fysiologia

γ) Λοιπά προβλήματα σχετιζόμενα προς την ανάβασιν ή την κατάβασιν
εκ μεγάλου υψομέτρου.
Ως γνωστόν δια τα αέρια (δια την ακρίβειαν δια τα ιδανικά και κατά
προσέγγισιν δια τα πραγματικά τοιαύτα) ισχύει ο νόμος των Boyle-
Mariotte, συμφώνως προς τον οποίον υψηλαί πιέσεις συνοδεύονται από
χαμηλούς όγκους και το αντίστροφον, προκειμένου βεβαίως περί
κλειστού τινός χώρου (P V=n R T= σταθερόν, ήτοι το γινόμενον P V
υπό σταθεράν θερμοκρασίαν είναι σταθερόν). Επομένως, κατά την
άνοδον εις το υψόμετρον των 3.000 και πλέον μέτρων, η πίεσις εις τον
κυψελιδικόν χώρον αλλά και εις άλλους χώρους του οργανισμού
(στόμαχος, έντερον, έσω ους κ.ά.) θα είναι χαμηλοτέρα της εις το
επίπεδον της θαλάσσης υφισταμένης τοιαύτης και άρα οι αντίστοιχοι
όγκοι των ανωτέρω χώρων θα είναι μεγαλύτεροι. Φυσικώ τω λόγω, η
εξισορρόπησις των πιέσεων θα γίνη ανέτως και άνευ προβλημάτων
(δηλαδή άνευ κινδύνων ρήξεως του τυμπάνου, δημιουργίας κολικών
του εντέρου, δημιουργίας ρήξεως των κυψελίδων κ.ά.), εκτός και αν
υπάρχουν διαταραχαί της βατότητος των προαναφερθεισών οδών. Αι
αντίθετοι εξεργασίαι συμβαίνουν κατά την ταχείαν ιδίως κατάβασιν.
Εις την πράξιν, προβλήματα δημιουργούνται λόγω διαταραχών της
κανονικής εξισορροπήσεως των πιέσεων, κυρίως είτε εκ του μέσου
ωτός (κίνδυνοι ρήξεως του τυμπάνου ή αιμορραγιών) είτε εκ των
παραρρινίων.
Τοξικότης εξ εισπνοής οξυγόνου
Έχει καταδειχθεί ότι η εισπνοή μίγματος αέρος εμπλουτισμένου μέχρι και
60% με οξυγόνον είναι σχετικώς αβλαβής, εάν βεβαίως η συνολική
περιβαλλοντική πίεσις δεν υπερβαίνειτα 760 mmHg (1 ατμ.). Εάν
χορηγηθεί οξυγόνον δι’ εισπνοών εις ποσοστόν 100% (καθαρόν οξυγόνον
δηλαδή και όχι πλέον αήρ) και άνω του 12ώρου ή έστω του 16ώρου,
παρατηρούνται αναπνευστική δυσφορία, βήχας, ταχύπνοια, ενίοτε δε
πνευμονικόν οίδημα. Παθολογοανατομικώς παρατηρούνται βλάβαι, τόσον
του κυψελιδικού επιθηλίου όσον και του ενδοθηλίου μετά ατελεκτασιών,
ενώ από παθοφυσιολογικής πλευράς επικρατεί έντονος ανομοιογένεια της
σχέσεως V̇ /Q. Το ανωτέρω σύνδρομον δυνατόν να εμφανισθεί εις
ασθενείς θεραπευομένους, ιδίως εις ΜΕΘ (μηχανικός αερισμός), δι’
εισπνεομένων μιγμάτων υψηλής περιεκτικότητος εις οξυγόνον. Ιδιαιτέρας
70