gdzie miêdzy innymi zaprzyjaŸni³ siê z wybitnympolskim pisarzem – Józefem IgnacymKraszewskim, którego goœci³ czêstow Bieczu. Rodowa legenda g³osi, ¿e w latach40. XIX wieku zatrzyma³ siê u Widebachóww Bieczu sam Adam Mickiewicz. Faktem jestjednak, ¿e ksiêgi „Pielgrzymstwa NaroduPolskiego” odnotowano w katalogu pa³acowejbiblioteki.Do koñca swoich dni Karol Fryderyk¿ywi³ wielk¹ przyjaŸñ dla rodaków swojejmatki. Zmar³ w DreŸnie, 8 kwietnia 1872 r.Do dziœ w bieckim pa³acu von Widebachówznajduj¹ siê materialne œlady zwi¹zków tegorodu z polskimi szlacheckimi rodami: œl¹skim– Lubawskich i wielkopolskim – Mielêckich.W obszernej pa³acowej sieni wejœciowejzachwyca piêkna posadzka wykonanaz ró¿nobarwnego marmuru z wielkim œl¹skimor³em poœrodku. Jest to œwiadectwo rodzinnychkoneksji Widebachów z rodem Lubawskich.Interesuj¹cy jest zreszt¹ sam pa³ac,którego pocz¹tki siêgaj¹ œredniowiecza i renesansu.Z dokumentów wiemy, ¿e w XVI w.istnia³ tu ju¿ dwór obronny, którego murytkwi¹ w obecnym pa³acu. W drugiej po³owieXVII w. dwór zosta³ rozbudowany w kierunkuzachodnim do rozmiarów obecnegokorpusu. W wyniku dalszej rozbudowy przeprowadzonejna prze³omie XVIII i XIX w.dostawione zosta³y skrzyd³a boczne. Remont,który mia³ miejsce w drugiej po³owie XIX w.,nie zmieni³ charakteru budowli, wprowadzi³jedynie skromne neorokokowe elementydekoracyjne w elewacji frontowej. Z tegookresu pochodzi te¿ fontanna i ¿elazna brama.Charakterystyczny dla zespo³u pa³acowegoKarl Friedrich Alexander von Widebachverbrachte einen Großteil seines Lebens inDresden, wo er sich u.a. mit dem hervorragendenpolnischen Schriftsteller, Józef IgnacyKraszewski befreundete, den er oft in Bieczbewirtete. Die Familienlegende will, dass sichin den 40er Jahren des 19. Jahrhunderts selbstAdam Mickiewicz in Biecz aufgehalten habensoll. Sicher ist, dass sich sein Buch „KsiêgiPielgrzymstwa Narodu Polskiego” in derSchlossbibliothek befand.Die warmen Gefühle von Karl Friedrichzu den Landesleuten seiner Mutter wahrtenbis zum Ende seines Lebens. Er starb inDresden am 8. April 1872. Bis heute stoßtman im Bieczer Palast der Familie vonWidebach auf Spuren deren Verbindungen zuden polnischen Adeligenfamilien: derLubawskis aus Schlesien und der Mielêckisaus Großpolen.In der großen Eingangslaube des Palasteskann man sich von dem wundeschönenFußboden aus buntem Marmor mit einemriesigen schlesischen Adler in der Mittebegeistern. Es ist ein Zeugnis der familiärenBindungen von Widebach und Lubawski.Interessant ist übrigens auch der Palastselbst, dessen Anfänge bis ins Mittelalter unddie Renaissance zurückreichen. Aus altenDokumenten wissen wir, dass es hier schonim 16. Jahrhundert einen Wehrhof gab, dessenMauern in den Wänden des heutigen Palastesstecken. In der zweiten Hälfte des 17.Jahrhunderts wurde der Hof in die westlicheRichtung ausgebaut und sein Hauptkörpererhielt die heutigen Ausmaße. Bei einemweiteren Ausbau, um die Wende des 18. und19. Jahrhunderts, wurden zwei Seitenflügelerrichtet. Die Renovierung, die in der zweitenHälfte des 19. Jahrhunderts vorgenommenwurde, änderte nichts an dem Charakter desGebäudes, ergänzte es aber durch Neurokoko-Verzierungen in der Frontfassade. Von jenerZeit stammt auch der Brunnen und das eiserneTor. Einen besonderen Charakter wird derPalastanlage durch das Torgebäude verliehen.Es wurde im 18. Jahrhundert errichtet undbehielt auch nach dem Umbau im Jahre 1802seine barocken Eigenschaften. Dieses94
jest budynek bramny. Zbudowany w XVIII w.mimo przebudowy dokonanej w 1802 r.,zachowa³ barokowe cechy. Trzykondygnacyjnybudynek nakryty by³ (trudno bowiem pisaæ,¿e jest, poniewa¿ trwa jego straszliwa dewastacja)dachem z cebulastym he³mem z iglic¹.Ca³oœæ zespo³u pa³acowego otacza za³o-¿ony w XVIII w. park krajobrazowy, ³¹cz¹cysiê z kompleksem lasów. Czêœæ parku,po³o¿on¹ po pó³nocnej stronie pa³acu, ujmuj¹po bokach szpalery drzew, przechodz¹ce przyparkanie w wiêksze skupisko. Po stronie po-³udniowej park przecinaj¹ dwa kana³y, z którychjeden op³ywa pa³ac od strony wschodniej,po³udniowej i zachodniej. W parku wystêpuj¹34 gatunki drzew i krzewów, dwa dêbyo walorach pomników przyrody. Wspaniale