28.06.2013 Views

KONINKLIJKE ACADEMIE VOOR OVERZEESE WETENSCHAPPEN ...

KONINKLIJKE ACADEMIE VOOR OVERZEESE WETENSCHAPPEN ...

KONINKLIJKE ACADEMIE VOOR OVERZEESE WETENSCHAPPEN ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

— 265 —<br />

aan een Congolese grenspost beland waar zij onmiddellijk als vermomde buitenlandse<br />

huurlingen werden aangehouden. Zij werden nadien gedood in het<br />

Congolese militaire kamp van Rumangabo. Van hen werd nooit enig stoffelijk<br />

overschot teruggevonden. De officier die daar de leiding had was Majoor<br />

Potopoto die, volgens de huurlingen in Bukavu, een executiebevel zou hebben<br />

gekregen van de Congolese leider der operaties in Kivu, Generaal Massiala. Mij<br />

is de droevige plicht te beurt gevallen Mw. De Munck over het gebeurde in te<br />

lichten. Zelf heeft zij midden augustus nog geprobeerd de langs Goma passerende<br />

Congolese Minister Bomboko om uitleg te vragen. Deze beloofde een onderzoek,<br />

maar dit heeft bij mijn weten niets opgeleverd en er werd niemand<br />

vervolgd. Het kwalijke toeval wou dat deze dramatische gebeurtenis vrijwel<br />

samenviel met de verovering van Bukavu door Schramme, wat de Congolezen<br />

bijzonder wraakzuchtig maakte.<br />

6. Bemiddelingspogingen langs de<br />

Organisatie voor Afrikaanse Eenheid (OAE)<br />

Dr. Schyns, aan wie ik hier speciaal hulde wil brengen, ontpopte zich gauw<br />

als sleutelfiguur om een humanitaire oplossing tot stand te brengen teneinde het<br />

conflict te beëindigen en verder bloedvergieten te verijdelen. Daartoe dacht hij<br />

in Kinshasa te kunnen rekenen op de hulp van een vriend van hem, een<br />

Amerikaanse geneesheer, die lijfarts was van Mobutu. Van een Belgische<br />

bedrijfsdirecteur uit Punia die, samen met de colonne van Schramme, in Bukavu<br />

en nadien in Rwanda was beland, had Schyns vernomen dat Schramme naar een<br />

compromisoplossing zocht. Op 10 augustus, daags na de verovering van Bukavu,<br />

bezorgde Schramme, langs dezelfde tussenpersoon, Schyns een document waarin<br />

hij zich bereid verklaarde een einde te maken aan de gevechten onder waarborg<br />

van amnestie, een vertrek uit Bukavu via Rwanda naar een bestemming van<br />

keuze, en het afzien door Congo van elke aanvraag tot uitlevering.<br />

Gesterkt door deze hoopgevende boodschap begaf Schyns zich naar Kinshasa<br />

waar hij, dankzij zijn Amerikaanse confrater, over het document een gesprek kon<br />

voeren met Mobutu. Deze gaf zijn principieel akkoord, en Minister van<br />

Buitenlandse Zaken Bomboko werd onmiddellijk naar Kigali gestuurd, in het<br />

gezelschap van Schyns. Daar was Kayibanda niet aanwezig, want hij bevond<br />

zich, na een bezoek aan de Wereldtentoonstelling van Montreal, in Parijs, en<br />

nadien in Brussel, waar hij Minister Harmel ontmoette en een groet was gaan<br />

brengen aan het graf van de door hem zo geëerde stichter van de Katholieke<br />

Arbeidersjeugd, Kardinaal Cardijn. Bomboko diende nog enkele dagen in de<br />

regio (Goma en Bujumbura) te blijven vooraleer hij door Kayibanda kon worden<br />

ontvangen. Zelf had ik met mijn betrokken westerse collega’s, m.n. de Franse en<br />

Amerikaanse Ambassadeur en Mgr. Bonneric, gesprekken met Bomboko tijdens<br />

dewelke wij ons eenstemmig achter het overgaveplan schaarden. Na zijn onder­

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!