Tavi VI qarTuli eklesia VII saukuneSi
Tavi VI qarTuli eklesia VII saukuneSi
Tavi VI qarTuli eklesia VII saukuneSi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
saqarTvelos saqarTvelos samociqulo samociqulo eklesiis eklesiis istoria<br />
istoria<br />
641<br />
qarTvelebadve darCnen, xolo kulturuli armenizacia imiT gamoixata, rom<br />
msgavsad albanelebisa, maTTvis saeklesio da kulturis enad gaxda somxuri<br />
ena. amas xels uwyobda is, rom <strong>VI</strong>II saukunemde somxuri <strong>eklesia</strong> ar iyo<br />
nacionalizebuli, aramed es <strong>eklesia</strong> <strong>Tavi</strong>s mSobliur (araeTnikuri aramed<br />
sarwmunoebrivi TvalsazrisiT) <strong>eklesia</strong>d miaCndaT sxvadasxva erebs: albanelebs,<br />
qarTvelebs, sirielebsa da sparselebsac ki (arsebobs sparseli<br />
qristianebis mimarTvebi somxeTis kaTalikosisadmi).<br />
rogorc ki 726 wlis Semdeg daiwyo somxuri eklesiis nacionalizacia, es<br />
<strong>eklesia</strong> miatoves mesxeTis qarTvelebma. am dros arsebiTi iyo ara sarwmunoebrivi,<br />
aramed eTnikuri momenti (kartaSevs msgavsi sarwmunoebrivi ganxeTqilebis<br />
warmomSob mizezad miaCnia ara dogmatikuri uTanxmoeba, aramed eTnikuri momenti).<br />
<strong>VI</strong>II saukunemde `uniis~ dros, somxuri eklesiis gavlenis sferoSi yofnisas,<br />
mesxeTis zogierT regionSi dainerga somxuri wirva-locva, aqaurma<br />
qarTvelma samRvdeloebam SeiTvisa somxuri ena da damwerloba (ise, rogorc<br />
albanelebma). <strong>VI</strong>II saukunis Semdgom saWiro gaxda qarTulenovani wignebi,<br />
amitomac kulturulad armenizebul qarTvelTa mier <strong>qarTuli</strong> wignebis<br />
Targmnis an redaqtirebisas SeimCneva armenizmebis kvali. es bunebrivia,<br />
kulturulad armenizebuli mweral-redaqtorebis mier redaqtirebuli wignebi<br />
ver acda armenizmebs.<br />
am faqtis (armenizmebis arseboba) garda sxva raime damajerebeli faqti<br />
ar gaaCniaT.<br />
n. maramdec somxur (da aqedan evropul) mecnierebaSi iyo azri, rom tao<br />
da qvemo qarTli istoriuli somxeTis miwebia. 12<br />
n. mari, aRzrdili patkanovisa, aviTarebda somxuri saistorio skolis<br />
Tvalsazriss, romelsac srulebiT ewinaaRmdegeboda mesxeTSi <strong>VI</strong>II saukunis<br />
Semdgom arsebuli kulturul-eTnikuri viTareba, amitomac n. marma SeuTanxma<br />
erTmaneTs somxuri samecniero Tvalsazrisi da mesxeTSi <strong>VI</strong>II saukunis<br />
Semdgomi realuri viTareba, kerZod, tao-klarjeTis kultura (e.i. <strong>VI</strong>II<br />
saukunis Semdeg) marTalia, <strong>qarTuli</strong>a, magram qveyana mainc somxuria, radganac<br />
am kulturis Semoqmedi aris gaqarTvelebuli adgilobrivi somxuri<br />
mosaxleoba da ara qarTvelebio.<br />
`...am Semcdarma da tendenciurma koncefciam farTo gavrceleba miiRo.<br />
es Sexeduleba ganmtkicda rusul da evropul specialur literaturaSi.<br />
am Sexedulebebis mimdevrebi da damcvelebi gamoCndnen qarTvel mkvlevarTa<br />
Sorisac... korneli kekeliZe imeorebs am azrs, rom klarjeTi (taosTan<br />
erTad) viTomc ukavSirdeba saqarTvelos mxolod <strong>VI</strong>II saukunis Semdeg, rom<br />
es mxare, klarjeTi, eTnikurad viTomc ar iyo <strong>qarTuli</strong> qveyana~. 13<br />
am koncefciaze dayrdnobiT n. tokarskis <strong>Tavi</strong>s wignSi `Zveli somxeTis<br />
arqiteqtura~, taoSi mdebare oSki, xaxuli, iSxani, klarjeTis opiza, forTaxanZTa,<br />
SavSeTis, tbeTis taZrebi somxuri arqiteqturis Zeglebad gamoucx-