prezentujesiê 500-metrowa aleja topoli w³oskich,prowadz¹ca z pa³acu do kompleksu leœnego.Niestety, smutkiem przejmuje fakt, ¿emiejsce, które historycznie urasta do rangisymbolu przyjaznego wspó³¿ycia Niemcówi Polaków, ulega sta³ej dewastacji. W ruinêpopada bowiem budynek bramy wjazdowej,le¿¹cy przy ruchliwej drodze, a sam parkpopad³ w zupe³n¹ dewastacjê.Bêd¹c w œcis³ych zwi¹zkach z królamipolskimi, Widebachowie korzystali z us³ugwielu królewskich artystów, miêdzy innymiwybitnego architekta królewskiego, JohannaBähra. Zlecono mu bowiem przebudowê koœcio³aw Bieczu. Efektem rozmów JohannaFriedricha von Widebacha z Bährem sta³ siêukoñczony w 1730 r. niezwykle oryginalnybarokowy koœció³ zaprojektowany na planiekrzy¿a greckiego. Mimo up³ywu czasu koœció³ten jest bez w¹tpienia per³¹ architektoniczn¹w architekturze baroku i to na miarêeuropejsk¹. Biecka œwi¹tynia jest jedynymdzie³em Bähra nie tylko na £u¿ycach, alei w Polsce. W krypcie koœcio³a spoczywafundator œwi¹tyni, a tak¿e prawie wszyscyprzedstawiciele niemiecko-polskiego roduWidebachów.Okolice Biecza s¹ niezwykle malownicze.Wieœ otaczaj¹ rozleg³e ³¹ki i lasy, bogatew przeró¿n¹ zwierzynê. Cieszy widok podchodz¹cychpod polne drogi saren, albouciekaj¹cych w krzaki borsuków. W okolidreistöckigeGebäude war (angesichts seinerverheerenden Verwüstung ist Präsens hiernicht angebracht) von einem Dach mit einemZwiebelhelm und einer Spitze bedeckt.Die ganze Palastanlage ist von einem im18. Jahrhundert errichteten Landschaftsparkumgeben, der in einen Wald übergeht. Ein Teildes Parks, nördlich des Palastes, wird seitlichvon Baumspaliers erfasst, die an dem Zauneine größere Gruppe bilden. Der Süden desParks wird von zwei Kanälen durchkreuzt,von denen der eine den Palast vom Osten,Süden und Westen umfließt. Im Park findetman 34 Baum- und Strauchgattungen,darunter zwei Eichen mit dem Status einesNaturdenkmals. Prächtig ist die 500 m langeAllee aus italienischen Pappeln, die vomPalast her in den Wald führt.Traurig ist nur der Untergang dieses Ortes,dessen Geschichte ihn zu einem Symbol desfreundschaftlichen Zusammenlebens derDeutschen und Polen vorherbestimmt. Dasdirekt an einer verkehrsreichen Strasse stehendeTorgebäude ist nämlich eine Ruine,auch der Park ist völlig verwüstet.Dank den engen Beziehungen zu den polnischenKönigen konnten die WidebachsDienstleistungen vieler königlicher Künstlerin Anspruch nehmen, u.a. des hervorragendenArchitekten, Johann Bähr. Ihm wurde nämlichder Umbau der Kirche in Biecz in Auftraggegeben. Ergebnis der Verhandlungen zwischenJohann Friedrich von Widebach undBähr war die im Jahre 1730 erbaute barockeKirche auf dem Plan eines griechischenKreuzes. Trotz des Zeitverlaufs bleibt dieKirche sicherlich eine Perle der Barockarchitektur,wohl von europäischer Bedeutung.Das Bieczer Gotteshaus ist das einzige WerkBährs nicht nur in der Lausitz, sondern inganz Polen. In der Grabkammer der Kircheruht deren Stifter und mit ihm fast alleVertreter der deutsch-polnischen FamilieWidebach.Die Gegend um Biecz ist sehr malerisch.Das Dorf ist von weiten Wiesen und Wäldernumgeben, reich an verschiedenartigen Tieren.Man kann sich an den bis zum Straßenrandkommenden Rehen oder ins Gebüsch fliehen-KRAJOBRAZY LUBUSKIE95
- Page 2 and 3:
Zrealizowano w ramach Programu Oper
- Page 4 and 5:
Lubuskie Pismo Literacko-Kulturalne
- Page 6 and 7:
Spis treœciAndrzej K. Waœkiewicz,
- Page 8 and 9:
Andrzej K. WaœkiewiczWtedy i teraz
- Page 10 and 11:
(a pewnie i agentka) specjalizuj¹c
- Page 12 and 13:
Wci¹¿ blisko tradycjiZ Jurijem Ko
- Page 14 and 15:
„Domowina” prze¿y³a ju¿ wiel
- Page 16 and 17:
Brückenteil wieder zwischen die Pf
- Page 18 and 19:
wirtschaftlich genutzt, bevor sie a
- Page 20 and 21:
Hobbyhistorikern und Einheimischen
- Page 22 and 23:
W³adys³aw £azuka* * *Zdzicza³a
- Page 24 and 25:
namowie. Onieœmieleni towarzyszymy
- Page 26 and 27:
ym tu, przy tym biurku, w dzisiejsz
- Page 28 and 29:
wygl¹da nad Sekwan¹ lub w Krakowi
- Page 30 and 31:
ci¹g dalszy, nawet jego konieczno
- Page 32 and 33:
Zenon Musia³owskiWspomnienie Jadwi
- Page 34 and 35:
jekt publikacji rysunków Niemena.
