KONINKLIJKE ACADEMIE VOOR OVERZEESE WETENSCHAPPEN ...
KONINKLIJKE ACADEMIE VOOR OVERZEESE WETENSCHAPPEN ...
KONINKLIJKE ACADEMIE VOOR OVERZEESE WETENSCHAPPEN ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
— 267 —<br />
ondernemen om onze landgenoten ertoe aan te zetten het gebied te verlaten.<br />
Onze bezorgdheid voor hun lot heeft dan toch als resultaat gehad dat aan de plagerijen<br />
een einde werd gesteld en aan mijn collega in Kinshasa later de mogelijkheid<br />
werd gegeven met een militair vliegtuig onder escorte Goma te bezoeken.<br />
Een gunstigere wending in de huurlingenkwestie kwam er naar aanleiding van<br />
de medio september in Kinshasa onder het voorzitterschap van Mobutu gehouden<br />
Topontmoeting der Organisatie voor Afrikaanse Eenheid (OAE). Ons land<br />
keek met belangstelling uit naar deze bijeenkomst waar de kwestie der huurtroepen<br />
zeker ter sprake zou komen. Wij hadden discrete stappen aangewend bij<br />
gematigde Afrikaanse landen en bij Minister Bourguiba Jr. van Tunesië, tijdens<br />
diens bezoek aan Brussel, om er een vredelievende oplossing in het vooruitzicht<br />
te doen stellen. Hoe dan ook, op 14 september kwam er een Resolutie van de<br />
Staatshoofden waarin de onvoorwaardelijke overgave der huurtroepen en hun<br />
onmiddellijk vertrek uit Congo werden geëist, eventueel met medewerking van<br />
een bevoegd internationaal organisme. Er werd besloten een Comité ad hoe op te<br />
richten, voorgezeten door de Soedanese President El Azhari en met als leden,<br />
Burundi, de Cenraal-Afrikaanse Republiek, Rwanda, Zambia en Ethiopië, om<br />
de operatie te doen uitvoeren. Hieraan werd echter toegevoegd dat, indien deze<br />
vredelievende oplossing zou mislukken, alle lidstaten Congo hulp moesten<br />
bieden om desnoods met wapengeweld een einde te stellen aan de activiteiten der<br />
huurtroepen. Kayibanda had zich eerst tegen de resolutie verzet, maar ze nadien<br />
toch aanvaard onder voorwaarde dat het evacuatieplan onaangetast en definitief<br />
doorgang zou vinden, hierbij elke militaire oplossing uitsluitend! Het Comité ad<br />
hoe werd na een suggestie in die zin van Mobutu aan Voorzitter El Azhari door<br />
Schyns gebriefd en werd het eens betreffende een door Schyns voorgelegde<br />
planning die voor de uitvoering van het programma een beroep voorzag op<br />
het Internationale Rode Kruis. Het bestond concreet uit de overgave van de<br />
opstandelingen en hun vertrek onder militaire Centraal-Afrikaanse dekking naar<br />
het vliegveld van Kamembe in Rwanda. Het vervoer der huurlingen zou met<br />
twee C-130 toestellen, geleverd door Zambia, naar Genève gebeuren. Door hun<br />
regeringen moest aan betrokkenen worden opgelegd nooit naar Afrika terug te<br />
keren.<br />
Kayibanda kon zich thans akkoord verklaren met een evacuatie onder leiding<br />
van het Internationale Rode Kruis via zijn land maar stond erop dat de huurlingen<br />
en Katangezen onmiddellijk opnieuw zouden vertrekken. Mobutu schreef op<br />
16 september aan de Heer Gonard, Voorzitter van het CICR in Genève, om zijn<br />
medewerking te vragen. Het weze gezegd dat hij een paar dagen vóór de OAE-<br />
zitting nog een offensief had ingezet om de huurtroepen te overmeesteren maar<br />
daarin niet was geslaagd. Het Rode Kruis heeft na de brief van Mobutu een speciale<br />
afgezant, de Heer Wilhelm, naar Kinshasa gestuurd die er Mobutu en<br />
Schyns ontmoette. Deze laatste kreeg van Mobutu de opdracht Schramme te<br />
gaan overtuigen. Na dit bezoek verklaarde deze zich in een document van 24 september<br />
akkoord met de OAE-oplossing in zoverre de veiligheidsschikkingen,