19.01.2014 Views

fwjefodjbmpcjt!lbufhpsjb! twbovs!fobTj

fwjefodjbmpcjt!lbufhpsjb! twbovs!fobTj

fwjefodjbmpcjt!lbufhpsjb! twbovs!fobTj

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

1. nawilaki, romelic orive funqcias iTavsebs (saTanado<br />

konteqstis gaTvaliswinebiT xan verbalur wyaros<br />

gamoxatavs da xan _ inferenciuls), mxolod erTia: esnрr /<br />

esnрr{i} „Turme“: a) esnрr lрdi Sæрns Sdue _ „Turme dRes<br />

svaneTSi Tovs“ _ informaciis wyaro gareSea, verbalobaa,<br />

Tumca mTqmeli mas ar akonkretebs _ es wyaro SeiZleba<br />

iyos impersonaluri piri, xmebi xalxSi, masmedia... b) esnрr<br />

ala qors рri! _ „Turme es saxlSia!“ _ mTqmelma sarkmelSi<br />

Suqi an saxlTan manqana dainaxa da faqtis ganzogadebiT<br />

logikur daskvnamde mivida _ informaciis wyaro am SemTxvevaSi<br />

inferenciaa.<br />

2. sakuTriv inferenciulobis gamomxatveli damxmare<br />

leqsemebi (romlebic verbalobas arasdros gamoxataven)<br />

enaSi ufro mravladaa; agebulebis mixedviT SeiZleba gamoiyos<br />

sami tipi:<br />

a) sakuTriv nawilakebi, romelTa segmentacia ar xerxdeba<br />

da etimologia ucnobia (mérës „albaT; rogorc<br />

Cans“; níTaæ „vinZlo“...);<br />

b) sinTezuri leqsemebi, romlebSic Semadgeneli komponentebis<br />

dadgena SesaZlebelia (maæSli < *mр-Sæ li „albaT;<br />

rogorc Cans“; serTxi < ser-d-xi „vaiTu“...), Tumca isini<br />

ar warmoadgenen am komponentTa mniSvnelobebis martiv<br />

jams;<br />

g) nazmnari damxmare sityvebi (рnRæli „vgoneb“, mabJa<br />

„mgoni“ / „mimaCnia“ /„Cemi azriT“...).<br />

3. inferenciuli leqsemebis gamoyeneba zmnis mwkrivebTan<br />

Tavisufali rodia. maTi garkveuli nawili mxolod<br />

indikatiur formebs uTavsdeba, zogi ki, piriqiT, mxolod<br />

zmnis sakuTriv inferenciul mwkrivebs (inferenciuli awmyo<br />

_ resp. myofadusruli, ZiriTadpreverbiani sruli myofadi,<br />

pirobiTi, pirobiT-SedegobiTi I da II), iSviaTad _<br />

kavSirebiTebs iguebs; es movlena, erTi mxriv, inferenciis,<br />

236<br />

rogorc semantikuri da gramatikuli kategoriis, Camoyalibebis<br />

da, meore mxriv, Tavad inferenciuli leqsemebis<br />

warmoSobis etapebs, qronologias unda ukavSirdebodes,<br />

rac umwerlobo enaSi Zneli dasadgenia;<br />

mas Semdeg, rac saliteraturo enam zogierTi mwkrivis<br />

(ZiriTadad xolmeobiTisa da perfeqtuli droebis)<br />

funqciuri gamoyenebiT, aseve sintaqsurad (sxvaTa sityva)<br />

evidencialobas gza gauxsna, umwerlobo enam gramatikulad<br />

kidev ufro srulad ganaviTara es kategoria _ Camoyalibda<br />

perfeqtuli inferenciuli (epistemikuri<br />

modalobis) formebic _ pirobiT-SedegobiTebi, risTvisac<br />

monacemi, savaraudod, ukve arsebobda inferenciuli awmyos<br />

(resp. myofadusrulis) saxiT, romelic, Cveni azriT, enis<br />

ganviTarebis adreul (preverbis gaCenamde) stadias ganekuTvneba.<br />

Aam mwkrivis (inferenciuli awmyos) calsaxad<br />

epistemikuri semantika metyvelebs imaze, rom is neitraluri<br />

awmyos opoziciaa; ufro metic, inferenciuli forma moepovebaT<br />

statikur zmnebsac: xoira („uweria is mas, misTvis<br />

aris dawerili“) _ xë/eОri („albaT uweria is mas“), xaxtaæa<br />

(„axatia“) _ xextрæi (albaT axatia”), xag („adgas“) _ xegni<br />

(„albaT adgas“); xatæra („anTia“) _ xetæri („albaT anTia“);<br />

es movlena SeniSnuli aqvs g. maWavriansac: „gamoricxuli<br />

ar aris SesaZlebloba, usruli myofadis formebi svanur-<br />

Si Tavdapirvelad statikur zmnebs ganeviTarebinaT, xolo<br />

Semdeg maTi analogiiT _ dinamikur zmnebsac“ (maWavariani<br />

1974:139); rac Seexeba dinamikur zmnebSi epistemikuri mniSvnelobis<br />

formebs, Cven mier evidencialobis afiqsad miCneuli<br />

Vn’s arqaulobas mkvlevaric varaudobs: „safiqrebelia,<br />

-un || -in sufiqsebi (-in< -en) warmoSobiT awmyos fuZis<br />

sawarmoebeli formantebi iyvnen. kauzativis -un || -en (> -in)<br />

sufiqsebic amave warmoSobisa Canan“ (maWavariani, iqve). Ees<br />

Teoria amyarebs Cvens mosazrebas imis Sesaxeb, rom aRniSnuli<br />

afiqsi arqaulia da funqciaTa mixedviT gadanawilda<br />

uZveles droSi; enis ganviTarebis adreul safexurzeve mi-<br />

237

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!