- Page 36 and 37:
Idalia RoszczykNabieranienabieram c
- Page 38 and 39:
Anna BilonBracia w Bogu,ale czy bra
- Page 40 and 41:
Tego typu spotkania i debaty sprzyj
- Page 42 and 43:
40i w koñcu nawarzy³a kory akacjo
- Page 44 and 45:
Mieczys³aw J. WarszawskiW moim sad
- Page 46 and 47:
Peter MannsdorfPeter MannsdorfAuf d
- Page 48 and 49:
gewesen oder hatte es einfach verge
- Page 50 and 51: Schule seien und dass sie keine Sch
- Page 52 and 53: Ein Student mit langen strähnigen
- Page 54 and 55: NA GRANICYJacek Weso³owskiPowabna
- Page 56 and 57: Przejrza³em ten numer wasz ostatni
- Page 58 and 59: niemiecki jest z jego najnowszej ks
- Page 60 and 61: Zw³aszcza kasowych - w Niemczechpr
- Page 62 and 63: Goldberg do Rappaporta. Oczywiœcie
- Page 64 and 65: serdecznoϾ. Wie i rozumie, ze Ni
- Page 66 and 67: oku i dziœ na nowo przecie¿ dziel
- Page 68 and 69: tematy. Jak polsko-niemiecki - czyn
- Page 70 and 71: Romuald SzuraMalarz w plenerzeBo cz
- Page 72 and 73: Cottbus, 22.08.2007Cottbuser Festiv
- Page 74 and 75: PREZENTACJEIgor MyszkiewiczTrylobit
- Page 76 and 77: Galera, infografia, 2007Canibalix M
- Page 78 and 79: Z cyklu Ulro, rysunek, 1997
- Page 80 and 81: OBRAZY PROWINCJI SZLACHECKIEJJaros
- Page 82 and 83: œl¹ska z domem Borów Polski rozw
- Page 84 and 85: cesarz mianowa³ go starost¹ ksiê
- Page 86 and 87: g³ogowscy Rechenbergowie po 300 la
- Page 88 and 89: Die Renaissance hatte bestimmt eine
- Page 90 and 91: PRZYPOMNIENIA LITERACKIECzytanie Ÿ
- Page 92 and 93: „Nie chcê byæ pos¹dzony o z³o
- Page 95 and 96: KRAJOBRAZY LUBUSKIEZygmunt Kowalczu
- Page 97 and 98: strefy z hipotetycznymi Wenetami. K
- Page 99: tetem moralnym. Znani bowiem byli z
- Page 103 and 104: Bo¿e s³odkiej czereœniw œrodku
- Page 105 and 106: RECENZJE I OMÓWIENIAAdam Wierzbick
- Page 107 and 108: Zdarza siê jednak, przy zidentyfik
- Page 109 and 110: Bevor man noch zu einem „Aber”
- Page 111 and 112: Werner nie opowiada siê oczywiœci
- Page 113 and 114: Henryk Szylkin, S³owa i obrazy, To
- Page 115 and 116: Fraszki na Wojtaszka (rymowanki te
- Page 117 and 118: Hauptmanns Zeit. Oft wird auf Kolle
- Page 119 and 120: kartach tej ksi¹¿ki, to jej niew
- Page 121 and 122: polskiej estrady: Lady Pank, Bracia
- Page 123 and 124: za ma³o, by widzieæ”. Pokaz prz
- Page 125 and 126: AUTORZY NUMERUAnna BilonUr. w 1983
- Page 127: KSI¥¯KI OFICYNY WYDAWNICZEJWOJEW