Zoran Sulejmanov - Penitencijarni ustanovi vo Makedonija (p.717)

tata,
- anga`irawe na osudenite lica na produktivna rabota vo opredeleno
rabotno vreme,
- profesionalno, stru~no i korisno osposobuvawe,
- ovozmo`uvawe na ednakvi uslovi za rabota kako na sloboda,
pravilno nagraduvawe za vlo`eniot trud i
- integriranost na osudeni~kata rabota vo stopanstvoto na zemjata.
258 ^len 19
Na~elo na isklu~uvawe na poni`uva~kiot karakter na osudeni~kata
rabota ozna~uva deka spored svojot vid i uslovi za vr{ewe ne
smee da bide poni`uva~ka i da vodi kon predizvikuvawe na ~uvstvo na
prinuda i ramnodu{nost kon trudot i prevospituvaweto voop{to. 259
Osudeni~kiot trud treba da bide tretiran na ist na~in kako i
normalnata i redovnata aktivnost na slobodniot ~ovek i da pretstavuva
sostaven del na tretmanot. 260
Za osobeno poni`uva~ki raboti se smetaat: te{ki i nekorisni
fizi~ki raboti pod nepovolni vremenski uslovi i bez stredstva za za-
{tita, raboti vo kamenolomi, rudnici, ispu{tawe na mo~uri{ta, rabota
so hemiski i radioaktivni materii {tetni po zdravjeto na lugeto,
izveduvawe na raboti vo nesoodvetna obleka koja predizvikuva javna
qubopitnost i sl.
^len 20
Na~eloto na zemawe vo predvid na psihi~kite i fizi~kite sposobnosti
na osudenoto lice pri ostvaruvaweto na pravoto na rabota
pretpostavuva izbor na rabota koja nema da gi nadminuva negovite
fizi~ki i psihi~ki mo`nosti, a }e vospostavi aktiven odnos sprema
trudot so negovo dobrovolno i samostojno vklu~uvawe vo rabotniot
proces, a so toa i vo sopstvenoto vospituvawe.
Vrabotenoite so celokupnosta na svoeto vospitno vlijanie go
pottiknuvaat osudenoto lice da gi aktivira sopstvenite vnatre{ni
sili za samostojno postignuvawe preku istaknuvawe na motivite za
tvore~ko anga`irawe (ostvaruvawe na materijalnata egzistencija,
ekonomska pomo{ na svoeto semejstvo, doka`uvawe na sposobnosta za
rabota i ostru~uvawe, postignuvawe na samostojnost i nezavisnost vo
`ivotot na sloboda so koristewe na ostvarenite stru~ni kvalifikacii
vo ustanovata, korisno ispolnuvawe na vremeto, sorabotka so dru-
258
Ibid, str. 103-108
259
Ibid, str. 103.
260
Ibid, str. 103-104
507