You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Dział 4. Różnorodność biologiczna – przejawy, użytkowanie i ochrona<br />
ZBADAJ<br />
Obserwacja grzybów porostowych w środowisku – jako wskaźników zanieczyszczenia<br />
powietrza dwutlenkiem siarki.<br />
Materiały: notatnik, długopis.<br />
Przebieg obserwacji:<br />
1. Zapoznaj się z informacją na temat roli porostów<br />
jako organizmów wskaźnikowych.<br />
2. Zaobserwuj, jakie formy porostów występują<br />
w twojej okolicy. Na podstawie<br />
tekstu, zamieszczonej skali porostowej<br />
oraz swoich obserwacji określ, jakie stężenie<br />
dwutlenku siarki jest – przypuszczalnie<br />
– w powietrzu w twojej okolicy<br />
(małe, średnie czy duże). W której strefie<br />
znajduje się punkt twojej obserwacji?<br />
3. Jeśli w pobliżu miejsca twojego zamieszkania<br />
działa zakład przemysłowy, który<br />
przyczynia się do zwiększenia stężenia<br />
dwutlenku siarki w powietrzu, to porównaj<br />
formy porostów w jego okolicy<br />
z formami porostów w najbliższym lesie<br />
lub parku.<br />
4. Przerysuj poniższą tabelę do zeszytu<br />
i zapisz w niej swoje spostrzeżenia.<br />
I. MIEJSCE OBSERWACJI II. FORMA POROSTÓW<br />
III. STĘŻENIE DWUTLENKU<br />
SIARKI W POWIETRZU<br />
ZAPAMIĘTAJ<br />
●●Siedlisko to przestrzeń występowania<br />
określonego gatunku, na który oddziałuje<br />
zespół czynników abiotycznych (klimatyczno-glebowych)<br />
umożliwiających jego życie.<br />
●●Tolerancja ekologiczna to zdolność przystosowania<br />
się organizmu do określonych<br />
wartości działającego czynnika.<br />
●●Zakres tolerancji to przedział wartości<br />
czynnika, w którym organizm jest zdolny<br />
do życia. Każdy organizm ma określony<br />
zakres tolerancji ekologicznej w stosunku<br />
do danego czynnika środowiska.<br />
●●Możliwość życia organizmów w określonym<br />
środowisku wyznaczają dwie skrajne<br />
wartości tolerancji ekologicznej: minimum<br />
i maksimum. Najkorzystniejsze dla organizmu<br />
są wartości średnie (optymalne) czynnika.<br />
●●Niektóre gatunki mają szeroki zakres tolerancji<br />
ekologicznej wobec wielu czynników (eurybionty),<br />
a inne gatunki mają wąski zakres<br />
tolerancji ekologicznej (stenobionty).<br />
●●Gatunki o wąskim zakresie tolerancji ekologicznej<br />
na określone warunki środowiska są<br />
nazywane gatunkami wskaźnikowymi.<br />
POLECENIA<br />
1. Wyjaśnij, co to jest zakres tolerancji ekologicznej organizmów.<br />
2. Podaj po jednym przykładzie gatunku o wąskim i o szerokim zakresie tolerancji ekologicznej<br />
i zanalizuj ich zakresy tolerancji wobec jednego czynnika abiotycznego.<br />
3. Wyjaśnij, w jaki sposób jest wykorzystywana wiedza o gatunkach wskaźnikowych.<br />
150
Change language