Tavi VI qarTuli eklesia VII saukuneSi
Tavi VI qarTuli eklesia VII saukuneSi
Tavi VI qarTuli eklesia VII saukuneSi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
saqarTvelos saqarTvelos samociqulo samociqulo eklesiis eklesiis istoria<br />
istoria<br />
693<br />
iyo, amitomac misi Txzuleba qarTvelTa eTnogenezisis da mefeTa Camomavlobis<br />
Sesaxeb daTariRebulia. am mxriv, ra SeiZleba iTqvas `ambavi mefeTanis~<br />
avtoris Sesaxeb? marTalia, zogierTma Cvenma didma mecnierma miiCnia,<br />
rom is dawerilia XI <strong>saukuneSi</strong> leonti mrovelis mier, magram es gancxadeba<br />
efuZneboda mxolod logikur msjelobas da ara istoriul faqts.<br />
amitomac, SeiZleba iTqvas, rom arc `ambavi mefeTanis~ avtoria cnobili da<br />
arc misi daweris (miT umetes redaqtirebis) TariRi, arseni beris Txzulebis<br />
avtori ki cnobilia.<br />
is faqti, rom arsen beris TxzulebaSi gamoTqmuli Tvalsazrisi srulebiT<br />
ewinaaRmdegeba `ambavi mefeTanSi~ gamoTqmul Tvalsazriss qarTvelTa eTnogenezisis,<br />
qarTvelTa qveynis sazRvrebis, mefeTa warmomavlobis, <strong>qarTuli</strong><br />
enis da sxvaTa Sesaxeb, gvaZlevs uflebas iTqvas, rom `qarTlis cxovrebis~<br />
arsebuli nawili XI-XIV saukuneebSi araTu samefo karis SekveTiT iwereboda<br />
(igulisxmeba armenofiluri redaqcia), aramed akrZaluli iyo samefo<br />
karis mier, radganac swored mefis karis moZRvari, mefis maswavlebeli da<br />
sulieri mama arseni ar iziarebda da, ufro metic, uaryofda `ambavi mefe-<br />
Tanis~ mraval Tvalsazriss.<br />
dabejiTebiT SeiZleba iTqvas isic, rom (XII saukunis dasawyisSi) <strong>qarTuli</strong><br />
eklesiisaTvis srulebiT mouTmeneli iyo `ambavi mefeTanSi~ arsebul<br />
armenofilur TvalsazrisTagan umravlesi. cnobilia, rom msoflio saeklesio<br />
kreba aris kanonmdebeli organo, aseve adgilobrivi saeklesio kreba<br />
kanonmdebelia adgilobrivi eklesiis mimarT, amitomac ruis-urbnisis saeklesio<br />
krebis gadawyvetilebani savaldebulo iyo eklesiisaTvis, mas efuZneboda<br />
saeklesio samarTali. es kreba saqarTvelos saxelmwifosa da <strong>qarTuli</strong><br />
eklesiis urTierTTanamSromlobis kargi gamoxatulebaa. am krebas ara<br />
marto saeklesio, aramed saxelmwifo-samoqalaqo kanonmdeblobis Zalac<br />
hqonda. krebam moixsenia kidec saqarTvelos saxelmwifos meTaurebi da<br />
agreTve <strong>qarTuli</strong> eklesiis xelmZRvanelebi. kerZod, krebis `Zegliswera~<br />
moixseniebs saqarTvelos patriarqs (mamamTavars) _ kaTalikos ioanes, evstaTi<br />
monazons (SeiZleba es iyos afxazeTis kaTalikosi), giorgi mwignobarTuxucess<br />
(Wyondidels) da arseni monazons. aqve `ZeglisweraSi~ sagangebodaa<br />
CarTuli arsen iyalToelis mimarTva mefisadmi _ daviT aRmaSeneblisadmi.<br />
126 zemoT moyvanilis gamo, arseni monazonis (beris) mier mefis, anda<br />
kaTalikosis brZanebiT daweril `wmida ninos cxovrebas~ da masze darTul<br />
<strong>qarTuli</strong> eklesiis mokle istorias hqonda dogmis mniSvneloba. is Seucvlelad<br />
unda yofiliyo aRiarebuli eklesiis mier, xolo yovelive sawinaaRmdego<br />
Tvalsazrisi iqneboda oficialurad uaryofili saxelmwifosa da eklesiis<br />
mier. amitomac, radgan arseni beri <strong>Tavi</strong>s eklesiis istoriaSi gamoTqvams<br />
`qarTlis cxovrebis~ armenofiluri redaqciisagan kardinalurad gansxvavebul<br />
Tvalsazriss, SeiZleba iTqvas, rom es armenofiluri redaqcia da masSi