fwjefodjbmpcjt!lbufhpsjb! twbovs!fobTj
fwjefodjbmpcjt!lbufhpsjb! twbovs!fobTj
fwjefodjbmpcjt!lbufhpsjb! twbovs!fobTj
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
206<br />
lenj.: jрrsi Txumas Wur xaJoRa [baxTénger], sga me-<br />
Cdelix sanjрxTesga (sv. poez. I 1939: 64,25) _ `jars TavSi<br />
gasZRolia [baxTungeri], Sesulan jarSi~;<br />
mulax.: xoxærкm udils lereqæ-lezæeb aSdarxaniS{d}<br />
Cu Wur esæda (iqve, 166,113) _ `umcros das tanisamosi<br />
da saWmeli aSdarxanisTvis Turme daudvia~;<br />
ifar.: mia isgæeОd mamgæeS miyra, Sgæiri demnoS Wur<br />
miwæena (iqve, 172,14) _ `me TqvenTvis araferi miqnia, sircxvili<br />
arafriT miCvenebia~.<br />
Aakaki SaniZe da varlam Tofuria saanalizo nawilaks<br />
zogjer `Turme~-d Targmnian, xSirad ki qarTul teqstSi<br />
is gamotovebulia, rac, Cveni azriT, imaze metyvelebs, rom<br />
misi funqcia didi mecnierebisTvisac ki mTlad naTeli ar<br />
iyo. karpez donduas `svanur-qarTul-rusul leqsikonSi~<br />
misi ganmartebaa `TiTqos, viTom, iqneb~ (dondua 2001: 375).<br />
SesaZloa, es nawilaki `Turmes~ ki ara, sxvaTa sityvis nawilakis<br />
tolfasic iyo da gamoiyeneboda eser (`-o~) nawilakis<br />
funqciiT, oRond mxolod impersonaluri mTqmelis<br />
aRsaniSnavad (`amboben...~); sxvagvarad: Wur aRniSnavda distancias<br />
mTqmelsa da informacias Soris, oRond semantikurad<br />
wina planze movlenis unaxaoba ki ara, misi `sxva xelidan~,<br />
gareSe wyarodan miRebis faqti unda yofiliyo<br />
wamoweuli; Cveni varaudis sisworis SemTxvevaSi es nawilaki<br />
Tavisi istoriuli funqciiT `sxvaTa sityvis~ nawilakebis<br />
rigs unda Seematos, romelic, balszemourSi sabolood<br />
eser da roq{æ} nawilakebma jer daCrdiles, Semdeg ki<br />
saerTod gamodevnes, xolo balsqvemourSi moxda misi semantikis<br />
gadaweva. Wur dRemde metad produqtulia evidencialobisTvis,<br />
oRond gamoxatavs ara gadmocemiTobas, aramed<br />
mTqmelis varauds (rac balszemourisTvis absoluturad<br />
ucxoa) da zustad Seesabameba qarTul nazmnar nawilaks<br />
`mgoni~; xSirad windebulian zmnebTan igi tmesur poziciaSia;<br />
saerTod ki maT mosdevs da arasodes win ar<br />
uZRvis im leqsemas, romelsac savaraudoobis semantikas<br />
aniWebs, Sesabamisad, is ar SeiZleba winadadebis dasawyis-<br />
Si Segvxvdes, gansxvavebiT qarTuli `Turme~, `albaT~, `iqneb~,<br />
`mgoni~..., Tu svanuri esnрr, díæ{e} da zogi sxva inferenciuli<br />
nawilakisgan:<br />
Cu-Wur-aSdue / CæaSdue Wur _ `mgoni, CamoTovs~;<br />
mérzabeg Wur anRri _ `mgoni, murzabegi modis~ (aqcenti<br />
murzabeqzea), magram Mmérzabeg anRri Wur _ `murzabegi<br />
modis, mgoni~ (aqcenti mosvlazea);<br />
zmnaTagan es nawilaki yvela araevidencialur da,<br />
aseve, unaxaobis formasTan gvxvdeba, epistemikur zmnebs ki<br />
verc es leqsema egueba, msgavsad zemoT aRniSnulisa; magaliTad,<br />
myofadis kategoriul (araevidencialur, neitralur)<br />
formasTan is bunebrivad JRers:<br />
inglisurs JixæiTæri Wur _ `inglisurs viwavli,<br />
mgoni~, magram ar SeiZleba: J’oxT{æ}erne Wur, rac qarTulad<br />
daaxloebiT aseTi anomaliuri winadadebis tolfasia:<br />
`iqneb viswavlo, mgoni~.<br />
ar gamovricxavT am nawilakis nazmnarobas: onWæir<br />
`velodebi, vfiqrob, vvaraudob~ (I p. f.), рnWir (II-III p. f.)<br />
Sdr. li-n-Wir (< li-n-Wæir < *li-n-Wòr < *li-Wur-e `goneba~<br />
(masdari), lр-n-Wir `mosalodneloba~ (abstraqtuli saxeli).<br />
SevniSnavT, rom aRniSnuli zmna balsqvemour dialeqtSi<br />
dubitatiur frazeologiur SesityvebaSia: dem<br />
onWæir! (sityvasityviT: `ar velodebi, ar mgonia~), is im situaciaSi<br />
gamoiyeneba, romelsac qarTulSi Seesabameba<br />
`kargi erTi!~ `nuTu, marTla!~ zogjer es gamoTqma garTulebulia<br />
kidev erTi leqsemiT: dem onWæir, {i} bрqs! (sityvasityviT:<br />
`ar velodebi {da} tyuils!~, rac qarTulad<br />
absurdi gamodis) _ am formiT frazeologizmi ara dubitatiurobas,<br />
aramed uSualod mTqmelis kategoriul negatiur<br />
gadawyvetilebas gamoxatavs da maSin mas evidencialobasTan<br />
kavSiri ara aqvs:<br />
_ Rérima lрbergiTe? `waxval saToxnelad?~<br />
207