fysiologia

ΚΥΨΕΛΙΔΟΑΡΤΗΡΙΑΚΗ (ΚΥΨΕΛΙΔΟΤΡΙΧΟΕΙΔΙΚΗ)
ΔΙΑΦΟΡΑ ΟΞΥΓΟΝΟΥ
Τοιουτοτρόπως ονομάζεται (συμβολίζεται Ρ (Α-α) Ο 2 ) η διαφορά των
μερικών πιέσεων του οξυγόνου του κυψελιδικού αέρος και του
αρτηριακού αίματος. Η διαφορά αυτή αποτελεί είδος μέσης τιμής που
προκύπτει εκ των πολλών στοιχειωδών διαφορών των διαφόρων
κυψελίδων. Υπάρχουν κυψελίδες των οποίων η μερική τάσις οξυγόνου
είναι υψηλή (εις τας κυψελίδας των κορυφών η μερική τάσις του οξυγόνου
φθάνει τα 130 mmHg) και κυψελίδες των οποίων η μερική τάσις οξυγόνου
είναι μόνον 90 mm Hg (κυψελίδες των βάσεων). Η αναφερομένη εις τα
περισσότερα συγγράμματα φυσιολογική τιμή των 100 mmHg, αποτελεί
ένα είδος μέσης τιμής των μερικών τάσεων του οξυγόνου των επί μέρους
κυψελιδικών μονάδων. Ομοίως, η αναφερομένη (ως φυσιολογική) τιμή
μερικής τάσεως του οξυγόνου του αρτηριακού αίματος των 95-98 mmHg,
αποτελεί εν είδος μέσης τιμής των επί μέρους μερικών πιέσεων του
οξυγόνου των διαφόρων απαρχών του πνευμονικού φλεβικού δικτύου.
Ως έχει ήδη αναφερθεί, ακόμη και υπό φυσιολογικάς συνθήκας υπάρχει
κάποια στοιχειώδης κυψελιδοαρτηριακή διαφορά (5-15 mm Hg), αφ’ ενός
μεν λόγω του ότι αι στοιχειώδεις σχέσειςV̇ /Qόλων των κυψελίδων δεν
είναι αι αυταί, με αποτέλεσμα έστω και μικρά υπεροχή ιδίως των
κυψελίδων με χαμηλήν σχέσιν V̇ /Q να συμμετέχει εις την δημιουργίαν
στοιχειώδους Ρ (Α-α) Ο 2 , αφ΄ετέρου δε επειδή ούτως ή άλλως υπάρχει η
λεγομένη φλεβοαρτηριακή επικοινωνία (βρογχικαί φλέβες, υπεζωκοτικαί
φλέβες, θεβεσιαναί φλέβες), η οποία αποτελεί περίπου το 3-5% του
ΚΛΟΑ.
Προκειμένου περί του CO 2 , η τριχοειδοκυψελιδική διαφορά αυτού
Ρ (α-Α) CO 2 υπό φυσιολογικάς συνθήκας είναι πρακτικώς αμελητέα.
Η P (A-α) Ο 2 υπολογίζεται (κατά προσέγγισιν) από την σχέσιν P A O 2 -
P a O 2 =(P I O 2 -P a CO 2 /R)-P a O 2 , όπου P I O 2 είναι η πίεσιςτου οξυγόνου εις τον
εισπνεόμενον αέρα (ή αέριον μείγμα), P A CO 2 πρακτικώς ισούται με
P a CO 2 , R=αναπνευστικόν πηλίκον.
26