6 ayatananam patilabho,生 和 合 發 生 趣 入 ( 進 入 ) 出 現 諸 蘊 的 顯 現 諸 處 的 獲 得jati sabjati okkanti abhinibbatti khandha patubhava ayatana patilabhaf.s.Nom. 〃 〃 〃 m.p.Gen. f.s.Nom. m.p. Gen. m.s.Nom.1 《 阿 毘 達 摩 義 廣 釋 》(Vibhv.PTS:p.181):Tesam tesam sattanam tamtamgati-adisu attabhavapatilabho jati.Tathanibbattassa ca attabhavassa puranabhavo jara. Etasseva ekabhavaparicchinnassa pariyosanammaranam. Batibyasanadihi phutthassa cittasantapo soko. Tasseva vacipalapo paridevo.Kayikadukkhavedana dukkham. Manasikadukkhavedana domanassam. Batibyasanadihi phutthassaadhimattacetodukkhappabhavito bhuso ayaso upayaso.( 各 類 諸 有 情 , 趣 此 、 趣 此 等 , 得 到 自 體 稱 為 ‘ 生 ’。老 : 如 此 已 再 生 的 、 自 體 的 老 化 。 死 : 這 個 劃 分 一 期 生 命 的 盡 頭 。 愁 : 於 親 戚 諸 不 幸 等 , 觸 發 悲 傷 。 悲 :他 ( 連 帶 ) 說 出 廢 話 。 苦 : 身 苦 受 。 憂 : 作 意 中 有 苦 受 。 惱 : 於 親 戚 諸 不 幸 等 , 觸 發 很 多 心 苦 , 很 多 悲 傷 。)2 Ya(f.s.Nom.)… jati(f.s.Nom.)…, ayam(f.s.Nom.)…, 此 三 者 「 性 、 數 、 格 」 一 致 。67
- Page 7 and 8:
‘passambhayam kayasavkharam passa
- Page 9 and 10:
ind. adv. m.s.Loc. m. adj.(m.s.Nom.
- Page 13 and 14:
savghati +patta+civara+dharana sam-
- Page 15 and 16: 15肺 臟 、 16 腸 、 17 腸 間
- Page 17 and 18: 15 papphasam 16 antam 17 antagunam
- Page 19 and 20: 諸 比 丘 ! 譬 如 熟 練 的
- Page 21 and 22: 如 是 亦 諸 比 丘 ! 比 丘
- Page 23 and 24: 〔 身 隨 觀 — 九 種 墓 地
- Page 25 and 26: 〔 身 隨 觀 — 九 種 墓 地
- Page 27 and 28: atthi kaya pana+assa sati paccupatt
- Page 29 and 30: sa+amisa dukkha vedana vediyati(pas
- Page 31 and 32: 『 感 受 存 在 』 的 念 現
- Page 33 and 34: mahaggatam va cittam ‘mahaggatam
- Page 35 and 36: samudayadhammanupassi va cittasmim
- Page 37 and 38: 在 這 裡 諸 比 丘 ! 比 丘
- Page 39 and 40: “Santam va ajjhattam thinamiddham
- Page 41 and 42: “Santam va ajjhattam vicikiccham
- Page 43 and 44: 集 滅 法 隨 觀 或 在 諸 法
- Page 45 and 46: ind. m.p.Nom. ind. m.p.Gen. m.s.Nom
- Page 47 and 48: 諸 比 丘 ! 就 這 樣 比 丘
- Page 49 and 50: “Sotabca pajanati, sadde ca pajan
- Page 51 and 52: f.s.Acc. 3s.pres. m.p.Acc. 3s.pres.
- Page 53 and 54: 又 , 他 詳 知 意 , 及 他 詳
- Page 55 and 56: 或 在 ( 內 外 六 處 ) 諸 法
- Page 57 and 58: yatha ca anuppannassa satisambojjha
- Page 59 and 60: adv. pp.(m.s.Gen.) n. m.s.Gen. m.s.
- Page 61 and 62: 及 像 對 未 被 生 的 輕 安
- Page 63 and 64: 或 身 內 沒 有 捨 覺 支 ,
- Page 65: Yavadeva banamattaya patissatimatta
- Page 69 and 70: 又 , 諸 比 丘 ! 什 麼 是 ‘
- Page 71 and 72: 這 被 稱 為 諸 比 丘 ! 苦id
- Page 73 and 74: ye va panassa te honti anatthakama
- Page 75 and 76: Jatidhammanam, bhikkhave sattanam e
- Page 77 and 78: ‘aho vata mayam na maranadhamma a
- Page 79 and 80: idam vuccati bhikkhu dukkha ariya+s
- Page 81 and 82: a dj.(n.s.Nom.) 〃 adv. f.s.Nom.
- Page 83 and 84: cakkhu+samphassa-ja vedana loka sot
- Page 85 and 86: 在 世 間 的 色 愛 … 在 世
- Page 87 and 88: 又 , 諸 比 丘 ! 什 麼 是 苦
- Page 89 and 90: etthesa tanha pahiyamana pahiyati,
- Page 91 and 92: etthesa tanha pahiyamana pahiyati,
- Page 93 and 94: 色 尋 在 世 間 聲 尋 在 世
- Page 95 and 96: 又 , 諸 比 丘 ! 什 麼 是 ‘
- Page 97 and 98: 這 被 稱 為 諸 比 丘 ! 正
- Page 99 and 100: 3發 奮 、 4 策 勵 心 ; 為
- Page 101 and 102: 再 者 , 諸 比 丘 ! 什 麼 是
- Page 103 and 104: 不 苦 不 樂 捨 念 清 淨 第
- Page 105 and 106: n. pp.(f.s.Abl.) f. pp.(f.s.Abl.) p
- Page 107 and 108: 諸 比 丘 ! 任 何 人 凡 是
- Page 109: 4 bayassa adhigamaya, 5 nibbanassa