wirtschaftlich genutzt, bevor sie auch wiederfür den Individualverkehr Bedeutung gewannen.Sie werden ihren Dienst noch lange tunmüssen. Hier wird es so schnell keine neueBrücke geben, warum auch.Wir nähern uns Frankfurt/O.-Slubice,vom Schiff aus zieht die Silhouette der Stadtan uns vorbei, von Sekunde zu Sekundeändert sie sich, kein fotografisches Motivsteht lange genug für eine abwägendeBetrachtung. Die Stadtbrücke von Frankfurt/O.-Slubicezählt wohl zu den ältestenOderübergängen, denn schon die frühestenStadtansichten vergangener Jahrhunderte,zeigen die Brücke in ihrer Mitte. Immerwieder zerstört und immer wieder aufgebaut,zuletzt in den neunziger Jahren modernisiert,könnte sie nicht breit genug sein, um denwachsenden Verkehr in einer Mischung vonFußgängern, Radfahrern und Fahrzeugenaufzunehmen. Slubice verfügt über einenkleinen Sport -und Yachthafen. Hier sollenwir mit der „Kuna” vor Anker gehen. Dochbevor es soweit ist, erleben wir eine kleineHavarie. Beim Einbiegen in die Einfahrt zumSlubicer Hafen, läuft die „Kuna” auf eineSandbank und sitzt fest. Wir sind nicht mehrmanövrierfähig und auf fremde Hilfe angewiesen.Kein ungewöhnliches Risiko bei einerSchifffahrt auf der Oder, wenn diese zu wenigWasser führt, wie in einem heißem Sommerswie diesem, versichert uns Kapitän JerzyHopfer. Mehrmals schon haben wir das schürfendes Grundes am Boden unseres Schiffesvernommen. Auch das gehört zum Abenteuerdieser Oderfahrt. Über Funk wird einBugsierschiff aus dem Slubicer Hafen gerufenbrzegach. Bêdziemy mogli zobaczyæ tak¿edwa imponuj¹ce mosty prowadz¹ce przezOdrê jeden tu¿ za drugim. Mosty kolejowyi drogowy – oba zosta³y zniszczone w czasiewojny, jednak ju¿ wkrótce odbudowanei przez dziesiêciolecia wykorzystywane tylkodo celów wojskowych i gospodarczych,zanim znów uda³o siê je odzyskaæ dla komunikacjiindywidualnej. Bêd¹ musia³y s³u¿yæjeszcze przez wiele lat. Tu nie powstanieszybko ¿aden nowy most, zreszt¹ po co?Zbli¿amy siê do Frankfurtu nad Odr¹i S³ubic, obserwujemy ze statku przesuwaj¹c¹siê sylwetkê miasta, zmieniaj¹c¹ siê z sekundyna sekundê, ¿aden motyw fotograficznynie utrzymuje siê wystarczaj¹co d³ugo, by gopokontemplowaæ. Most ³¹cz¹cy Frankfurt zeS³ubicami nale¿y chyba do najdawniejszychprzepraw przez Odrê, ju¿ najstarsze panoramymiasta z minionych wieków pokazuj¹ gow centrum. Wci¹¿ by³ niszczony i wci¹¿ nanowo odbudowywany, ostatnio w latach 90.,wci¹¿ nie jest doœæ szeroki, by sprostaærosn¹cemu natê¿eniu ruchu – mieszaninypieszych, rowerzystów i pojazdów samochodowych.S³ubice dysponuj¹ niewielkimportem sportowo-jachtowym. To tu mamyprzybiæ z nasz¹ „Kun¹“. Lecz nim tak siêdzieje, jesteœmy œwiadkami drobnej awarii.Podczas wp³ywania do s³ubickiego portu„Kuna“ wpada na mieliznê i zatrzymuje siê.Nie mamy mo¿liwoœci manewru i musimyczekaæ na pomoc. To ponoæ nic nadzwyczajnegopodczas rejsów po Odrze w czasiegor¹cej letniej pory, gdy stan wód jest zbytniski, tak jak w tym roku. Tak w ka¿dym raziezapewnia³ nas kapitan Jerzy Hopfer. Ju¿kilkakrotnie przedtem s³yszeliœmy zgrzyt dnarzeki o korpus naszego statku. To równie¿czêœæ przygody, jak¹ jest rejs po Odrze. Drog¹radiow¹ przywo³aliœmy holownik ze s³ubickiejprzystani i ju¿ po kilku minutachmogliœmy zarzuciæ w niej kotwicê.Nastêpnego dnia dalej p³yniemy Odr¹,w kierunku Kostrzyna, omijaj¹c Lubusz,dawn¹ siedzibê biskupów, i wp³ywamy natereny, na których ca³ymi kilometrami niewidaæ nawet œladu ludzkich siedlisk. Równie¿w Lubuszu widaæ jeszcze pozosta³oœci po16
