fysiologia

Ορισμός του αερισμού. Ως φυσικόν μέγεθος ο αερισμός (μέτρησις εις το
στόμα) ορίζεται ως το ποσόν του αέρος που εισέρχεται εις τους πνεύμονες
(ή εξέρχεται) εντός ωρισμένου χρόνου δια του χρόνου τούτου. Ορίζεται
επίσης ως το ποσόν του αέρος το οποίον διέρχεται δια σταθεράς διατομής
των ανωτέρων αεραγωγών εις την μονάδα του χρόνου. Συμβολίζεται
διεθνώς δια του και παριστά την πρώτην παράγωγον του όγκου (V) ως
προς τον χρόνον, δηλαδήV̇ = dv/dt. Λέγεται επίσης και κατά λεπτόν όγκος
αναπνοής και έχει διαστάσεις παροχής.
Ολικός αερισμός-κυψελιδικός αερισμός-νεκρός χώρος. Ο αερισμός που
μετρείται εις το στόμα λέγεται ολικός αερισμός (V̇ Ε) και ισούται με το
γινόμενον του αναπνεομένου όγκου αέρος (V T ) επί την αναπνευστικήν
συχνότητα (f) ήτοι V̇
Ε = V T·f. Είναι ευνόητον ότι όλος αυτός ο αερισμός
δεν είναι χρήσιμος δια την ανταλλαγήν των αερίων, επειδή ένα μέρος του
εις δεδομένην στιγμήν παραμένει εις τους αεραγωγούς και δεν ευρίσκεται
εις τας κυψελίδας. Το ποσόν του αέρος το οποίον εις την μονάδα του
χρόνου «αερίζει τις κυψελίδες» λέγεται κυψελιδικός αερισμός (V̇ A) και
δίδεται υπό του τύπου V̇
A = V̇ CO 2 /PaCO 2 (σχέσις του Bohr), όπου V̇ CO 2
είναι το παραγόμενον CO 2 εις την μονάδα του χρόνου και PaCO 2 η μερική
τάσις του CO 2 εις το αρτηριακόν αίμα. Η διαφορά «ολικός αερισμόςκυψελιδικός
αερισμός» λέγεται αερισμός του νεκρού χώρου. Λέγοντας
ανατομικός νεκρός (ή βλαβερός) χώρος εννοούμεν το σύνολον των
αεροχώρων που δεν έχουν ως προορισμόν των την συμμετοχήν εις την
ανταλλαγήν των αερίων αλλά μόνον την αγωγήν του αέρος (ρις, φάρυγξ,
λάρυγξ, τραχεία, βρόγχοι, βρογχιόλια). Εις τα βιβλία Πνευμονολογίας
υπάρχει και η έννοια του φυσιολογικού νεκρού χώρου, δηλαδή του
συνόλου των αεροχώρων που ούτως ή άλλως δεν συμμετέχουν εις την
ανταλλαγήν των αερίων. Η διαφορά «φυσιολογικός νεκρός χώροςανατομικός
νεκρός χώρος» λέγεταικυψελιδικός (λειτουργικός) νεκρός
χώρος. Ο νεκρός χώρος (dead space) συμβολίζεται δια του V D , o δε
αερισμός του υπολογίζεται εκ της σχέσεωςV̇ D=V̇
T x PaCO 2 -Ρ Ε CO 2 /PaCO 2
(φυσιολογικός νεκρός χώρος).
Εν συνόψει: Φυσιολογικός Ν.Χ.=Ανατομικός Ν.Χ.+Κυψελιδικός Ν.Χ.
Mέγιστος εκούσιος κατά λεπτόν αερισμός - MVV (maximal voluntary
ventilation) ή αναπνευστικόν όριον καλείται το ποσόν του αέρος το οποίον
δύναται να εισπνεύσει ένα άτομον κατόπιν βαθυτάτων αναπνευστικών
6