Tavi VI qarTuli eklesia VII saukuneSi
Tavi VI qarTuli eklesia VII saukuneSi
Tavi VI qarTuli eklesia VII saukuneSi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
saqarTvelos saqarTvelos samociqulo samociqulo eklesiis eklesiis istoria<br />
istoria<br />
665<br />
zantiis xelisufalni zogjer, garkveuli mosazrebiT, somexTa `mamamTavrebis~<br />
gulis mogebasac cdilobdnen. ase magaliTad, <strong>Tavi</strong>si sisastikiT cnobili<br />
keisari basil II bulgarTmmusvreli (976-1025)... iseTi `yuradRebiT~,<br />
imdenad `Tbilad~ epyroboda somex `mamebs~, rom somxeTSi legendac ki<br />
Seiqmna, TiTqos bizantiis es mrisxane keisari `somxuri sarwmunoebis~ (grigorianobis)<br />
aRmsarebeli gamxdara. kirakos ganZakecis sityviT, basili II `iyo<br />
kaci keTilmorwmune, metadre somexi eris mimarT, amitomac uaryo man qalkedonuri<br />
mrwamsi da Cvens (somexTa-a.a) WeSmarit sarwmunoebaze moiqcia~. 51<br />
Tu rogori Rrma pativiscemiT epyroboda ara marto bizantiis saero<br />
xelisufleba, aramed sasulieroc ki somxebsa da maT <strong>eklesia</strong>s, iqidanac<br />
Cans, rom `...bizantiaSi gavrcelda patriarq fotiosis (857-867, 877-886)<br />
mier politikuri mosazrebiT SeTxzuli cnobebi keisar basili I-is (867-<br />
886) somex arSakunTagan warmomavlobis Sesaxeb. am Tvalsazriss ar uaryofdnen<br />
basili I-is memkvidreebi~... 52 ufro metic, bizantiis patriarqma fotiosma<br />
miswera werili somexTa patriarqs, romelSic fotiosi cnobs somxuri<br />
eklesiis uzenaesobas CrdiloeTis yvela xalxze (albaT, qarTvelebze)<br />
da scnobs somxuri eklesiis samociqulo uflebebs, `fotiosmac miswera<br />
werili <strong>Tavi</strong>s Tanamedrove somxeTis patriarqs zaqaria I-s (855-876)... fotiosi<br />
cdilobs somexi `mamebis~ gulis mogebas, maT gadabirebas. amis gamo igi<br />
cnobs somxuri eklesiis samociqulo uflebebs, mis uzenaesobas CrdiloeTis<br />
yvela xalxze~. 53 faqtobrivad, aseve iqceva bizantiis Semdgomi patriarqi<br />
nikoloz mistikosic~ `...nikoloz mistikossac, imperiis samoqmedo gegmis<br />
Sesabamisad, carieli sityvebiT da ara saqmiT, moCvenebiT, angariSi gauwevia<br />
somxeTis patriarqis, darasxanarketcis pretenziebisaTvis <strong>qarTuli</strong> eklesiis<br />
mimarT~. 54<br />
maSasadame, X <strong>saukuneSi</strong>c ki, berZenTa da somexTa am patriarqebis dros,<br />
roca <strong>qarTuli</strong> <strong>eklesia</strong> uCveulod ganmtkicda da amaRlda sulierad, gaizarda<br />
da gaifarTova iurisdiqciis sazRvrebi, aseTi mdgomareobisasac ki somxuri<br />
eklesiis meTauri pretenzias acxadebs <strong>qarTuli</strong> eklesiis mimarT da<br />
am pretenzias, somxur wyaroTa Tanaxmad, bizantiac ki mxars uWers. roca<br />
bizantieli patriarqebi fotiosi (IX s.) Tu nikolozi (X s.) cnoben somxuri<br />
eklesiis `uzenaesobas CrdiloeTis yvela xalxze~ da aRiareben `somxebs,<br />
qarTvelebs da albanelebs~ somxuri eklesiis `samwysod~, amis mizezad<br />
ar unda davasaxeloT mxolod politikuri motivebi, TiTqosda aseT daTmobaze<br />
bizantia midioda somxeTis advilad dapyrobis mizniT.<br />
sinamdvileSi, am mimarTvebSi, Cans, asaxva hpova im realurma viTarebam,<br />
romelSic imyofeboda rogorc albanelTa, ise qarTvelTa eklesiebis nawili<br />
<strong>VI</strong>-X saukuneebSi.<br />
cxadia, <strong>qarTuli</strong> <strong>eklesia</strong>, rogorc mTliani erTeuli, yovelTvis damoukidebeli<br />
da avtokefaluri iyo somxuri eklesiisagan, magram misi sxvadasxva