und in wenigen Minuten sind wir befreit undkönnen im Hafen vor Anker gehen.Am nächsten Tag geht die Reise auf derOder weiter, in Richtung Kostrzyn, an Lebusvorbei, dem ehemaligen Bischofsitz , in eineFlußlandschaft hinein, die uns lange keinemenschliche Ansiedlung am Fluß entlangsehen läßt. Auch in Lebus sind noch dieAnlagen einer ehemaligen Fähre zu erkennen,doch die Siedlung auf polnischer Seite ist verlassenund existiert nicht mehr. Dennochdenken die Behörden auf beiden Seiten desFlusses über die Wiedereinrichtung der Fährenach. Sie würde der touristischen Attraktivitätdieser Region sehr entgegenkommen.Nach dem wir das Hochufer und dieOderhänge von Lebus hinter uns gelassenhaben, wird die Landschaft flach und eintönig,was den hier lebenden Wasservögelndie unsere Fahrt begleiten irgendwie zupassen scheint.Am späten Vormittag erreichen wir Kostrzyn/Küstrinden alten Verkehrsknotenpunktin Richtung Pommersche Ostsee, Masurenund dem alten Ostpreußen, der gleich an zweiFlüssen liegt, der Oder und der Warthe. Hiermündet die Warthe in die Oder,dementsprechend viele Brücken muß es hierauch geben. Auch sie waren im zweitenWeltkrieg alle zerstört und wurden rasch,zunächst, aus militärstrategischenGesichtspunkten wieder aufgebaut. Den Brückensieht man ihre Reparatur und das zusammensetzenaus fremden Brückenteilen heutenoch an, wenn man den Blick und die Kenntnissedafür hat. Lange waren die Brückenund die Stadt militärisches Sperrgebiet undfür den zivilen Grenzverkehr nicht zugelassen.Hier gab es bis 1990 eine sowjetischeGarnison und erst nach deren Schließungbegann sich der zivile Grenzverkehr hierwieder zu entwickeln und auch die hiesigenBrücken gewannen ihre Bedeutung für dieMenschen beiderseits der Oder zurück.Kostrzyn/Küstrin ist heute ein touristischerOrt geworden, denn es beherbergt die Ruinender alten preußischen Festungsstadt Küstrin,die einmal ein bedeutender Verkehrs-undHandelspunkt an Oder und Warthe war . Vonprzystani promowej, jednak osiedle po polskiejstronie jest wymar³e i puste. Mimo tow³adze po obu stronach rzeki rozwa¿aj¹ponowne uruchomienie przeprawy. Mia³obyto bardzo pozytywny wp³yw na rozwójturystyki regionu.Gdy mijamy wysokie brzegi i nadodrzañskiezbocza Lubusza, wp³ywamy w krajobrazp³aski i jednostajny, co jednak zdaje siêzupe³nie nie przeszkadzaæ licznym ptakomwodnym, które towarzysz¹ nam w podró¿y.PóŸnym popo³udniem docieramy doKostrzyna, dawnego wêz³a komunikacyjnegow kierunku na pomorski Ba³tyk, Mazuryi by³e Prusy Wschodnie, miasta le¿¹cego naddwiema rzekami – Odr¹ i Wart¹. Warta wpadatu do Odry, na skutek czego musz¹ byæ tuliczne mosty. Wszystkie one równie¿ zosta³yzniszczone podczas drugiej wojny i szybkoodbudowane, pocz¹tkowo z powodów strategicznych.Po mostach tych widaæ wyraŸnie,¿e by³y naprawiane i ¿e s¹ dziœ z³o¿onez ró¿nych elementów, tak¿e z innych mostów– widaæ, jeœli chce siê zobaczyæ i ma siê kutemu odpowiedni¹ wiedzê. Przez d³ugi czasmosty i samo miasto by³y stref¹ wojskow¹,wy³¹czon¹ z ruchu cywilów. A¿ do 1990 r.funkcjonowa³ tu garnizon sowiecki i dopieropo jego zamkniêciu nast¹pi³ rozwój cywilnejkomunikacji nadgranicznej, zaœ same mostysta³y siê wa¿ne dla zwyk³ych ludzi po obustronach Odry. Kostrzyn/Küstrin sta³ siê dziœmiastem turystycznym, przyci¹gaj¹cympozosta³oœciami dawnego pruskiego miastatwierdzy,niegdyœ wa¿nego centrum komunikacyjnegoi handlowego na Odrze i Warcie.Historycy-amatorzy i mieszkañcy czêstoRainer Vangermain17
- Page 2 and 3: Zrealizowano w ramach Programu Oper
- Page 4 and 5: Lubuskie Pismo Literacko-Kulturalne
- Page 6 and 7: Spis treœciAndrzej K. Waœkiewicz,
- Page 8 and 9: Andrzej K. WaœkiewiczWtedy i teraz
- Page 10 and 11: (a pewnie i agentka) specjalizuj¹c
- Page 12 and 13: Wci¹¿ blisko tradycjiZ Jurijem Ko
- Page 14 and 15: „Domowina” prze¿y³a ju¿ wiel
- Page 16 and 17: Brückenteil wieder zwischen die Pf
- Page 20 and 21: Hobbyhistorikern und Einheimischen
- Page 22 and 23: W³adys³aw £azuka* * *Zdzicza³a
- Page 24 and 25: namowie. Onieœmieleni towarzyszymy
- Page 26 and 27: ym tu, przy tym biurku, w dzisiejsz
- Page 28 and 29: wygl¹da nad Sekwan¹ lub w Krakowi
- Page 30 and 31: ci¹g dalszy, nawet jego konieczno
- Page 32 and 33: Zenon Musia³owskiWspomnienie Jadwi
- Page 34 and 35: jekt publikacji rysunków Niemena.
- Page 36 and 37: Idalia RoszczykNabieranienabieram c
- Page 38 and 39: Anna BilonBracia w Bogu,ale czy bra
- Page 40 and 41: Tego typu spotkania i debaty sprzyj
- Page 42 and 43: 40i w koñcu nawarzy³a kory akacjo
- Page 44 and 45: Mieczys³aw J. WarszawskiW moim sad
- Page 46 and 47: Peter MannsdorfPeter MannsdorfAuf d
- Page 48 and 49: gewesen oder hatte es einfach verge
- Page 50 and 51: Schule seien und dass sie keine Sch
- Page 52 and 53: Ein Student mit langen strähnigen
- Page 54 and 55: NA GRANICYJacek Weso³owskiPowabna
- Page 56 and 57: Przejrza³em ten numer wasz ostatni
- Page 58 and 59: niemiecki jest z jego najnowszej ks
- Page 60 and 61: Zw³aszcza kasowych - w Niemczechpr
- Page 62 and 63: Goldberg do Rappaporta. Oczywiœcie
- Page 64 and 65: serdecznoϾ. Wie i rozumie, ze Ni
- Page 66 and 67: oku i dziœ na nowo przecie¿ dziel
- Page 68 and 69:
tematy. Jak polsko-niemiecki - czyn
- Page 70 and 71:
Romuald SzuraMalarz w plenerzeBo cz
- Page 72 and 73:
Cottbus, 22.08.2007Cottbuser Festiv
- Page 74 and 75:
PREZENTACJEIgor MyszkiewiczTrylobit
- Page 76 and 77:
Galera, infografia, 2007Canibalix M
- Page 78 and 79:
Z cyklu Ulro, rysunek, 1997
- Page 80 and 81:
OBRAZY PROWINCJI SZLACHECKIEJJaros
- Page 82 and 83:
œl¹ska z domem Borów Polski rozw
- Page 84 and 85:
cesarz mianowa³ go starost¹ ksiê
- Page 86 and 87:
g³ogowscy Rechenbergowie po 300 la
- Page 88 and 89:
Die Renaissance hatte bestimmt eine
- Page 90 and 91:
PRZYPOMNIENIA LITERACKIECzytanie Ÿ
- Page 92 and 93:
„Nie chcê byæ pos¹dzony o z³o
- Page 95 and 96:
KRAJOBRAZY LUBUSKIEZygmunt Kowalczu
- Page 97 and 98:
strefy z hipotetycznymi Wenetami. K
- Page 99 and 100:
tetem moralnym. Znani bowiem byli z
- Page 101 and 102:
jest budynek bramny. Zbudowany w XV
- Page 103 and 104:
Bo¿e s³odkiej czereœniw œrodku
- Page 105 and 106:
RECENZJE I OMÓWIENIAAdam Wierzbick
- Page 107 and 108:
Zdarza siê jednak, przy zidentyfik
- Page 109 and 110:
Bevor man noch zu einem „Aber”
- Page 111 and 112:
Werner nie opowiada siê oczywiœci
- Page 113 and 114:
Henryk Szylkin, S³owa i obrazy, To
- Page 115 and 116:
Fraszki na Wojtaszka (rymowanki te
- Page 117 and 118:
Hauptmanns Zeit. Oft wird auf Kolle
- Page 119 and 120:
kartach tej ksi¹¿ki, to jej niew
- Page 121 and 122:
polskiej estrady: Lady Pank, Bracia
- Page 123 and 124:
za ma³o, by widzieæ”. Pokaz prz
- Page 125 and 126:
AUTORZY NUMERUAnna BilonUr. w 1983
- Page 127:
KSI¥¯KI OFICYNY WYDAWNICZEJWOJEW